Dış ve Orta Kulak Enfeksiyonları
Yazar Fuat Tosun • Kulak Burun Boğaz Doktoru • 11 Temmuz 2019 • Yorumlar:
Dış kulak yolu enfeksiyonu (Otitis eksterna)
Dış kulak yolu enfeksiyonları viral, bakteriyel ve fungal sebeplerle ortaya çıkabilir. Sıcak ve nemli ortam, kirli deniz ve havuzdan oluşan bulaşmalar, dış kulak yolunun sert cisimlerle kaşınması, kontrol altına alınmamış diyabet ve immün yetmezlikler hastalığın ortaya çıkmasına sebep olabilir. Dış kulak yolu cildi altında yeterince destek doku olmadan direkt kemik yapıya yapıştığı için enfeksiyonu şiddetli ağrı ile seyreder. Ağrı genellikle orta kulak enfeksiyonundan daha fazladır. Kulak tıkanıklığı ve akıntısı diğer şikayetleri oluşturur. Ağızdan verilen antibiyotikler genellikle hastalığı kontrol altına alamaz. Dış kulak yolunun çok titiz bir şekilde temizlenmesi ve sonrasında enfeksiyonun sebebine göre antibiyotikli, steroidli veya mantar etkenlerine yönelik lokal damlaların uygulanması tedavinin temelini oluşturur. Diyabeti ve immün yetmezliği olan hastalarda dış kulak yolu enfeksiyonu kontrolden çıkıp, orta ve iç kulak ve beyine yönelik ciddi komplikasyonlara sebep olabilir. Bu hastaların yatırılarak yakından takibi gerekir.
Orta kulak enfeksiyonu (otitis media)
Orta kulak boşluğu kulak zarının iç kısmındaki timpanik boşluk, mastoid kemik içindeki hücreler ve östaki tüpünden oluşur.Orta kulak boşluğunun havalanması esas olarak östaki tüpü aracılığı ile olur. Bu tüp genizden orta kulağa uzanır. Orta kulak enfeksiyonları viral veya bakteriyel etkenlerle oluşabilir. Orta kulak enfeksiyonları burun ve boğaz enfeksiyonlarının devamı olarak sıklıkla östaki tüpünden geçer. Nadiren delik bir kulak zarından da girebilir. Soğuk hava, toplu ortamlar, alerji, büyük geniz eti, immün yetmezlikler, bazı sistemik hastalıklar ve bu bölgenin anatomik bozuklukları enfeksiyon sıklığını artırır. İlaç tedavisi diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisine çok benzer. Çok sık tekrarlayan orta kulak enfeksiyonlarında çocuklarda geniz eti ameliyatı ile birlikte kulak zarlarına tüp de takılabilir.
Orta kulakta enfeksiyon olmadan sıvı birikebilir. Bu sıvı ilk aşamada seröz yapıda olup, su kıvamına yakın özelliktedir. Ancak tedavi edilmez, hastalık kronikleşirse bu sıvı koyu zamk kıvamına gelir ve ciddi bir işitme kaybı ile seyreder. Bu durumda kulak zarının ve kemikciklerin yapısında daha ileri bozulmaların ortaya çıkmasını engellemek için kulak zarlarına tüp takmak gerekebilir.
Orta kulak enfeksiyonun çok uzaması halinde kronik otitis media bulguları ortaya çıkar. Bu hastalarda genellikle kulak zarı deliktir ve sürekli bir kulak akıntısı vardır.Kolesteatoma denilen kitleler ortaya çıktığında kemik yapılarda erimeye ve sinirlerle, denge ile ve beyin ile ilgili komplikasyonlara sebep olabilirler. Bu hastalarda kolesteatomun ve enfeksiyonu temizlenmesi, kulak zarının ve kemikciklerin tamiri ve işitmenin yeniden düzeltilebilmesi için timpanomastoidektomi ameliyatı gereklidir.
Ani işitme kaybı
Ani işitme kaybı 3 gün içinde başlamış en az 3 frekansta 30 dB'den daha şiddetli bir işitme kaybı olarak tanımlanmaktadır. Adından anlaşılacağı gibi kısa bir zaman diliminde ortaya çıkar. Dış ve orta kulak kaynaklı sebepler bulunmaz. Ani işitme kaybının sebebi çok iyi bilinmemektedir. Ancak viruslar, otoimmün sebepler, iç kulağı besleyen küçük çaplı damarın tıkanması muhtemel sebepler arasındadır. Ayrıca nadiren iç kulak yolunu ve beyin sapını tutan tümörlerde de benzer işitme kayıplarına rastlanabilir.