EMDR Nedir?
Yazar Alper Uysal • 7 Ağustos 2023 • Yorumlar:
EMDR, İngilizcede “göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme” anlamına gelen “eye movment desensitization and reprocessing” kısaltmasıdır. EMDR başta özel göz hareketleri olmak üzere, çeşitli “ikili uyarım” yöntemleri ile travmaları iyileştiren bir terapi yaklaşımıdır.
Yapılan “işleme” ile kişiler travmatik anılara karşı duyarsızlaşırlar. Bu demek oluyor ki kişiler artık travmatik anıyı hatırladıklarında veya travmatik anıyı hatırlatan bir şey ile karşılaştıklarında yoğun rahatsızlık hissetmezler. Ayrıca “işleme”den sonra anı yeniden anlamlandırılır. Yani kişiler anıya artık daha farklı bakarlar, anı hakkındaki olumsuz düşünceleri ve kendileri hakkındaki olumsuz düşünceleri değişir. Daha olumlu ve kendini destekleyen bir gözle bakarlar.
Belirtmek önemlidir ki bazı anılar gerçekten olumsuzdur. Anne baba tarafından sevilmemek, şiddet görmek, sevilen birini kaybetmek, doğal afet yaşamak vb. yaşantılar son derece olumsuz yaşantılardır ve bunlar hakkındaki olumsuz gerçeği değiştirmek mümkün değildir. Ancak en azından bu olayın yarattığı aşırı huzursuzluk (ajitasyon) azaltılır ve kişiler işlevselliklerini geri kazanırlar: Kişiler yaşanan olumsuz olaya rağmen yeniden uyuyabilir, işe/okula odaklanabilir, sosyalleşebilir, kendilerini sevebilir ve hayatlarını huzurla devam ettirebilir hale gelebilirler.
Ayrıca EMDR sağlıklı duyguları ve gerçekçi yorumları değiştirmez. EMDR kişinin kendini kötüleyen inançlarını değiştirir ve kişiyi aşırı derece bunaltan, sağlıksız duyguları giderir. Bu sebeple danışanların, duygularını ve canlılıklarını kaybetmekten endişe duymalarına gerek yoktur.
EMDR kaygı, özgüvensizlik, öfke, ilişki sorunları için ve ayrıca doğal afet, şiddet, tecavüz, kaza, yaralanma, kayıp vb. travmaları iyileştirmek amaçlanır.
EMDR’ın bir terapi yaklaşımı değil, sadece bir terapi tekniği olduğu şeklinde yaygın bir görüş bulunmaktadır. Ancak EMDR insan sorunlarına ve kişiliğine kuramsal bir yaklaşım getirdiği, çeşitli teknikler ve stratejiler ihtiva ettiği için onu bir terapi yaklaşımı olarak kabul etmek yerindedir.