Doğum Kontrol Yöntemleri

Doğum kontrolü, bir çiftin bakabileceği kadar çocuk sahibi olması demek olduğunu söyleyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Abdulaziz Akkaya “Çiftlerin istedikleri sayıda çocuk sahibi olmak için yapmış oldukları gebelik önleyici uygulamalara “doğum kontrolü” denir. Burada en çok yapılan yanlış şudur; doğum kontrolü sanki nüfusun azalması yönünde kullanılan bir yöntemdir ki bu çok yanlıştır.” dedi.

Aile planlaması
Aile planlamasını bireylerin ve çiftlerin istedikleri zamanda, bakabilecekleri sayıda çocuk sahibi olmaları diye açıklayan Op. Dr. Akkaya, “ Aile planlaması, nüfus planlaması ve doğum kontrolü kavramlarından farklı. Aile planlaması bireyler ya da eşlerin istenmeyen gebeliklerden sakınmalarına, iki doğum arasındaki süreyi düzenlemelerine yaş ve sosyoekonomik durumlarını göze alarak ne zaman ve ne kadar çocuk sahibi olacaklarına karar vermelerine, çocuğu olmayan eşlerin çocuk sahibi olmalarına yardım eden uygulamaların tümüdür, amaç sağlığı korumaktır. Aile planlaması aile sağlığı demektir.” şeklinde konuştu.

Hangi doğum kontrol yöntemi
Kendisine başvuran çiftlere tek bir doğum kontrol yöntemini önermediğinin altını çizen Op.Dr. Akkaya, ”Herkes için en uygun bir tane doğum kontrol yöntemi yoktur. Kişiler hayatlarının farklı dönemlerinde farklı doğum kontrol yöntemlerini kullanabilirler. Önemli olan karar vermeden önce yöntemlerle ile ilgili doğru bilgileri almaktır.” dedi.

Ailenin durumuna göre, şartlarına göre, doğurganlık beklentisine göre, en doğru yöntem önermek gerektiğini vurgulayan Op.Dr. Akkaya, “Bu  son derece önemli. Örneğin hiç çocuk sahibi olmamış bir çiftte, kadına daha çok ve uygunsa doğum kontrol haplarını veya kondomu yani prezervatifi önermek daha doğru. Eğer doğurganlık yaşamış ise, yani en az bir defa çocuk sahibi olmuş bir çift ise kadına doğum sonrası yine tüm yöntemleri anlatmak gerekir. Örneğin, Rahim içi araç, doğum kontrol hapları, kondom veya deri altı implantları.

Herkes için bir şablon doğum kontrol yöntemi yoktur.

Doğum Kontrol (Kontrasepsiyon) Yöntemleri

Doğum kontrol yöntemlerini 3 başlık altında toplayabiliriz;
1.Ameliyatla uygulanan (cerrahi) doğum kontrol yöntemleri:
a-Kadınlarda tüp bağlanması (tüp ligasyonu):
b-Histeroskopi ile tüplerin kanalının tıkanması
c-Erkekte kanal bağlama (vazektomi):

2- Hormonal doğum kontrol yöntemleri:
a-Doğum kontrol hapları (kombine oral kontraseptifler) :
b-Aylık doğum kontrol iğnesi (Mesigyna):.
c-Doğum kontrol bantları:
d-Vaginal halka:
e-Sadece progesteron içeren haplar:
f-Sadece progesteron içeren iğneler:
g-Sadece progesteron içeren deri altı çubuğu (implant):
h-Hormonal acil doğum kontrol yöntemi:

3- Bariyer (mekanik) yöntemler:
a-Kondomlar (Prezervatifler):
     Erkek prezervatifi
     Kadın prezervatifi
b-Diyafram:
c-Rahim ağzı kapağı (servikal kapak):
d-Sperm öldürücüler (spermisidler) :
4- Rahim içi araç (RİA):

Geleneksel yöntem
Türkiye’de en çok kullanılan doğum kontrol yönteminin (RİA)rahim içi araçlar olduğunu belirten Op.Dr. Akkaya, Türkiye’de durum bu iken Avrupa’da İngiltere’de, Amerika’da Kanada’da ise doğum kontrol haplarının daha fazla kullanıldığını söyledi.

Geleneksel yöntemler de ise en çok kullanılan iki yöntemden birincisi geri çekilme, ikincisi takvim yöntemi yani ayın belirli günlerinde ilişkiye girememe olduğunu vurgulayan Op.Dr. Akkaya, Türkiye’de, 100 kadının hala 40’ının herhangi bir modern yöntem kullanmadığını, 60 kadının da yaklaşık yarısının hala geleneksel yöntemleri tercih ettiğini söyledi.