Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Yazar Aysun Hızlı Okur • Psikolog • 17 Eylül 2021 • Yorumlar:
Günümüzde hiperaktif terimi her yerinde duramayan yada enerjisi fazla gelen çocuğa söylenen söz haline geldi. Peki kimdir bu dikkati dağınık, hiperaktif çocuk ?
En önemli belirtilerden bir tanesi; Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun çocuk da varlığından söz edebilmek için görülen farklılıkların yedi yaşından önce başlaması, okul ve ev gibi en az iki ortamda görülmesi, süreklilik göstermesi ve günlük yaşamı etkileyecek boyutta olması gerekir.
Okul öncesi çocuklarda kesin bir tanı koymak zordur, çünkü görülen o ki küçük çocukların çoğu hareketlidir ve davranışları değişkenlik gösterir. Bu durumda zaman içinde değerlendirme yaparak gelişim izlenmelidir.Değerlendirme yapan uzman, klinik gözlemleri, muayene bulgularını, yapılan test sonuçlarını aile ve öğretmenden aldığı bilgilerle birleştirerek tanıya ulaşır.
Çocuğa kesin tanı koymak kolay değildir, çünkü yaşanan aile içi problemler, sağlık problemleri, öğrenme güçlüğü gibi sorunlar da çocuklarda hareketlilik ve tutarsız davranışlara sebep olabilir. Her ne kadar Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri mevcut olsa da, böyle bir durumda çocuk Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı almaz.
Belirtilerine ve bu çocukların özelliklerine bakacak olursak;
-
Hiperaktif çocuklar dikkatlerini toplamakta zorlanırlar, davranışlarını düşünmeden ani gerçekleştirirler ve genellikle fazla hareketlidirler. Bazılarında ise, dikkat eksikliği ve tutarsız davranışlar görülmekle birlikte aşırı hareketlilik olmayabilir. Aslında çoğu çocuk zaman zaman bu şekilde davranabilir fakat hiperaktif çocuklar hemen her zaman böyle davranışlar gösterirler.
-
Ayrıntılara özen gösteremez, derslerde basit dikkatsizce yanlışlar yapar. Dikkatini sürdürmekte zorlanırlar.
-
Doğrudan kendisi ile konuşulurken dinlemiyor gibi görünüp iletişim sürdüremeyebilirler.
-
Verilen görevleri çoğu zaman eksik yapar. Sorumluluklarını yerine getiremezler.
-
Ödev yapmak istemez. Uzun süre dersin başında oturamazlar.
-
Dikkati kolayca dağılır. Unutkandırlar. Planlı davranamazlar.
-
Çocuklar kıpır kıpırdır, uzun süre hareketsiz kalamazlar. Uygunsuz ortamlarda koşturur ya da bir yere tırmanırlar. Tehlike sorunu yaşayabilirler.
-
Arkadaş ortamında sessiz oyun oynayamaz, oyun arkadaşlarıyla sorunlar yaşarlar.
-
Fazla konuşur. Karşıdaki kişi cümlesini tamamlanmadan cevap verir soru sorarlar.
-
Dağınık plansız ve düzensiz çalışır, zaman sınırlamalarına uyamazlar. Bu yüzden kontrollü çalışmalarda düşük performans gösterirler.
Belirtilerin 6 aydan uzun süre görülüyor olması önemlidir. Davranışlar ders başarısı ve günlük hayattaki akışımızı etkiliyorsa bir uzmandan yardım almanız çocuk ve sizin için faydalı olacaktır.