Duygularınızı Gerçekten Tanıyor Musunuz?

Duygular genellikle, düşünce ve davranışlarımızı etkileyen aynı zamanda fiziksel ve psikolojik değişikliklere yol açan ruh halidir. Yapılan araştırmalarda ‘Evrensel 7 duygu’ bulunmuştur.Bu duyguları keşfetmek için olaylar karşısında verdiğimiz bedensel tepkilere bakabiliriz. Korku, öfke, utanç, tiksinti, neşe, üzüntü, coşku ve şaşkın temel duygular, kalan duygular ise alt duygularımızdır. Duygularımızı renkler gibi düşünebiliriz ana renkler ve ara renkler. Karmaşık duyguları, bu renklerin birbirleriyle karışıp yeni bir renk ortaya çıkarmasına benzetir Psikolog Robert Plutchik.

Aslında duyguların hayatımızda bir çok temel işlevi vardır. Zorluklarla baş etmeye, tehditleri algılamamıza veya sevdiklerimizle bağ kurmamıza yardımcı olur. Örneğin bir tehdit algıladığımız zaman korkarız ve beyne giden sinyallerden dolayı kaçarız. Bu yüzden duygular insanlık tarihi boyunca canlıların hayatta kalmasını sağlamıştır diyebiliriz.

Kendini tanıyan bir kişi gerçek duygu ve düşüncelerinin farkındadır. Kendi duygularını tanıyanlar başkalarının duygularını da tanır ve duruma en uygun tepkiyi verebilir.

Bazı durumlarda hangi duyguda olduğunuzu fark edemiyor olabilirsiniz, ama muhakkak olumlu veya olumsuz bir duygunuz vardır. Duyguları tanımakta zorlanma durumu, doğuştan gelen bir özellik değildir. Çocukluk döneminde, ebeveynler veya etrafındakiler çocuğun duygularını ifade etmesine olanak sağlar ve olumlu bir tutum sergilerse çocuk duygularını daha rahat yaşar ve dolayısıyla tanımış olur. Tam tersi olur çocuğun duygularını ifade etmesine olanak sağlanmazsa, çocuk duygularını bastırır, yaşayamaz ve tanıyamaz. Duygularını bastıran çocuk kendi duygularını keşfedip, kendini ifade edeceğine ebeveynler ve ya etrafındakilerin istediği şekilde hareket eder.

Duygular ‘’Birincil Duygular’’ ve ‘’İkincil Duygular’’ diye 2 kategoriye ayrılır.

Birincil Duygular: Bir olay/durum karşısında gerçekten içimizde var olan ilk doğal duygularımızdır.

İkincil Duygular: Çoğunlukla karşılaştığı olay/durumla baş etme stratejisi şeklinde ortaya çıkar.

Örneğin eşinizle tartışmanız esnasında, size karşı kırıcı bir cümle söylemişse. Birincil duygunuz üzüntüyken bunu fark etmez ve öfkelenir saldırıya geçebilirsiniz. Yani öfke duygusuyla, üzüntü duygunuzu bastırmış olursunuz

Problem olumlu ya da olumsuz duygulara sahip olmak değil, hepsi içinizde ve sizin!

Problem; Duygularınızı nasıl tanımladığınız, nasıl anladığınız, nasıl işlediğiniz, nasıl yaşadığınız ve nasıl yansıttığınız. Gelin cevapları beraber bulalım.

Duygularınızı değiştirebilmek için önce, bir duygunuzu hangi olaylar karşısında gösteriyorsunuz bunu inceleyin. Eşiniz size yardımcı olmadığında veya arkadaşınız sizinle yeterince ilgilenmediğinde gerçekten öfkeleniyor musunuz? Yoksa üzülüyor musunuz?

Temel duygularınızdan oluşan bir tablo yapabilirsiniz. Yaşadığınız olayları, bu duyguların altına yazabilirsiniz.Her günün sonunda oluşan tablonuzu bir daha inceleyin? Hepsi gerçekten içinizde hissettiğiniz duygular mı? Yoksa başka bir duyguyla üzerini örtmüş, bastırmış mısınız?

Duygularınızı tanıdıktan ve hangi koşulda hangi duyguyu yaşadığınızı fark ettikten sonra değiştirmek çok daha kolay olacak.

Sevgiyle kalın..