Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Yazar Ahmet Cemal Bal • Psikiyatrist • 2 Ekim 2022 • Yorumlar:
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu dikkatsizlik hiperaktivite ve impulsivite döngüleri ile devam edip giden ve işlevselliğin ve gelişimin bu nedenlerle bozulduğu bir durumdur. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda 3 ana belirti vardır.
-
Dikkatsizlik
-
Hiperaktivite (aşırı hareketlilik)
-
İmpulsivite( Dürtüsellik)
Dikkatsizlik: Dikkatsizliğin sonucunda bir görevi yürütememe, dikkatli kalamama, planlayamama, organize olamama vardır. Kişi bazen inatçı oluşundan da buna benzer bir tablo ortaya çıkabilir bunun ayrımını yapmak gerekir
Hiperaktivite (aşırı hareketlilik): Kişinin sürekli huzursuz sakin olunması gereken yerde bile sürekli konuşmasının gerekmesi durumudur.kısaca hiperaktivite aşırı konuşmak ve huzursuz olmak halidir.
İmpulsivite( Dürtüsellik):
Düşünmeden hareket etme ve kendini kontrol etmede zorlanma dır.Dürtüsellik ayrıca ödüle bağımlı ve ödüllendirilmeye karşı tepkisel olmak anlamına gelir. Dürtüsel kişi başkalarına aşırı müdahale eder ve uzun erimli sonuçlarına bakmaksızın önemli kararları kolayca alabilir.
Kimi olgularda dikkatsizlik öne çıkarken kimi olgularda ise aşırı hareketlilik ve dürtüsellik öne çıkar. Çoğu olguda her iki belirti öne çıkar.
Pek çok normal insanda dikkatsizlik bir işe konsantre olamama dürtüsellik vardır ama Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda bunlar çok ciddidir çok sık olur iş ve sosyal hayatını bozacak düzeyde olur.
Dikkatsizliğin dışa yansıması
Kişi okul iş ve çalışmalarında dikkatsizliğin sonucunda ayrıntıları kaçırır ve dikkatsizliğe bağlı hatalar oluşturur.
Konuşma konferans ve uzun süren etkinliklerde hatta oyun oynarken dikkatini sürdürmekte zorluk çeker
Birisi ile konuşurken dinlemez gözükür
Bir görevi izlemede zorlanır bir işi sonuca bağlama da zorlanır. Başladığı işlerden başka işlere geçer. işlerini yarım bırakır.
Görev ve etkinlikleri planlamada birbiri ile bağlantılı görevleri yapmada eşyaları bir düzende tutma, zamanı ve randevularini yönetmede zorlanır.
Zihinsel çaba gerektiren görev ve etkinliklerden kaçınır. Öğrenci ise ev ödevini yapmaz çalışan ise formlarını doldurmaz. işlerini izlemez.
Bir işi yapmada gereken eşyalarını örneğin öğrenci ilse eşyalarını kalemini silgisini defterini vs kaybeder.
Günlük aktivitelerde unutkan olur.
Hiperaktivite ve impulsivitenin dışa yansıması.
Huzursuz olduğuna işaret eden kıvranma gerilme gibi beden hareketleri
Ofis ve okulda oturması beklenirken ayakta gezinme.
Özellikle genç ve çocuklarda sağa sola tırman çarpma
Hobileri ile bile uğraşamam bağlı kalamama
Sanki bir şeyi çekiyor yada bir şey kendisini itiyor gibi sürekli olarak hareket halinde olma
Aşırı konuşma
Bir konuşmada soru bitmeden yanıtlama başkalarının cümlelerini bitirme, söz hakkını beklemeden konuşma
Birini beklemede zorlanma.
Oyun ve etkinliklerde birisine müdahale etme ve onun işine karışma.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun tedavisi neden önemlidir.
Durum süreğen olduğunda kişinin sosyal ve kişisel gelişimini etkileyerek eğitimi kariyeri ilerlemesi bozulur. çocuklar yaşından daha geri pozisyonlara düşerler.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile karışabilen durumlar
stress
Uyku bozukluğu
Kaygı bozukluğu
Depresyon
Diğer psikiyatrik bozukluk ve durumlar
tam ayrım psikiyatrik muayene ile sağlanır.
Tedavi :
Tedavisi hem terapi hem de ilaç tedavisi açısından profesyonel tedaviyi gerektirir.