Ebeveyn Tutumları
Yazar Sümeyra Çetinkaya • 16 Eylül 2024 • Yorumlar:
1.AŞIRI KORUYUCU ANNELER
Bu anneler çocuklarını adeta bir kafes içerisinde büyütürler. Çocuk okula başlayana kadar annesinin dizinin dibinden hiç ayrılmamıştır. Hiç bir sorumluluk verilmemiştir.
Hatta 5 yaşında olmuş hala anne giydirir anne yedirir. Böyle davranarak çocuğunuza yardım mı ettiğinizi sanırsınız? Bu çocuklar okula başladıklarında anneden ayrılma sorunu yaşarlar ve okula uyum sağlamakta zorlanır ve adeta sudan çıkmış balığa dönerler. İleriki yaşantılarındaysa ciddi özgüven problemiyle karşı karşıya kalırlar. Çocuklarımıza erken yaşta sorumluluk aldırıp, bizim olmadığımız ortamlardada ayakta kalabilmesi için erken yaşlarda ananelere babanelere saatlik bırakarak hayata hazırlamalıyız.
2.ÇOCUK MERKEZLİ AİLELER
Burada çocuk anne babayı adeta parmağında oynatır. Çocuk ne isterse yapılır. Evde hayır yoktur, sınırlar yoktur. Çocuk ağlayarak her istediğini elde eder. Kıyamıyorum diyerek her isteği yapılan bu çocuklar ilerde mutsuz ve bencil gençler olurlar. Okula başladıklarında kurallara uymada problem yaşarlar. Hayat onlara sizin sunduğunuz gibi altın kasede sunulmadığında da hayal kırıklığına uğrayacaklar. Şimdi tekrar düşünün kıyamadığınızı düşündüğünüz bu çocuklara aslında kıymış olmuyor musunuz?
3.BASKICI OTORİTER AİLELER
Bu aileler çocuklarına baskıyla, bağırarak yada şiddet göstererek yahut tehdit ederek isteklerini yaptırmaya zorlarlar. Çocuklarının kendilerine koşulsuz itaat etmesini beklerler. Çocuklarının duyguları istekleri umurlarında değildir. Bu çocuklarda ciddi davranış sorunlarına rastlarız. Şiddete meyilli , akademik başarısı düşük, uyumsuz bireyler olmaktadırlar. Biliniz ki yapılan araştırmalarca dayağın çocuğun davranışları üzerinde kalıcı hiç bir olumlu etkisi tespit edilememiştir. Aksine çocuklarınızın kişiliğini zedeler.
4.DEMOKRATİK AİLELER
Demokratik tutumda aileler çocuklarına erken yaşta yaşlarına uygun sorumluluklar verirler. Evde onlara da söz hakkı tanırlar. Onların nelere ilgileri ve yetenekleri olduğunun farkında olarak hareket ederler. Belirli sınırlar içerisinde belli özgürlükler tanırlar. Onları sabırla ilgi ve sevgiyle büyütürler. Yapılan araştırmalara göre demokratik tutumla büyüyen çocukların hem sosyal hem de akademik anlamda çok daha başarılı oldukları tespit edilmiştir.
0-2 YAŞ GÜVENLİ BAĞLANMADA AİLENİN ROLÜ
Bu yaş aralığındaki bir bebeğin anne kaybı yahut uzun süre anneden ayrı kalma eğer ki yerine bakım veren biri(babane,anane,teyze v.s) geçmez ise ileriki yaşantısında ilişkilerinde ciddi güven problemiyle karşı karşıya kalır. Bu dönemde bebeğin dokunsal sevgiyle büyütülmesi çok önemlidir. Dokunsal sevgiye maruz kalmadan büyüyen bebeklerde gelişimsel ve zihinsel gerilikler görülebilmektedir. Bebeklikten itibaren yetimhanede büyümüş sadece temel ihtiyaçları karşılanıp kucağa dahi alınmayan çocuklar bu durumla karşı karşıya kalmaktadırlar.
DAVRANIŞ OLUŞTURMA DA EBEVEYNİN ROL MODEL OLMASI
Nasıl oturup kalktığınız,ağzınızdan çıkan kelimeler, onlara nasıl davrandığınız... Çocuklarınız tüm bunları model alır. Özellikle erkek çocuklar babayı kız çocuklarda anneyi model almaktadır. Çocuğunuz çok sinirliyse önce bi dönüp aynada kendinize bakın ben yeterince ona karşı sabırlı mıyım??? Çocuğunuz şiddet uyguluyorsa acaba ben ona nazik yaklaşıyor muyum??? Diye kendimizi sorgulamamız gerekiyor. Babası küfreden bir erkek çocuğunun küfretmemesi mümkün değil. Bu nedenlerle çocuklarımızın nasıl davranmalarını istiyorsak öncelikle biz öyle davranmalıyız.
Çocuklara 3 yaşından itibaren kuralları ve sınırları Öğretmeliyiz. Aksi takdirde ergen olduklarında sizi kaale almazlar. Ergenlik özgürlüklerine düşkün oldukları kurallardan hoşlanmadıkları bir dönemdir. Temelde her isteği yapılmış hiç sınır konulmayarak büyütülen çocuklar ergenlikte sizin kontrolünüzden çıkabilir ve hayati riski dahi olan şeylere bulaşabilir. Sonradan üzülmemek için çocuklarımıza sınırları öğretelim
EBEVEYNLERİN ÇOCUKLARININ OLUMLU DAVRANIŞLARINA ODAKLANMASI
Genel olarak ebeveynler malasef çocuklarını eleştirmeye meyillidirler. Şöyle yaramaz, şöyle yerinde durmuyor, şöyle söz dinlemiyor vb. Böyle davranarak çocuklarınızın olumsuz davranışlarını pekiştirdiğinizin farkında mısınız? Peki ne yapmalı. Çocuklarınızın olumsuz davranışlarını görmezden gelip olumlu davrandığı anları farkedip bunları motive ederek olumlu davranışlarını pekiştirmiş, olumsuzlardan uzaklaşmalarını sağlamış oluyoruz. Örneğin her sabah evden çıkarken sizi zorlayan bir çocuk ama o sabah çok güzel hiç zorlamadı hemen bunun ardından motive (aferin benim oğluma bu sabah beni hiç üzmeden evden çıktın beni çok mutlu ettin) gibi... yada normalde sürekli kardeşiyle kavga eden bir çocuk ama o ara kardeşiyle hiç kavga etmeden güzel oynuyor hemen motive ediyoruz.