Diyabet Cerrahisinde Merak Edilenler

1. Diyabetin ameliyat ile tedavisi mümkün mü?

Evet, tip 2 diyabetin yani doğuştan gelen değil de sonradan edinilen şeker hastalığının ameliyat ile tedavisi mümkün. Şeker hastalığının tedavi şekli yavaş yavaş ameliyatlı tedaviye doğru değişiyor.

2. Nasıl ortaya çıktı bu tedavi yöntemi?

Obezite ameliyatları aslında bu tedavinin atasını oluşturuyor diyebiliriz. Obezite için yapılan gastrik bypass ameliyatlarından sonra bir de baktık ki daha hasta taburcu olmadan kan şekeri düzeliyor, hastalar insülini kesiyor ve diyabet şikayetleri yok olabiliyor.

3. Ameliyat ( metabolik cerrahi) nedir, nasıl şeker hastalığını düzeltiyor?

Birkaç çeşit metabolik cerrahi var aslında ama hepsinin ortak özelliği mide küçültülür ve bu küçültülmüş mideye ince barsaklar çeşitli seviyelerden bağlanır. Mide küçültülmesi hastanın kilo almaması hatta vermesi için gereklidir. İştahta azalma sağlar. İnce bağırsaklara normalden erken geçen gıdalar da kan şekerini kontrol etmemize yardım eden birçok hormonun bağırsaklardan salgılanmasını uyararak diyabetin iyileşmesine katkıda bulunur. Gastrik bypasslar, transit bipartisyonlar vs gibi birçok ameliyat tipi mevcuttur ama temel mantık budur. Hangi hastaya hangi ameliyatın yapılacağına da bir seri inceleme sonrası karar veriyoruz, hastanın mide reflüsü var mı? Kilo kaybetmesi gerekli mi? kemik erimesi problemi var mı gibi birçok etken ameliyat tipi belirlememizde bize yol gösteriyor. Bu noktada cerraha düşen tüm ameliyat tiplerine hakim olmak ve uygun hastaya uygun ameliyatı yapabilmektir. 

4. Hangi hastalar ameliyat (metabolik cerrahi) için uygundur?

Öncelikle söylenmesi gereken tip 2 diyabet olması gerekiyor, çok sık sorulan sorulardan biri tip1 diyabette faydası var mı hayır yok. Ayrıca hastanın insülin rezervinin yeterli olması gerekli. Bu ameliyatlar vücuttaki insülini daha verimli kullanmamızı sağlıyor demiştik ya işte vücutta insülin salgılanmasının devam etmesi lazım bunun için. Çünkü diyabetin erken evrelerinde pankreas bezimiz adeta fazla mesai yaparak fazla insülin salgılar ama bu insülinlere direnç vardır ve kan şekerini yeteri kadar düşüremezler. Diyabet hastalığının ileri evrelerinde ise pankreas adeta yorularak insülin üretmeyi bırakır, işte bu insülin üretimi bitmeden önce metabolik cerrahi yapılırsa faydalıdır. Pankreas çalışıyor mu çalışmıyor mu bunu anlamak için bir seri kan tahlili yapıyoruz ve bu ameliyattan fayda görüp görmeyeceğini ameliyat öncesi dönemde tahmin edebiliyoruz. 

5. Ameliyatın riskleri nelerdir, riskli bir ameliyat mı?

Risksiz bir ameliyat yok zaten. Her ameliyatın kendine göre riskleri mevcut ama bu ameliyat yüksek riskli mi diye soruyorsanız cevabım hayır.Mide barsak arası bağlantılarda oluşabilecek sızıntılar en korkulan komplikasyonlar. Ama şunu söylemek zorundayız ki kontrolsüz diyabetin kendisi temelde damarları bozduğu için her dokuya zarar verir. Göz hasarı yapar, yara iyileşmesini bozar, ayaklarda iyileşmeyen yaralar çıkar, böbrek hasarı yapar, cinsel fonksiyonları bozar kalp krizi riskini arttırır ve şimdi aklıma gelmeyen birçok zararı var. Başka bir deyişle: kontrolsüz diyabet hastalığı bu ameliyattan çok daha tehlikeli bir durumdur.