Diyabetik retinopati nedir ve takibi nasıl yapılmalıdır

Şeker hastalığına (diyabetes mellitus) bağlı olarak ortaya çıkabilen Diyabetik retinopati, gözde bulunan retina dokusunda  şeker hastalığına bağlı olarak ortaya çıkan hastalık (patalojik) durumudur. Daha ayrıntılı bir tanımla; Diyabetik Retinopati, gözünüzün arka bölümünde ışığın düştüğü dokular olan retinanızı besleyen damarların zarar görmesiyle oluşan kanama ve sıvı geçişiyle gelişen hastalık durumudur. Retina yüzeyinde yeni kan damarlarının oluşumuna sebep olabilmekte ve bu hassas damarlarının kanama riski daha fazla olabilmektedir. Çeşitli tıp kaynaklarına göre farklı sınıflandırılmalara tabi tutulan diyabetik retinopati genel olarak non proliferatif, pre-proliferatif, proliferatif olarak sınıflandırılmaktadır.
 

Diyabetik retinopati sinsi bir hastalıktır.
Diyabetes mellitusun (şeker hastalığı) vucüdumuzda en çok etkilediği sistemlerden biri dolaşım sistemimizdir. Görme duyumuz olan gözümüzün yoğun ve karmaşık bir damar sisteminden oluştuğu göz önüne alındığında diyabet hastalarında iç hastalıkları/endokrinoloji uzmanlarının takibinin yanı sıra göz hastalıkları uzman hekimince göz sağlığının takibi oldukça önemlidir.
Diyabet hastalığında gözde oluşan en sık karşılaşılan rahatsızlıklardan biri Diyabetik retinopatidir. Şeker hastalarının kandaki glukoz seviyelerini kontrol edememeleri durumunda kandaki glukoz seviyelerinin yüksekliği ve farklı zaman dilimine bağlı olarak gözün retina kısmında oluşan hasar artabilir. Çoğunlukla ağrısız olarak ilerleyen göz hasarı, kanama ve sıvı geçirgenliğine bağlı olarak önceleri gözde perdelenme, bulanık görme, çizgi şeklinde görme gibi semptomlar verse de geç farkedildiğinde gözde ciddi görme kaybı ve körlük oluşabilmektedir. Ağrı oluşmadığı için diyabetik retinopati sessiz ve zamana bağımlı olarak gelişen sinsi bir hastalıktır. Diyabetik retinopati de erken teşhis önemlidir.

Farklı diyabet tiplerine göre diyabetik retinopati
Diyabet hastalarında göz sağlığı kontrolü çok önemlidir. Tip 1 ve Tip 2 olarak ayrılan hastaların göz sağlığı açısından ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Tip 1 diyabet hastaları, hastalıkları farkedildiği günden itibaren göz sağlığı kontrolleri düzenli yaptırmalıdırlar. Juvenil tip diyabet olarak adlandırılan tip 1 diyabet hastalığının çocukluk ve ergenlik çağında oluşması sebebi ile diyabetik retinopati ve diğer göz hastalıkları riski açısından diyabet tanısının konduğu çocukluk veya ergenlik zamanından itibaren göz doktorunun kontrolü ve göz doktorunuzun belirlediği zaman aralıklarında rutin kontrolü önem taşımaktadır.

Tip 2 diyabet ise çoğunlukla beslenme faktörleri, genetik yatkınlık, pankreasta oluşan enfeksiyonlar vb. faktörler dolayısı ile erken yetişkinlik döneminde ileri yaşa kadar oluşması sebebi ile, bu yaş grubunda diyabet riski ve durumu olan hastalarında göz sağlığı açısından mutlaka göz doktoru kontrollerini aksatmamaları gerekmektedir.

Diyabetik retinopati için göz kontrolü
Diyabetik retinopati yukarıda da bahsedildiği gibi fazla uyaran (ağrı vb.) oluşmadan ilerleyip kötüleşebilen bir rahatsızlıktır. Bu sebeple göz doktoru tarafından yapılacak ilk ve sonrasında düzenli göz muayeneleri görme kaybının artmadan ve diğer semptomların ilerlemeden azaltılmasını sağlayabilir. Bu süreçte göz doktorunuz, hastalık öykünüzü alır ve değerlendirir, görme değerlerinizi ölçümler ve genel göz sağlığınızı değerlendirir.

Diyabetik retinopatiden korunmak için
Diyabetik retinopatiden korunmak için diyabet hastalığınızın takibini yapan hekiminizin önerileri doğrultusunda ilaçlarınızı düzenli kullanmanız ve günlük diyetinize (yediklerinize ve kilo kontrolünüze) dikkat etmeniz çok önemlidir. Ayrıca fiziksel yapınıza uygun olarak düzenli spor (egzersiz yapmanız) yapmanız önemlidir.