Duygu Düzenleme Becerileri ve Psikolojik İyi Oluş Açısından Önemi
Yazar Hüseyin Aktürk • Psikolog • 23 Şubat 2022 • Yorumlar:
İnsanlar olarak duygularımız konusunda her zaman bir kontrole sahip olmamız mümkün değildir. Bizi etkileyen şeylere verdiğimiz duygusal tepkiler üzerinde tam bir kontrol sahibi olmasak bile duygularımızı düzenleme becerisine sahibiz ve bu becerimizi geliştirebileceğimiz birçok yöntem bulunmaktadır.
Bazen hissettiğimiz duygulardan ötürü kendimizi oldukça kötü hissederiz. Bunun altında yatan en temel sebep ise duygularımızla temas etmenin, özellikle de zorlayıcı duygulara hayatımızda alan açmanın bize yarardan çok zarar getireceği yönündeki işlevsel ve gerçekçi olmayan düşüncelerimizdir.
Bunun aksine ortaya çıkan duygumuzun niteliğinden bağımsız olarak kendisini kabullenici bir yaklaşım benimseyerek sağlıklı ve işlevsel bir şekilde bu duyguyla iletişim kurup bizi zorlayan yönlerini fark etmemiz, rahatsız olduğumuz noktaların etki derecesini hafifletebilmemiz için bize oldukça yardımcı olacaktır.
Duygusal farkındalığa sahip olma duygu düzenleme açısından oldukça önemlidir. Yaşadığımız olayların bize nasıl hissettirdiğine dair farkındalığımızın olup olmaması duygularımızı ne derece iyi düzenleyebileceğimizi etkilemektedir. Duygusal düzenleme ise üç bileşen içermektedir. Bunlar sırasıyla şu şekildedir:
-
Duygular tarafından tetiklenen eylemleri başlatma,
-
Duygular tarafından tetiklenen eylemleri engellenme,
-
Duygular tarafından tetiklenen tepkileri hafifletme,
Duygu düzenleme kapsamında yararlanılabilecek en sağlıklı ve işe yarar bileşen duygular tarafından tetiklenen tepkilerin hafifletilmesidir. Bu noktada bizi duygusal olarak etkileyen bir durum söz konusu olduğunda vereceğimiz tepkiler üzerindeki düzenleyici kontrole ne kadar sahip olduğumuz en sağlıklı yol olarak görünmektedir.
Duygularına yönelik farkındalığı yüksek olan, duygularını kontrol edip düzenleyebilen insanların psikolojik iyi oluş düzeylerinin daha iyi olduğu yapılan çalışmalar aracılığıyla kanıtlanmıştır. Nitekim ne hissettiğimizin yanı sıra hislerimizi nasıl yorumladığımız da düşünme şeklimizi ve en nihayetinde de yaşamımızı etkilemektedir.
Özellikle bizi zorlayan duyguları deneyimlediğimizde duygusal farkındalığımızı artıracak ve duygu düzenleme becerilerimizi güçlendirip destekleyecek çeşitli yollar bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla şu şekilde sıralanabilir:
-
Sosyal destek alma,
-
Nefes egzersizi yapma,
-
Fiziksel egzersiz yapma,
-
Bir bardak su içme,