Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Genel Bakış:

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk ve yetişkinlik döneminde görülebilen bir nörogelişimsel bozukluktur. Beyin fonksiyonlarını etkileyen DEHB, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik gibi belirtilerle karakterize edilir.

Belirtiler:

DEHB belirtileri üç ana gruba ayrılabilir:

Dikkat Eksikliği:

• Dikkatini uzun süre odaklamada zorlanma

• Kolay dikkati dağılma

• Detayları kaçırma

• Talimatları takip etmede ve görevleri tamamlamada zorlanma

Hiperaktivite:

• Aşırı hareketlilik ve huzursuzluk

• Yerinde oturmakta zorlanma

• Sürekli kıpırdanma

• Aşırı konuşma

• Riskli davranışlarda bulunma

Dürtüsellik:

• Düşünmeden hareket etme

• Sırasını beklemede zorlanma

• Sözleri kesme

• Tehlikeli olabilecek eylemlerde bulunma riski yüksek

Nedenler:

DEHB'nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. DEHB'li kişilerin yakın akrabalarda DEHB olması daha olasıdır. Ayrıca, doğum öncesi veya doğum sırasında beyne zarar veren olaylar da DEHB riskini artırabilir.

Teşhis:

DEHB teşhisi, bir psikiyatrist veya diğer ruh sağlığı uzmanının değerlendirmesine dayanır. Doktor, DEHB belirtilerini değerlendirmek için tıbbi geçmişi, fizik muayeneyi ve psikolojik testleri kullanacaktır.

Tedavi:

DEHB tedavisi genellikle ilaç ve davranışsal terapi kombinasyonunu içerir. İlaçlar DEHB belirtilerini kontrol etmeye yardımcı olabilirken, davranışsal terapi DEHB'li kişilere başa çıkma becerilerini öğretmeye yardımcı olabilir.

Yaşam Boyu Etkiler:

DEHB tedavi edilmezse akademik, sosyal ve mesleki sorunlara yol açabilir. DEHB'li kişilerde depresyon, anksiyete ve madde kullanım bozuklukları gibi diğer ruh sağlığı sorunları geliştirme riski daha yüksektir.

Eğitim:

DEHB'li çocuklar genellikle okulda zorlanırlar. Dikkatlerini odaklamakta, talimatları takip etmekte ve görevleri tamamlamakta zorlanabilirler. Bu zorluklar, akademik performansın düşmesine ve özgüven sorunlarına yol açabilir.

DEHB'li çocuklar için mevcut olan bir dizi özel eğitim hizmeti vardır. Bu hizmetler arasında özel eğitim öğretmenleri, bireysel eğitim planları (IEP) ve uyarlamalar yer alabilir.

Ebeveynlik:

DEHB'li bir çocuğa sahip olmak zorlayıcı olabilir. Ebeveynler, çocuklarının davranışlarını yönetmekte ve akademik olarak başarılı olmalarına yardımcı olmakta zorlanabilirler.

DEHB'li çocuklar için ebeveynlere yardımcı olabilecek bir dizi kaynak vardır. Bu kaynaklar arasında destek grupları, danışmanlık ve bilgi ve eğitim programları yer alabilir.

Yetişkinlik:

DEHB, çocukluktan yetişkinliğe kadar devam edebilen bir bozukluktur. DEHB'li yetişkinler genellikle işyerinde, ilişkilerinde ve günlük yaşamlarında zorluklar yaşarlar.

DEHB'li yetişkinler için mevcut olan bir dizi tedavi seçeneği vardır. Bu seçenekler arasında ilaç, terapi ve yaşam tarzı değişiklikleri yer alabilir.