Diş Apsesi

Apse, irinli bir iltihap birikmesidir. Bu iltihap; akyuvar, ölü doku ve bakterilerden oluşan yoğun, kötü kokulu bir sıvıdır. Apsenin nedeni genellikle bakterilerin neden olduğu enfeksiyondur. Diş apseleri iki farklı türde gerçeklesir. Bunlar: 1- Diş kökünde biriken apse 2- Diş etinde oluşan apse. Diş köklerinde oluşan apseler; ağız bakımının yapılmaması ve oluşan çürüklere müdahale edilmemesinden dolayı oluşmaktadır. Diş etlerindeki apseler ise yine günlük olarak ağız bakımının yapılmamasından dolayı diş aralarında kalan yiyecek artıklarının temizlenmeyip burada bakteri ve tartarlarla beraber oluşur.

Diş apsesinin diş ağrısının yanı sıra başka belirtileri de vardır. Eğer dişinizin apse yaptığından şüpheleniyorsanız hemen bir diş hekimine gitmeniz gerekir çünkü tedavi olmadığı müddetçe apse büyük olasılıkla daha da kötüleşir ve hatta dişinizi kaybetmenize bile neden olabilir. 

      Diş apsesinin ana belirtisi, aniden ve genellikle de şiddetli şekilde başlayan ağrıdır. Ağrının şiddeti birkaç saat içerisinde artabilir. Bazı durumlarda ağrı kulağa, çene kemiğine ve boyna da vurabilir. Yüzde şişlik oluşabilir. Apseli bölgeye dokunulduğunda ağrı artar. Ağızda kötü bir tat ve ağız kokusu oluşur. Apsenin diğer belirtileri arasında sıcak ve soğuk içeceklere hassasiyet, ateş yükselmesi, genel bir halsizlik, ağzı açmakta zorlanma, yutkunma zorluğu ve uykusuzluk da yer alabilir.

       Diş Apsesinin Sebepleri Nelerdir?

• Diş temizliğine özen göstermemek: Diş ve diş etlerini gerektiği şekilde ve düzenli olarak fırçalamamak diş çürükleri, diş eti hastalıkları ve apse gibi pek çok diş sorunu için zemin hazırlar.

• Şekerli ve karbonhidratlı yiyecekleri, içecekleri sık tüketmek: Bu tür yiyecek ve içecekler bakterilerin büyümesini hızlandırır ve diş çürüklerine yol açar. Bakteriler dişlerdeki çürük, çatlak veya kırıklar arasından ilerleyerek apse oluşumuna neden olur.

• Çürük dişler: Dişinizdeki çürükleri ihmal etmeniz bakterilerin bu bölgede ilerlemesini ve enfeksiyon oluşması riskini arttırır.

• Diş minesinde kırık ve çatlaklar: Tıpkı diş çürüklerinde olduğu gibi diş minesindeki kırık ve çatlak benzeri sorunlar bakteriler için dişin içerisindeki yumuşak tabakaya doğru bir yol oluşturur. Bu tabakanın bakterilerden etkilenmesiyle enfeksiyon oluşur ve apse meydana gelir.

• Dişlerde biriken yiyecek artıkları: Dişler iyi temizlenmediği takdirde, diş ve diş aralarında kalan yiyecek artıkları bakteri oluşumuna zemin hazırlar. Bazı diş eti rahatsızlıkları bu süreci hızlandırabilir.

• Diş gıcırdatma ya da dişleri sıkma yüzünden dişin hasar görmesi: Bu yavaş bir süreçtir ancak dişin iç dokusunun hasar görmesine ve apselere neden olabilir.

• Zayıf bağışıklık sistemi: Diyabet benzeri altta yatan bir sağlık sorununa bağlı olarak bağışıklık sisteminin güçsüz düşmüş olması apse oluşumuna zemin hazırlayabilir.

• Diş tedavisindeki aksaklıklar: Daha önceki bir diş tedavisi yüzünden diş etinde ya da dişin kendisinde meydana gelen hasar veya problemler, diş apsesine zemin hazırlayabilir.

• Zayıflayan dolgular:Eskimiş bir dolgu bakterilerin kolay geçişine izin verir ve enfeksiyon için risk oluşturur.

   Diş apsesinin tedavisi için bir diş hekimine  gitmek gerekir. Bazı diğer enfeksiyon türlerine kıyasla apse kendi kendine iyileşebilen bir enfeksiyon değildir. Dişçiniz, apseyi yani birikmiş iltihabı boşalttıktan sonra bu apseye neden olan sorunu da tedavi etmelidir.

   Sorun diş etindeyse diş eti temizlenir ve gerekiyorsa cerrahi tedavi yapılır.  Apse bir diş çürüğünden kaynaklanmışsa tedavisi için kanal tedavisi önerilebilir. Her apsede değil ama ilerlemiş durumlarda dişin çekilmesi gerekebilir. Eğer apse çeneyi etkilemişse çene cerrahiye başvurulması istenir.

   Antibiyotik kullanımıyla apsenin indiği durumlar olsa bile eğer altta yatan neden bulunmaz ve esas sorun çözülmez, tedavi edilmezse apse tekrarlayacaktır. Apse tedavisi için antibiyotik yeterli değildir. Antibiyotik belirtileri azaltmak ve tedaviyi kolaylaştırmak için kullanılır. Bu nedenle kendi kendinize ilaç kullanmaktan kaçınmanız ve bir doktorla tedavinizi sürdürmeniz önemlidir.

   Dişinizde apse varsa, rahatlamak için aşağıdaki önerileri uygulayabilirsiniz (ilk adım olarak en kısa zamanda bir diş hekimine görünmenin yanında):

• Soğuk bası: Apse yapan bölgeye, toplamda 30 dakika olacak şekilde birkaç defa buz uygulamak size oldukça rahatlatabilir.

• Sıcak tuzlu su ile gargara: Eğer dişinizde yara ya da kanama varsa tuzlu su yatıştırır. Normal boyutlardaki bir kahve kupasına bir çay kaşığı tuz ekleyin ve bu karışımla her saat başı 30-60 saniye boyunca ağzınızı çalkalayın.

• Sert ve çıtır yiyecekler (cips, kuruyemiş, kızarmış ekmek) ile çok sıcak ya da çok soğuk yiyecek ve içeceklerden uzak durun. 

   Bir diş apsesi ilerlediği zaman ölümcül olabilmektedir. İnsanlar kendilerince 'altı üstü bir diş/diş eti; ne olacak' diye düşünüyor. Fakat dişler ve diş etleri vücudunuzun geri kalanına giden yolu korur ve dişlerinizin yakınında hayati öneme sahip organlarınız yer alır. Lütfen kendinizi ciddiye alın. Eğer yüzünüzde büyük bir şişlik varsa, bu ciddi bir durumdur.