Ekran Bağımlılığı

Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gittikçe hızlandığı ve teknolojinin aynı hızla günlük yaşamımıza girdiği düşünüldüğünde cep telefonları, bilgisayarlar ve internet teknolojileri yaşamımızda vazgeçilmez oldular. Hayatımızı kolaylaştıran teknoloji; öyle imkanlar sundu ki insanların bir parçası olmayı başardı. Her yaş grubu için kontrol edilmeyen kullanımlarda kullanıcıları kendisine o kadar bağladı ki bireylerin varoluşlarını teslim aldı. Yani cep telefonsuz, internetsiz hiçbir şey yapamayacağımıza inandık ve onlarsız hayatın nasıl olabileceğini düşünemez hale geldik.

Ekran bağımlılığı; genel hatları ile televizyon, tablet, cep telefonu gibi, sürekli ekrana bakma gerektiren cihazları uzun müddet kullanmak ve ihtiyaç olmadığı halde bu ekranları kullanmadan duramama halidir.

Modern çağın en önemli hastalıklarından biri olarak kabul edilen ekran bağımlılığı, neredeyse alkol, sigara ve madde bağımlılığını unutturdu. Özellikle çocuk ve ergenler için en fazla müdahale edilmesi gereken davranış bağımlılığıdır.

Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, uzun müddet ekran karşısında kalan küçük yaştaki çocuklar, akranlarına göre psiko-motor gelişiminde sorunlar yaşamaktadır. Ayrıca, yine bu çocuklar akranlarına göre zihinsel gelişimlerini daha geç tamamlamakta ve okulda sorunlar yaşamaktadırlar.

Ekrandan alınan uyaranların sık değişiyor olması, yoğun ses ve ışığa maruz bırakıyor olması, bağımlılığın yanında beyni tembelleştirir. Beyin bu yoğun uyaran frekansı altında kalan uyaranlara kayıtsız kalır. Yani kişi sözel uyaran takip edemez, okuma hızı düşer, okuduğunu anlayamaz.

İnternet, karşılıklı etkileşime de olanak tanımaktadır. Bu sanal dünyadaki ilişkilerde fiziksel kimliklerin saklanarak sohbet odalarında dolaşmanın tehlikesi, ilerleyen yaşlarda gerçek  sosyal hayattan çekilme davranışları ile kendini gösterecektir. Ekran bağımlılığı olan kişide içe kapanma, göz temasının kesilmesi, yaşıt ilişkilerinden ve toplumsal yaşamdan  çekilme, kişiler arası çatışmalar gibi sosyal sorunlar sık görülmektedir.

Ekran bağımlılığında en sık görülen bedensel sorunları ise şöyle özetleyebiliriz.

Gözlerde yanma

Boyun kaslarında ağrı ve sertleşme

Beden duruşunda bozukluk

Bel, sırt ve omurga ağrıları

Elde uyuşukluk

Halsizlik

Uyku bozuklukları

Yeme bozuklukları

Anti sosyal kişilik bozukluğu