Dişler Nasıl Hareket Eder

Diş hareketi ile ilgili farklı teoriler vardır. Sağlıklı bir durumda diş kökleri çene kemiği ile temas etmez. Aralarında 0,25 mm genişliğinde periodontal aralık vardır. Periodontal aralığın içinde doku sıvısı, hücreler, kan damarları, sinirler ve bir ucu diş köküne, bir ucu kemiğe yapışmış periodontal lifler bulunmaktadır.

Bu lifler, diş kökü ve dişe yuva görevi yapan alveol kemiği arasındaki gergin iplere benzetilebilir. Ortodontik tedavi sırasında dişin ağız içinde görünen kısmına uygulanan kuvvet köke iletilir. Dişin hareket edeceği yönde kökteki periodontal liflerde basınç, ters yönde ise gerilim meydana gelir. Böylece dışlere uygulanan kuvvet lifler aracılığı ile alveol kemiğine iletilmiş olur.

Bu noktada kemiğin yapısından bahsetmek faydalı olacaktır. Kemik, kollajen iskelet yapı üzerinde bulunan mineral ara maddeden oluşur. Alveol kemiğinde basınç oluşan yüzeyde, bu ara maddedeki kemik yıkan hücreler (osteoklast) tarafından kemik yüzeyi inceltilirken, gerilim tarafında kemik yapan hücreler (osteoblastlar) tarafından kemik yüzeyi kalınlaştırılır. Bu sayede dişin yuvası olan alveol kemiğinin şekli değişmiş olur. Bu durum, dişin de yuvayı takip ederek yer değiştirmesini sağlar.

DİŞ HAREKETİ SIRASINDA NEDEN AĞRI HİSSEDİLİR?

Periodontal aralıkta ve alveol kemiğin mineral ara maddesi içinde kan damarları ve sinir uçları vardır.

1) Hücresel uyarımda kullanılan ve salınan moleküllerin (örn:prostaglandin) sinir uçlarını etkilemesi,

2) Basıncın etkisiyle oluşan doku sıvısının hareketinin sinir uçlarını etkilemesi,

3) Kemik içindeki kan damarlarında basıncın artması sonucu sinir uçlarının sıkışması diş hareketi sırasında ağrı hissedilmesine neden olur. Ortodontik tedavide ağrı, yalnizca yemek yerken , dislerinizi fırçalarken ya da parmağınızla dişinize dokunduğunuz zaman hissedebileceğiniz hafif dereceli bir ağrıdır. Ağrının algılanışı bireyden bireye farklılık gösterir; fakat seyri zonklayıcı değildir ve sürekli hissedilmez. Ortodontik kuvvetin uygulandığı seans, anlık akut ağrı ( immediate pain) hissedilebilir. Bu ağrı saniyeler içinde geçer. Seansı takip eden 1-3 saatlik zaman dilimi içinde gecikmiş ağrı (delayed pain) başlayabilir. Bu ağrı 3-5 gün arası hissedilir ve şiddeti giderek azalır.

Sonuç olarak ortodontik tedavide görülen diş ağrısı, kolay başedilebilen, süreç iyi yönetildiği zaman kişinin hayat kalitesini düşürmeyen niteliktedir.