Ek Gıdaya Ne Zaman Geçilmeli? Beslenmede Nelere Dikkat Edilmeli?

Amerikan Pediatri Akademisi ve Sağlık Bakanlığı bebeklere ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesini, anne sütü yoksa ya da yeterli değilse formül süt kullanılmasını önermektedir.

Ek gıdaya 4.aydan erken, 6. Aydan geç başlanmamalıdır.

Ek gıdaya başlarken anne sütü azaltılmamalı veya kesilmemelidir.6-8.aylar arası güne 2 öğün ,9-12.aylarda günde 3 öğün ek gıda verilmelidir.

• Anne sütü enerji gereksiniminin 6-8.aylarda %70’ini, 9-12.aylarda %50’sini karşılamalıdır.

• İlk önce sebze, yoğurt , meyveye alıştırılır daha sonra kahvaltı başlanır.

• 6-7. Aylarda püre kıvamında, 7-8.aylarda çatalla ezilmiş, 8-9. Aydan itibaren bebeğimizin yiyebileceği küçüklükte parçalı, parmak besinlerle beslenmelidir.

• Her yeni ek besinin miktarı önce 1 tatlı kaşığı olmalı sonra yavaşça arttırılmalıdır.

• Öğün miktarı ilk aylarda 1 çay bardağını geçmemelidir.

• Olabilecek alerjik reaksiyonları gözlemleyebilmek için ek gıdaya tek çeşit ile başlanmalı, her yeni besin teker teker 3-5 gün aralıklarla eklenmelidir

• Ağız kenarında, vücutta kızarıklık, pişik, kusma, ishal-kabızlık

oluşumunda o besin ara verilmelidir. 1 hafta sonra tekrar denediğimizde aynı reaksiyonla karşılaşırsak ; o besini alerjen kabul edip bir süre vermemeliyiz. 

• Bebekler yeni tatlara alışmakta zorluk çekebilir, almadığı besinler için zorlamamalı birkaç gün sonra tekrar denenmelidir. ( Bazen 7-10 kez tattıktan sonra alışabilir!!), Tamamlayıcı belenmede amaç çocuğun karnın doyurmak değil, farklı lezzetlere alıştırmak, çiğneme yutma fonksiyonu kazandırmaktır. 

• Verilecek besinler doğal, taze, mevsiminde olmalı,konserve, dondurulmuş yiyecekler, katkı maddeli hazır besinler kullanılmamalıdır.

• Ek besinlere ilk 1 yaşta tuz ve şeker ilave edilmemelidir.

• 1 yaşından önce kesinlikle inek sütü ve bal verilmemelidir!!!

Unutmayalım ki; sağlıklı ve doğru beslenme alışkanlığı ek gıda döneminden itibaren başlamaktadır. Erken dönemdeki beslenme ergen ve yetişkin yaşlarda ortaya çıkabilecek hastalıkların önlenmesinde doğrudan etkilidir!!!

İŞTAHSIZ ÇOCUK

Özellikle 8-9 aylıktan okul çağına kadar uzanan dönemde aileler çocuklarının iştahsız olmasından sıklıkla yakınırlar.

Ek gıdaya yani başlanılan dönemde iştahla yemeklerini yiyen bebekler özellikle 1 yaşından sonra yemek seçmeye, daha isteksiz olmaya başlayabilmektedir. 1-2 yaş arasında büyüme çok yavaşladığı için enerji gereksinimi azalmıştır. Etrafa, oyun oynamaya ilgisi çok artan çocuğumuz mama sandalyesinde oturmak istemeyecektir. Yine bu dönemde belli bir damak tadı edinen çocuklarımız yeni besinleri tatmaya tepki gösterir. 

Bu yüzden iştahsızlık şikayetini en sık 1-2 yaş arasında görürüz.

Hastalık, diş çıkarma gibi dönemlerde geçici olarak iştahsızlık görülmesi, bazı günler az, bazı günler çok yemesi normal bir durumdur. Ancak iştahsızlık uzun zamandır varsa, kilo alımı, gelişimi yavaşladıysa  mutlaka çocuk doktoruna başvurulmalı, altta yatan bir neden, sağlık sorunu var mı diye araştırılmalıdır. ( kansızlık, idrar yolu eksikliği, bazı vitamin eksiklikleri…. Neden olabilir)

Bize başvuran çocukların çoğunda davranışsal yeme bozukluğu görmekteyiz. Ailelerin ek gıda başlama döneminden itibaren farkında olmadan yaptığı birtakım hatalar bu duruma neden olabilmektedir.

İştahsızlık şikayeti olan çocuklarımızda bu durumu azaltmak için nelere dikkat etmeliyiz?

• Yemek anında çocuğumuz çok yorgun ve uykulu olmamalı

• Yemek aralarında çocuğunuzun iştahını kapatacak abur-cubur, meyve suyu, süt tüketmesine izin vermeyin.

• Yemek sırasında fazla ısrarcı olmayın. Çocuğunuzu ödüllendirmeyin ya da cezalandırmayın. Yeme alışkanlıklarını olumsuz yönde etkileyebilir.

• Hep birlikte sofraya oturarak onu özendirin

• TV ,tablet karşısında yemek yedirmeyin. Çocuğunuz ne yediğinin ve ne kadar yediğinin farkına varmaz.

• Kendi kendine yemek yemesi, çatal kaşık kullanmasına özendirin. Daha çok keyif alacaktır.

• Porsiyonları az tutun ki ilk bakışta itici gelmesin. Gerekirse sonradan ilave edersiniz.

• Acele ettirmeyin ya da yemek süresini uzun tutmayın. 30 dk ideal bir süre.

• Yeterli yemediyse elinizde tabakla peşinden koşmayın. 2-3 saat sonra tekrar teklif edin. Açlık hissetmesine izin verelim.

• Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın!!! Bu annede strese yol açar ve çocuğu olumsuz etkiler.

İştahsızlık uzun süreli ise, yeterli kilo alımı yoksa altta yatan nedenlerin araştırılması için çocuk doktorunuza başvurun…