Dünya çapında bir tehdit: KORONAVİRÜS COVID-19 / 2019-nCoV

Hayattan güzel temenniler dileyerek girdiğimiz 2020 yılının başında uzaklarda bir ülkede Çin’de yeni bir hastalık ortaya çıktı. Bize çok uzaktı ve hiç ilgilenmedik. Mart ayında ise bize gittikçe yaklaşmıştı, bir şeyler yapmak gerekecekti. 11 Mart 2020 tarihinde ülkemizde ilk vaka saptanınca, değişim başladı.

Okullar açılıyor!

Yoğun insan ilişkilerinin olduğu, kapalı ortamların fazla olduğu her yerde virüsler insana geçiş yaparak mutasyonlarının gücünü de arkalarına alarak salgınlar yaparlar. Koronavirüs solunum yolu aracılığı ile, damlacık yani hasta olan kişinin öksürme, hapşırma ve hatta konuşma esnasında etrafa saçtığı sekresyonlarının içindeki canlı olan virüsün alınması ile bulaşmaktadır. Koronavirüsün damlacıklar ile 60-80 cm yani 3-6 adımdan daha yakın, mesafeden bulaştığı bilindiğinden, virüs ancak yakın temas ile ve salgıların solunum yolu ile ve ellerimiz aracılığı ile vücudumuza alınması ile bulaşır. Bir diğer deyişle virüsü taşıyan damlacıkların bir şekilde ağız, burun veya gözümüzün içindeki mukozaya ulaşması gerekmektedir. Bu sebeple insan-insan arasındaki güvenli mesafe 1m olarak belirlenmiştir. İçinde virüs barındıran damlacıklar havadan daha ağır olduğundan, yerçekimi etkisi ile bulunduğu yere düşerek yüzeylere yapışır, dolayısı ile virüsün yerden yukarı havalanması veya havada rüzgar ile dolaşması mümkün değildir. Sadece insandan insana bulaştığı için ve solunum salgılarının temas ettiği yüzeylere dokunan insan olması gerekir.
Bu sebepledir ki okullarda alınacak hijyen koşullarının güvenilir biçimde uygulanması en önemli koşuldur.
Her okulun Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı yönergelerine uygun olarak kendi politikalarını oluşturarak uygun koşullarda eğitim ve öğretime devam etmeleri gerekmektedir.
Okul hayatında COVID-19 ile yaşamda uyulması gereken kurallar, okulun dışında kalan alanlar ve okulun iç alanları olarak belirlenmelidir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün COVID-19 rehberinde ayrıntılı olarak belirtildiği şekilde, öncelikle hastalıktan korunmak için, birlikte yaşamanın saygı kurallarını unutmamak gerekir.

Ne oldu?

Akıl gün geçtikçe karıştı ve duygular dağıldı.

O güne kadar karşılaşılmayan, ne olduğu ve/veya ne olacağı belli olmayan, bizim dışımızda var olan bu büyük güç, bir tehdit oluşturmaya başlayınca birlik oluşmaya başladık. İnsan olmaktan kaynaklanan korunma güdüsü ile kendi kozamıza, yuvamıza döndük.

‘Dünya yaşanılacak bir yer, hoşuma gitti…’

Yaşadığımız gezegende insan varlığı olarak kendi vücudumuzdan çok daha kalabalık bir topluluk oluşturan küçük canlılar bulunmaktadır. Coronaviridae (CoV) ailesi, yüz yıllardan beri var olan, toplumda yaygın görülen, çoğunlukla kendi kendini sınırlayan hafif enfeksiyon hastalıklarına neden olan, 2003 yılında SARS-CoV ve 2012 yılında MERS-CoV olarak 2 kez pandemi yaparak ağır hastalık tablosu oluşturan bir virüs ailesidir. 2019 yılının son günlerinde ise bu ailenin yeni üyesi SARS-CoV-2 ortaya çıkarak yaşadığımız COVID-19 pandemisine neden olmuştur.

Koronavirüsler

Koronavirüsler, tek zincirli, zarflı RNA virüsleridir ve genomlarında RNA polimeraz enzimi kodlanmaktadır. Yüzeylerindeki çubuksu çıkıntılara latince taç anlamına gelen ‘corona’ adı verilmektedir.  Genel olarak insanda hastalık yapan virüslerin yaklaşık %60 ı hayvanlardan geçmektedir. Koronavirüsler de hayvanlarda yerleşen RNA virüslerdir ve her RNA virüste olduğu gibi konakçıda çoğalarak mutasyon biriktirirler.

Kasım 2019

Çin Wuhan kentinde canlı hayvan pazarı kaynaklı çıkmıştır. İlk olgu yüksek ateş, öksürük yakınması ile hastaneye başvurmuş ve pnömoni tanısı almıştır. Daha sonra aynı yakınmalar ile aynı yerden başvuran ve aynı tanıyı alan hasta sayılarının  artması üzerine Wuhan Seafood Market kapatılmıştır. Bu süre içinde hafif vakalar tespit edilememiş, ancak ağır hastalar farkedilerek önlemler alınmaya başlanmıştır. Bu hastalardan alınan örneklerde Coronavirüs saptanmıştır.
İlk hastanın başvurusundan virüs tespitine kadar olan süreden sonra hızlı yayılım gösteren tehdit eden bir virüs olarak değerlendirilerek Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından Çin karantina bölgesi ilan edilerek diğer ülkelere sınır önlemleri alınması önerilmiştir.

Neler oldu?

Küresel olarak tüm dünya pandemi yaratan yeni virüsü tanımak için zor zamanlar geçirdi. İnsan vücudunda nasıl davranacağı, hastalıkların hangi organlarda ağır seyredeceği, hangi ilaçlar ile tedavi edileceği soruları bilimin ışığında cevap bulmaya çalışırken, bir yandan çok basit olan önlemler uygulanmaya başlandı.
Görüldü ki, uyulması son derece önemli olan ve hayatımızı kolaylaştıran bu basit önlemler, bir taraftan kısıtlanma yarattı.

El temizliği, maske kullanmak, fiziksel mesafeye dikkat etmek

Maske hayatımızın bir parçası oldu. Belki de uymakta en zorlanılan bu basit önlemleri en kolay uygulayanlar çocuklar oldu.

Okullarda öncelikli olarak uyulması gereken kurallar
1- Maske kullanmak.
2- El hijyenine ve dezenfeksiyonuna dikkat etmek.
3- Okulda hijyen kurallarına uygun davranmak.
4- Okulda herkesin mesafe kurallarına uymasına dikkat etmek ve kontrol etmek.

Sağlıklı bir eğitim ve öğretim dönemi dilerim.