EGZEMA (DERMATİT)
Yazar Mukaddes Özcan • Dermatolog • 25 Haziran 2017 • Yorumlar:
Tıpta dermatit olarak ifade edilen egzema, aslında farklı şekillerde ortaya çıkan bir grup hastalığın genel adıdır. Yaygın olarak görülür. Genellikle kırmızı döküntü ve sıvı toplanması şeklinde gelişir. Uzun sürdüğünde derinin kalınlaştığı ve çatladığı kronik bir hastalık haline gelebilir.
Atopik egzema, alerjik bünyelerde gelişen bir egzema türüdür. Yanaklarda kızarıklık ile başlar. Çocuklukta genellikle diz ve dirsek içlerinde, yüzde, boyunda, bazen de bütün vücutta çeşitli derecelerde kaşıntı ve kurulukla seyreder. Zaman zaman alevlenmelerle hayat boyu devam edebilir. Stres, bazı gıda ve ilaçlar, enfeksiyonlar atopik egzemayı tetikleyebilir. Bu tür bir egzema düşünüldüğünde nedene yönelik bazı kan testleri yapılabilir.
Kontakt dermatit, alerjik bünyeli bazı kişilerde belirli bir maddenin deriye temasıyla gelişir. Bu durum alerjik egzematöz kontakt dermatit, yani temas dermatiti olarak da adlandırılır. Sabun, şampuanlar, temizlik maddeleri, makyaj malzemeleri, saç boyası, parfüm; deri, kauçuk, yün veya sentetik giysiler; nikel, gümüş gibi metaller en çok alerji yapan maddelerdir. Alerjik madde ile temastan yaklaşık iki gün kadar sonra başlayan belirtiler, bu madde saptanıp deriden uzaklaştırılmadığı sürece şiddetini artırarak sürebilir. Böyle hastalarda sırta yapıştırılan yama (patch) testi yapılarak etken araştırılır.
Seboreik egzema, cildi yağlı kişilerde saçlı deri, kulak arkası, yüz, sırt ve göğüste kaşıntı, kızarma, pullanma ile görülen bir egzema türüdür. Bazen bir cins mantar mikrobu, bezen de yağ bezlerinde yaşayan bir parazit belirtilerin alevlenmesine neden olabilir. Stres ile de tetiklenen bu egzema cinsi, zaman zaman azalıp çoğalarak yaşam boyu sürebilir.
Önlemler
Bu birbirinden çok farklı etkenlerin ortaya çıkardığı deri hastalığında alınması gereken en önemli önlemlerden biri, tahriş edici maddelerin söz konusu bölgeyle temasını mümkün olduğu kadar önlemektir. Duş alırken sabun yerine dermatolojik temizleyicileri tercih etmekte fayda vardır. Dermatit hastalarında cildin uygun şekilde nemlendirilmesi önemli bir konudur, böylelikle kaşıntı da azalır. Nemlendirici ürünlerin dermatoloji uzmanına danışarak dikkatle seçilmesi uygun olur. Giysilerden de yine cildi tahriş etmeyecek doğal ve pamuklu ürünler tercih edilebilir.
Tedavi
Tedavi amacıyla hekimin önerisine göre merhem ve kremler uygulanır. Alerjenle teması kesen bariyer kremler kullanılabilir Bunun dışında tetikleyici etken olarak mantar veya bakteri saptanmışsa bu patojenlere karşı ilaçlar verilebilir. Kaşıntı ön planda olduğunda bu şikayete yönelik ilaçlar kullanılabilir. Alerjen maddeler tespit edilmişse bu maddelerden kaçınılması önem taşır.