Doğum Sonrası Beslenme
Doğum sonrası alınan kilolar için ilk aylarda neler yapmak gerekiyor?
Emzirme dönemi, hamilelikte alınan kiloların verilmesi için bir fırsattır. Doğumla birlikte bebeğin ağırlığı, plasenta, amniyon sıvısı ile birlikte ortalama 4-5 kilo kadar gider. Geriye kalan kilo fazlalıkları hem emzirmeyle hem de düzenli beslenme ve egzersizle gidecektir. Anneler, ilk 2 ay kilo vermek için acele etmemeli, mümkün olduğunca sütlerini artırmalı, zayıflama diyeti yapmamalıdır. 3.ayla birlikte ayda 2-3 kilo verecek şekilde ve sütlerini artırmaya yönelik bir beslenme programına uzman kontrolünde başlayabilirler.
Emziren annelerin en büyük endişesi de süt olmamasıdır. Emziren anneler beslenmelerinde nelere dikkat etmeli?
Emzirme döneminde her besin grubundan uygun porsiyonlarda almak, günde 3 litre sıvı tüketmek, süt artırıcı bazı besinleri günlük beslenmeye dahil etmek gerekir.
Bu besin grupları şunlardır:
1-Süt grubu; Süt, yoğurt, peynir, kefir, ayran bu gruptadır. Kahvaltıda 1-2 dilim peynir, ana öğünlerde 1’er kase yoğurt, ara öğünde 1 bardak süt veya ayran annenin ihtiyacı olan günlük kalsiyum, fosfor, magnzeyum ihtiyacını karşılayacaktır.
2-Et ve kuru bakliyat grubu; kırmızı et, tavuk eti, hindi, balık, kuru bakliyatlar ve yumurta bu gruptadır. Her sabah 1 adet yumurta, haftada 2 gün kırmızı et, 2 gün tavuk ve hindi eti, 1 gün kuru bakliyat yemeği, 2 gün balık yeni annenin günlük demir, B 12, protein ve çinko ihtiyaçlarına birebirdir.
3-Tahıllar; ekmek, pilav, makarna gibi karbonhidratların bulunduğu ve içerdiği enerji miktarı nedeniyle en kontrollü tüketilmesi gereken grup karbonhidratlardır. Beyaz un, hamur işleri, makarna ve pirinç pilavı yeni doğum yapmış annenin kilo artışına katkıda bulunabilir. Bu nedenle tam buğdaylı ekmek, bulgur pilavı, yulaf gibi B vitaminlerince zengin ve glisemik indeksi düşük karbonhidratlar tüketmek annenin ruhsal olarak kendini iyi hissetmesini ve kilosunu kontrol etmesini sağlayacaktır.
4-Sebze ve meyveler; günlük beslenmede mutlaka bulunması gereken, vitamin ve mineral değerleri en zengin grup meyve ve sebzelerdir. Mevsim geçişlerinde, bitkin düşen annenin bağışıklığının güçlenmesi için mevsim sebze ve meyvelerinden rengarenk beslenmesi gerekir. Her gün 1 adet turuncu (mandalina, portakal, greyfurt, havuç gibi), 1 adet yeşil (marul, roka, ıspanak, kivi gibi) ve 1 adet kırmızı besin (kırmızı biber, çilek, domates, nar gibi) tüketmek anneyi gribal enfeksiyonlardan koruyacak, kendini dinç hissetmesini sağlayacaktır.
Ayrıca anne sütü artırıcı etkisi olan kuru incir, hurma, fesleğen, buğday, yeşil yapraklı sebzeler, yulaf, bulgur günlük beslenmeye dahil edilmelidir.
Özellikle bahar aylarının gelmesiyle birlikte doğum kilolarından kurtulmak isteyen annelere ne tür tavsiyelerde bulunabilirsiniz?
Doğumdan kalan fazla kilolar için ilk önerim açık hava yürüyüşleridir. Lohusalık döneminde hassas olan anneye bu yürüyüşler iyi gelecek, hem kendini daha iyi hissederek bebeğiyle mutlu vakit geçirecek hem de kilolarından kurtulacaktır. Süt yapar gerekçesiyle enerjisi yüksek helva, şerbetli tatlılar, lokum gibi karbonhidratlı besinler annenin doğum kilolarına katkıda bulunacağından, kuru meyve ve kuruyemişler sık acıkan annenin yanı başında bulundurabileceği sağlıklı atıştırmalıklardır.
Süt yaptığı düşünülen fakat kilo aldıran besinler ya da içecekler nelerdi?
Yüksek şekerli ve karbonhidratlı yiyecekler, yeni doğum yapmış anneye yakınları tarafından yedirilmeye çalışmaktadır. Şerbetli tatlılar, fazla şekerli kompostolar, lohusa şerbeti gibi yüksek enerjili yiyecekler yeni doğum yapmış annenin sütünü artırmak yerine yağ dokularının artmasına sebep olur.
Emziren anneler süt oluşumu için ne yapmalıdır?
Emziren anneler öncelikle yeterli ve dengeli beslenmeli, sağlıklı ana ve ara öğünler yapmalı, her besin grubundan uygun porsiyonlarda tüketmelidir. Günde 3 litre sıvı tüketmeli. Bunun 2 litresi sadece su , geriye kalanı da ayran, kefir, süt artırıcı ve sakinleştirici bitki çayları (rezene, adaçayı, papatya,..) şeklinde olmalıdır.
Yeni doğan anneleri ne zaman spor yapmaya başlayabilir? Ne tür egzersizler yapabilirler?
Yeni doğum yapmış anneler normal doğum, sezaryen ve dikiş durumlarına göre doktorlarına danışarak spor yapmalıdırlar.