Emziren Annede Meme İltihabı
Yazar Metehan Gümüş • Genel Cerrah • 2 Eylül 2020 • Yorumlar:
Emziren annelerde meme başındaki çatlaklar, yaralar, kabuklanma ve kötü hijyen gibi nedenlerle meme iltihabı gelişebiliyor. Özellikle bebeğin ememediği zamanlarda süt akımı bozulup iltihaplanmaya meyil artmaktadır. Böyle durumlarda emzirme için çaba harcamak, olmuyorsa sütün pompa yardımıyla boşaltılması apse oluşumunu engellemede faydalı olur. Memenin belli kısımlarında oluşan şişlik ve kabalaşmalar oluştuğunda sadece pompa ile boşaltma işlemi yeterli omayabilir. Bu durumda meme dokusuna zarar vermeden elle nazik masajlarla destek olmak gerekebilir. Bu işlemler çoğu hastada girişime gerek kalmadan meme kanallarındaki akımı sağlayarak düzelmeyi sağlar. Fayda görmeyen hastalarda memedeki iltihap zemininde apse gelişmişse görüntüleme eşliğinde ya da cerrahi olarak boşaltmak gerekir. Zamanında müdahale edilemeyen hastalarda tıkanıklık oluşan kısımdaki süt dolu meme dokusu mikropların üremesi için çok uygun ortam sağladığından ciddi septik tablolar oluşabiliyor.
Emziren anneler penisilinler, alerji varsa sefalosporin, klaritromisin, eritromisin benzeri antibiyotikler kullanabiliyor. Apse boşaltıldıktan sonra emzirme işlemine devam edilmesi stazı azaltıp enfeksiyonun gerilemesine yardımcı olur.
Emzirme dönemi dışındaki iltihaplar
Emzirme dönemi dışında memede oluşan iltihaplar genellikle sigara ile ilişkili olup yaş ortalaması 35 olan genç hastalarda görülüyor. Sigara meme başı ardındaki süt kanallarına zarar verir ve mikroplara karşı eğilimi artırır.
Meme başı çevresinde kızarıklık ve şişlikle başlar ve iltihabi birirkinti oluşurak apse formasyonu oluşur. Başlangıçta antibiyotik kullanımı yeterli olurken apse oluşttuktan sonra ya görüntüleme eşliğinde ya cerrahi olarak apse drenajı gerekir.
Sık tekrarlayan apse ile gelen hastalarda, meme başı ardındaki süt kanallarının çıkarıldığı ameliyat yapılır.
Şeker hastalığı, kronik böbrek yetmezliği ve kemoterapi gören, bağışıklık sistemi baskılanmış, düşkün hastalarda meme başından uzak bölgelerde apse gelişebilir. Bu durumda da tedavide apseyi boşaltıp antibiyotik tedavisi uygulanması gerekir.
Gerek muayene gerekse görüntüleme özelliklerine göre kanser şüphesi varsa iltihaplı bölgeden mutlaka biyopsi almak gerekiyor.
Kronik iltihaplar, Granülamatöz Mastitler
Tüberküloz gibi kronik hastalıkların neden olduğu veya sebebi net ortaya konulamayan idiyopatik granülomatöz lobüler mastit olarak bilinen kronik meme iltihapları mevcuttur. İdiyopatik granülomatöz lobüler mastit ensık görülen kronik iltihap türü olup genç doğurma çağındaki hastalarda sık görülüyor. Memenin kendi dokusuna karşı bağışıklık sistemi elemanlarının normalin üzerinde reaksiyon göstermeleri sonucu oluştuğu düşünülüyor.
Gerek klinik gerekse radyolojik olarak meme kanseriyle sıklıkla karışır. Bu tür hastalarda da apse drenajı ve antibiyoterapiye rağmen tekrarlayan meme abseleri görülür. Kesin tanı için histopatolojik inceleme gerekir.
Tedavide, immün sistemi baskılayıcı ilaçlar ve cerrahi opsiyonları hastanın durumuna göre kullanılabilir. Apse varsa boşaltılmalıdır. Uzun sürsede hastalığın düzeleceği bilinmeli ve tedavinin kozmetik ve/veya sistemik yan etkilerinden mümkün olduğunca kaçınılmaldır.