Emzirme Dönemi
Yazar Sanem Apa Doğan • Diyetisyen • 16 Ağustos 2018 • Yorumlar:
İLK EMZİRME ÇOK ÖNEMLİ!!! Çünkü,
- Doğum sonrası ilk 1- 2 saat bebekler son derece uyanıktırlar
- Uyarılara iyi cevap verirler
- Doğum sonrası 1⁄2 -1 saat arasında emmek isterler
- İlk emzirmeye 1 saatten geç başlanırsa emzirmenin başarısı tehlikeye girer
- Böyle bir anne emzirmeyi de erken bırakır
- Biberon ile beslenmişse anne memesini emmekte güçlük çekebilir
- Emzik verilen bebeklerde de anne sütü ile beslenme erken biter
- Anne sütü dışında besinler verilmesi ile emzirme kısa süre sonra kesilir
- Anne memesinde kanal tıkanması, şişme gibi sorunlara yol açar
- Memeyi daha az emer ve daha az uyarır
- Anne sütünün gelme süresi uzar
BEBEĞİN EMMEYE HAZIR OLDUĞUNU GÖSTEREN BELİRTİLER
- Bebek uyanıktır ve huzursuzdur.
- Memeyi arama hareketleri yapar.
- Emme hareketleri yapar, parmaklarını emebilir.
- Elini ağzına götürmeye çalışır.
- Hafif sesler çıkartır.
BEBEĞİN HER İSTEYİŞİNDE EMZİRİLMESİNİN AVANTAJLARI (özellikle ilk doğduğu günlerde)
- Anne sütü oluşumu daha erken olur,
- Bebek daha hızlı kilo alır,
- Göğüste süt birikimi gibi sorunlar daha az görülür,
- Emzirme daha kolay gerçekleşir.
EMZİRME HEM ANNE HEM DE BEBEK SAĞLIĞI İÇİN ÖNEMLİDİR
ANNE İÇİN FAYDALARI:
- Kısa sürede eski kilosuna döner.
- Rahim çabuk toparlanır.
- Psikolojik tatmin sağlar.
- Özel bir hazırlık gerektirmez.
- Ekonomiktir.
- Bebekle anne arasında yakın bağ kurulur.
- Kemik yenilenmesi artar ve menopoz sonrası kemik erimesi (osteoporoz) daha az görülür.
- Yumurtalık ve meme kanseri daha nadir görülür.
BEBEK İÇİN FAYDALARI:
- Daima temiz, taze ve uygun ısıdadır.
- Hazmı kolaydır.
- Kabızlığı önler.
- Hastalıklardan korur.
- Doğal besinlerden içeriği en mükemmel olandır.
- İshal ve solunum yolu enfeksiyonu ve hastalıkları daha nadir ve daha hafif görülür.
- İnsüline bağımlı diyabet daha az gelişir.
- Toplam anne sütü ile beslenme süresi arttıkça erişkin yaşta erişilen zeka düzeyi daha yüksek olmaktadır.
- Çocukluk ve erişkinlik döneminde şişmanlığın önlenmesinde önemli rol oynar.
Ne kadar emzirmek lazım???
Bazen emme 5- 10 dakika, bazen yarım saat sürer. Bebek sadece süt almak için emmez, bazen kendi öz güvenini oluşturabilmek, bazen de emmekten keyif almak için emer. Sütün yeterli olduğunu bebeğin günde 5- 6 defa idrara çıkmasından ve muntazam kilo almasından anlayabilirsiniz. Hasta ve yorgun bebeğin sık aralıklarla ve azar azar emmeye ihtiyacı vardır.
Emziklilikte yeterli ve dengeli beslenebilmek için “Anne” neler yapmalı?
- Su tüketiminin günde ortalama 3 litre (10- 12 su bardağı) olacak şekilde ayarlanması gerekli. Su tüketimine ek olarak ıhlamur, nane, papatya, rezene gibi bitki çayları; az şekerli veya meyvenin sadece kendi şekeri ile pişmesi sağlanmış şekersiz komposto ve meyve suları*, limonata* gibi hafif doğal içecekler tercih edilebilir.
* meyve suyu yerine meyveyi bütün haliyle yemek posa alımını da sağlayacağı için çok daha uygun olur.
- Emziklilik dönemlerinde sütün artması için annenin iyi beslenmesi, stresten uzak ve yeterince dinlenmiş olması ve bebeğini sık aralıklarla emzirmesi önemlidir.
- Kalsiyum yönünden zengin olan süt, yoğurt ve peyniri belirtilen miktarlarda düzenli olarak tüketin. Süt tüketilemiyorsa sütlaç ve muhallebi yenebilir.
- Her gün bir adet yumurta ve bir porsiyon etli sebze yemeği veya kuru baklagil yemeğe özen gösterin.
- Omega 3 yağ asitlerinden zengin deniz ürünleri tüketiminin artırılması anne sütünün bu yağ asitleri içeriğini arttırır. Özelikle balık, protein değeri ve omega- 3 yağ asidi içeriği bakımından zengin bir besindir ve bu dönemde tüketimine ağırlık verilmelidir. Balık alırken güvenilir yerlerden almaya mutlaka dikkat etmelisiniz.
- Kuru fasulye, nohut, mercimek ve bulgur karışımı yemekleri, portakal, mandalina, domates, maydanoz, yeşil biber, taze soğan gibi C vitamini yönünden zengin sebze ve meyvelerle birlikte tüketilmelidir.
