Emzirme Döneminde Beslenme

Anne sütü ilk 6 ay tek başına bebeğin tüm ihtiyaçlarını karşılayan mucize bir besindir. Anne sütü ayrıca enfeksiyonlara karşı koruma, sindirilebilirlik gibi faktörler de düşünüldüğünde yeni doğan bebeğin her türlü sağlığı için en uygun besindir. Bu nedenle emzirme döneminde anneler beslenmelerine gerekli özeni göstermelidir.

Emzirme döneminde salgılanan süt, annenin aldığı besinlerin sonucudur. Yeni doğan bebeğin beslenmesi için salgılanan sütün gerektirdiği enerji ve besin öğeleri anneden karşılanmaktadır. Bu gereksinimler hem annenin yediklerinden hem de gebelik döneminde depolanan yağ dokusundan karşılanır. Emziren anne, beslenmesiyle hem kendi ihtiyaçlarını karşılamalı hem de salgıladığı süt ile bebeğin ihtiyaçlarını da karşılamalıdır.

Emziklilik döneminde yeterli ve dengeli beslenme hem anne sağlığı hem de bebek sağlığı için çok önemlidir. Yeterli ve dengeli beslenmeyle hem annenin ihtiyacı karşılanıp sağlığı korunur hem de anne sütünün miktarı ve verimi arttırılarak bebeğin beslenmesi sağlanır ve bebekte oluşabilecek sorunlar önlenebilir. Bu nedenle anne normal beslenmesine ek olarak bebek için gerekli enerji, vitamin ve mineralleri de karşılayacak şekilde beslenmelidir.

Salgılanan sütteki enerjinin büyük kısmı annenin yediklerinden sağlanır. Bir kısmı da vücut dokularından sağlanmaktadır. Alınan besinlerdeki enerjinin yaklaşık %80 kadarı süt enerjisine dönüşmektedir. Bu değer dikkate alındığında ortalama 750 kcal ek yapılmalıdır. Bu kalorinin 500 kcal kadarı annenin yediklerinden 250 kcal kadarı da hamilelik sırasında kazanılan depolardan karşılanır.

Emziklilik döneminde kaliteli protein alımı da çok önemlidir. Günlük beslenmeye ek olarak 1 yumurta+1-2 su bardağı süt/yoğurt eklenmesi gereksinimi karşılayabilir. Bu dönemde demir, kalsiyum gibi minerallere; A, C, E ve niasin gibi B grubu vitaminlere olan gereksinim de artmaktadır. Ayrıca D vitamini takviyesi de gerebilir.

Emziklilik döneminde süt miktarı için alınan sıvı miktarı çok önemlidir. Süt miktarının azalmaması için günlük yaklaşık 3 litre kadar sıvı tüketimi önemlidir. Sıvı olarak su, ayran, şekersiz/az şekerli komposto, limonata, taze sıkılmış meyve suları tercih edilebilir.

Emziklilik dönemindeki normal ağırlıktaki bir anne günlük; 3 porsiyon et/tavuk/balık/kurubaklagil/yumurta + 6-8 porsiyon taze sebze ve meyve + 2-3 porsiyon süt grubu + 5-9 porsiyon ekmek grubu tüketerek hem kendi hem de bebeği için gerekli olan enerji ve besin öğelerini karşılayabilir.

Emziklilik dönemindeki anneler için genel beslenme önerileri;

• Emziklilik döneminde zayıflama diyetleri uygulanmamalıdır. Ancak zayıflama diyeti yapmıyorum diye her şey de tüketilmemelidir. Sağlığımız için her koşulda yinelediğimiz aşırı yağlı, şekerli ve beyaz undan yapılan gıdalardan uzak durulması bu özel dönemde de önemlidir.

• Emzirmeyle birlikte anne enerji harcadığı için gebelikle alınan kilolar daha kolay verilir. Ancak anneler doğumdan önceki haline dönmek için acele etmemelidirler. Eğer hamilelik sürecinde normalden fazla kilo alındıysa her ay 2 kg kadar verilebilir.

• Süt miktarını arttırmak için mutlaka su tüketimi arttırılmalıdır.

• Emziklilik döneminde artan vitamin ve mineral ihtiyacını karşılamak için her öğünde taze sebze ve meyve bulundurmak önemlidir.

• Salam, sosis, sucuk gibi işlenmiş et ürünleri ve diğer paketli, katkı maddesi eklenmiş hazır paketli gıdalar tercih edilmemelidir.

• Kalsiyumdan zengin süt, yoğurt, peynir gibi gıdaların günlük beslenmede 3 porsiyon kadar yer almalıdır.

• Her gün 1 yumurta+ 1 porsiyon et grubu veya kurubaklagil yemeği tüketilmelidir.

• D vitamini gereksinimini karşılamak için güneş ışınlarından yeterince yararlanılmalıdır. Gerekirse doktor onayıyla takviye kullanılabilir.

• Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.

• Demir emilimini engellediği için yemeklerle birlikte çay/kahve tüketilmemelidir. Yemeklerden 1-2 saat önce veya sonra tercih edilmelidir. Bu dönemde ıhlamur, papatya, kuşburnu gibi çaylar tercih edilebilir.

• C vitamini demir emilimini arttırır. Demir içeren gıdalarla birlikte C vitamininden zengin meyve ve sebzeleri tüketerek demir emilimini arttırabilirsiniz.

• Hazır meyve suları, kola gibi asitli içeceklerden uzak durulmalıdır. Bunlar yerine ayran, şekersiz/az şekerli komposto, limonata, taze sıkılmış meyve suları tercih edilebilir.

• Yemeklerde iyotlu tuz kullanılmalıdır.