Ekran ve Çocuk
Yazar Enise Gül Çepni • 14 Aralık 2023 • Yorumlar:
Beynin haz bölgesini uyaran oyunlarda temel olan kısım kazanmak ve kaybetmektir. Bu da çocukları kaybettikçe hırslandıran ,kazandıkça tekrar kazanmak istedikleri sonuç olarak tekrar tekrar oyun oynadıkları bir sürece itiyor.
Ekrana bakmak beynin alfa boyutunda dalgalar oluşturmasına neden olur. Bu nedenle çocuklar da ekrana baktıkça gevşediklerini hisseder ve bu giderek hipnoz etkisi yaratır.
NELER YAPABİLİRİZ
Dijital medyanın çocuğun hayatında nasıl bir yerde duracağı tamamıyla anne ve babalara bağlı. Çocukları dijital medya ile başı boş bırakmak yerine birlikte kullanım sağlamak hem onların merak ettikleri şeyleri sormalarına yardımcı olur hem de onları zararlı içeriklerden korur.
Çocukların dijital medya ve internet kullanımlarını denetlemenin en kolay yolu “ebeveyn denetimi” sağlayan filtre ve yazılımlar kullanmak. Bilgisayar ve mobil cihazlarınıza yükleyebileceğiniz yazılımlardan en çok tercih edileni Qustodio. Bunun dışında tablet ve telefonlarınıza Vodafone Broadband, Flipd, Glued gibi uygulamalar indirerek de çocuğunuzun dijital ortamdaki dolaşımını ve kullanımını denetim altında tutmanız mümkün.
Prof. Lydia Plowman şu önerilerde bulunuyor:
Her şeyden önce kesinlikle bir aile rutinine sahip olunması gerekiyor. Bu sayede çocuğunuzun dijital cihaz kullanımına ilişkin kuralları da rahatlıkla koyma şansınız olacaktır. Bu rutini ne kadar erken yerleştirirseniz o kadar iyi; çünkü çocuğunuz büyüdükçe, arkadaşlarının nelere izinleri olduğunu görecektir.
Bir başka kural ise, dijital ekran karşısında geçirdiğiniz zamanı çocuğunuzla paylaşmanız.
Bir oyun, video veya başka bir içerik seçip çocuğunuzla onun üzerine, aynen bir kitaptan konuşuyormuş gibi konuşun. Aynı zamanda çocuğunuzu dijital ortamda geçirdiğiniz vakte dâhil etmeye çalışın. Mesela bir uçak bileti alırken, bunu onunla birlikte yapın. Bu sayede hem beraber vakit geçirmiş hem de çocuğunuza internette neler yapabileceğini göstermiş olacaksınız.
Dijital medya çocuk için bir doyum kaynağı olmamalı
Çocuğun dijitalde aradığı doyumu eksik kaldığı noktayı ebeveyninin gözetmesi bu noktada çok önemlidir.Anne babalar burada ara bulucu rolde olmalıdır.
Oyunu yasaklayıp yerine bir şey koymadığımızda çocuk daha mutsuz olacaktır.
Bu noktada çocukla konuşmak ve arayışta olduğu doyum noktasını gerçek hayatta karşıladığı zaman ekrandan kopuş hikayesi daha kolay olacaktır
İnternet hakkında çocuklarla konuşmak ve risklerinden yaşına göre bahsetmek korkutucu ve rahatsız edici bir durumda kendini suçlu hissetmeden ebeveyniyle konuşabileceğinin güvencesini çocuğa anlatmak gerekir.
Öncelikle ebeveynin kendi ekran ilişkisini gözden geçirmesi gerekir. Eğer ebeveynin de ekrana düşkünlüğü varsa bu süreci yönetmek zor olacaktır.
Çocuklarla konuşurken sürekli nasihat vermekten ziyade onu da bu konu hakkında araştırma yapmaya yöneltip birlikte tartışabilirsiniz. (konu hakkında kitap aldırmak birlikte video izlemek)
Psikolog Enise Gül Çepni