- Vitaminlerin zengin kaynağı olan taze meyve ve sebzeleri her öğünde düzenli olarak tüketin.
- Salam, sosis, sucuk gibi katkı maddesi içeren besinlerden mümkün olduğunca uzak durun.
- Mutlaka iyotlu tuz kullanın. Çünkü ana rahmindeki bebeğin gelişiminde önemli olan yetersizliği zeka geriliğine neden olan iyot, doğal besinlerle alınamaz.
- Kahveyi günde iki kez tüketebilirsiniz. Fazla içilen kahve ve koladaki kafein süte geçerek bebeğin sağlığını olumsuz etkiler. Bebek huzursuzluk yaşayabilir. Ayrıca özellikle çayın içeriğindeki tanenlerin demir emilimini engellediği düşünülerek yemek sırasında ve yemekten hemen sonra çay tüketilmemelidir. Çay içmek istiyorsanız, ikindi ve kuşluk gibi öğün aralarında yani yemek yedikten bir-iki saat sonra açık olarak içebilirsiniz.
- Sebzelerin, makarna ve eriştenin haşlama sularını dökmeyin. Kuru fasulye, nohut ve barbunya gibi baklagilleri iyice yıkadıktan sonra ıslatın. Islatma işlemini yaptığınız suyu dökebilirsiniz. Ancak bebek için önemli olan bazı vitaminleri içerdiğinden yemekleri pişirdiğiniz haşlama suyunu dökmeyin. Az suda haşlama yöntemini tercih edin.
- Sebze yemeği pişirirken 1 kg sebzeye yaklaşık 2 çorba kaşığı kadar ilave etmeniz yağda eriyen vitaminlerin vücutta kullanımı için yeterli olan miktardır.
- Et, tavuk, balık, yumurta ile karaciğer, dalak, böbrek gibi sakatatlar, ceviz, badem gibi kuruyemişler, üzüm, kayısı, erik, pestil gibi kurutulmuş meyveler, kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya gibi kuru baklagiller, pekmez ve yeşil yapraklı sebzeler demir yönünden zengin yiyeceklerdir. Günlük beslenmede sık tüketilmesinde fayda vardır.
- Demir yönünden zengin yiyeceklerle birlikte C vitamini kaynağı olan domates, biber, maydanoz, kıvırcık gibi taze sebze ve portakal, greyfurt, çilek gibi meyvelerin alınması demir emilimini artırır.
- Günlük beslenmesinde et tüketimi az olan annelerin, protein ihtiyacını karşılayabilmeleri için haftada en az beş öğün yumurta tüketimlerine özen göstermeliler.
- Yemeklerde kullanılacak yağ tüketimine dikkat edilmelidir. Kalori değerini yükselten kızartma ve kavurma türü besinlerden uzak durulmalı, genellikle besinleri pişirme yöntemi olarak haşlama, fırında ya da ızgara yöntemi kullanılmalı.
EMZİREN ANNE KENDİ BESLENMESİNE ÖZEN GÖSTERMELİDİR.
- Emziren anne günde en az 2 bardak süt veya yoğurt, peynir gibi süt ürünlerinden almalıdır.
- Besin ve enerji ihtiyacını karşılamak için, her öğünde fasulye, nohut veya et tavuk, balık gibi yiyecekler yemelidir.
- Emziren anne yeterli miktarda meyve ve sebze yemelidir.
- Anne kendi beslenmesine özen göstermeye bebeğin doğumundan önce başlamalıdır.
Anne sütünü nasıl artırabilirsiniz?
Anne sütünü artıran besinler hep merak edilmektedir. Aslında pek de böyle mucizevi besinler yoktur. Anne; sütünün yeteceğine inanır, bebeği istedikçe emzirirse, dengeli beslenir ve yeterli sıvı alırsa, anne sütü artacaktır. Ancak emzirmede psikolojik faktörlerin önemini göz ardı etmemeliyiz. Eğer belli bir besinin sütünüzü artırdığına inanıyorsanız, (sadece bu inanış bile sütü artırabilir), aşırıya kaçmadan o besini almanızda yarar vardır.
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler (maydanoz, ıspanak, marul, vb.)
- Malt içeceği
- Bol sıvı
Emziren annenin kaçınması gereken besinler nelerdir?
Eğer, bebeğiniz sizin aldığınız bazı besinlere hassasiyet gösteriyor, emzirme sonrasında huzursuz oluyorsa, bir süre o besinden uzak kalmayı deneyebilirsiniz. Bebeğinizin rahatladığını fark ederseniz, emzirme süreci boyunca o besini beslenmenizden çıkarmanızda yarar vardır. Ailede belli bazı besin alerjileri varsa, bu besinleri tüketirken de dikkatli olmanızda yarar vardır.
Soğan, sarımsak, lahana, Brüksel lahanası, brokoli, kabak, karnabahar, acı baharatlar veya kuru baklagiller (kabuğu soyulmuş nohut, diğerlerine göre daha az gaz yapacaktır) anne sütünün tadını değiştirebilir. Bu durum bebeklerde gaz oluşumu (ayaklarını karnına çekerek ağlamasına, emmeyi reddetmesine vb. gibi) yaratırken, bazıları hiç fark etmeyebilir. Bebeğiniz bu tür belirtilere sahipse, bu besinlerin tüketimine ara verilmelidir.