Endometrial Polipler: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Yazar Gonca Oğurlu Pakay • 16 Aralık 2024 • Yorumlar:
Endometrial polipler, rahmin iç yüzeyini kaplayan endometriyum tabakasından kaynaklanan ve genellikle benign (iyi huylu) özellikte olan yapılardır. Kadınlarda üreme çağından menopoz sonrası döneme kadar yaygın olarak görülebilir. Çoğu durumda semptomlara neden olmazken, bazı hastalarda anormal uterin kanama ve infertilite gibi sorunlara yol açabilir.
Endometrial Polip Nedir?
Endometrial polipler, rahmin içindeki dokunun anormal büyümesi sonucu oluşan ve genellikle saplı (pediküllü) ya da geniş tabanlı (sessil) şekilde rahim boşluğuna doğru uzanan yapılardır. Polipler:
-
Boyut: Birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir.
-
Tek veya Çoklu: Tek bir polip olabileceği gibi birden fazla polip de bulunabilir.
-
Hormonal Duyarlılık: Östrojenin bu yapıların büyümesinde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir.
Epidemiyoloji ve Risk Faktörleri
Endometrial polipler her yaş grubunda görülebilse de, genellikle 40-50 yaş aralığındaki kadınlarda daha sık rastlanır.
Risk faktörleri şunlardır:
-
Hormonal Dengesizlik: Östrojen düzeyinin artması polip oluşumuna yol açabilir.
-
Obezite: Yağ dokusundan östrojen üretimi artar.
-
Tamoksifen Kullanımı: Meme kanseri tedavisinde kullanılan bu ilaç, endometriyal polip riskini artırabilir.
-
Hipertansiyon ve Diyabet: Metabolik sendromun bir parçası olarak risk oluşturabilir.
-
Aile Öyküsü: Poliplerin genetik yatkınlıkla ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Belirtiler
Çoğu endometrial polip asemptomatik olsa da, aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
-
Anormal uterin kanama (adet dönemleri arasında kanama, ağır adet kanamaları veya menopoz sonrası kanama).
-
İnfertilite (çocuk sahibi olma güçlüğü).
-
Pelvik bölgede dolgunluk hissi veya rahatsızlık.
-
Vajinal akıntı.
Tanı Yöntemleri
Endometrial polipler genellikle rutin jinekolojik muayenelerde veya infertilite değerlendirmelerinde tespit edilir.
-
Transvajinal Ultrasonografi (TVUS): Poliplerin ilk değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılır.
-
Sonohisterografi: Rahim içine sıvı verilerek yapılan bu ultrason yöntemi, poliplerin daha net görüntülenmesini sağlar.
-
Histeroskopi: Rahim boşluğunun doğrudan görüntülenmesine olanak tanır. Aynı anda tanı ve tedavi imkanı sunar.
-
Endometriyal Biyopsi: Kanser veya atipik hücre şüphesi varsa tanı koymak için alınabilir.
Tedavi Yöntemleri
Tedavi, polipin boyutuna, semptomlara ve hastanın yaşına göre belirlenir:
1. Takip ve İzlem
-
Asemptomatik, küçük poliplerde ve menopoz öncesi dönemde belirgin risk faktörleri yoksa genellikle tedavi yerine izlem önerilir.
2. Cerrahi Tedavi
-
Histeroskopik Polipektomi: Endometrial poliplerin tedavisinde altın standarttır. Minimal invaziv bir yöntemdir ve genellikle genel anestezi altında yapılır.
-
Dilatasyon ve Küretaj (D&C): Poliplerin çıkarılmasında kullanılsa da, histeroskopiye kıyasla daha az etkilidir.
3. Medikal Tedavi
-
Hormon Tedavisi: Östrojen ve progesteron dengesini düzenlemek için hormon tedavisi düşünülebilir.
-
Tamoksifen Kullanımı Sonrası Polipler: Risk nedeniyle düzenli kontrol önerilir ve gerekirse cerrahi müdahale yapılır.
4. Menopoz Sonrası Poliplerde Tedavi
Menopoz sonrası endometrial poliplerde malignite (kanser) riski daha yüksek olduğundan, genellikle çıkarılmaları önerilir.
Endometrial Polip ve İnfertilite
Endometrial polipler, rahim boşluğunda mekanik bir engel oluşturarak sperm geçişini veya embriyo implantasyonunu zorlaştırabilir. Poliplerin cerrahi olarak çıkarılması, özellikle tekrarlayan implantasyon başarısızlığı veya açıklanamayan infertilite öyküsü olan hastalarda gebelik şansını artırabilir.
Prognoz ve Komplikasyonlar
Endometrial polipler genellikle iyi huylu olsa da, malignite riski %0-3 arasında değişir.
-
Risk Faktörleri: Polipin büyük olması, menopoz sonrası dönemde görülmesi ve atipik hücre varlığı riski artırır.
-
Tekrarlama: Bazı hastalarda polipler tekrar edebilir. Düzenli takip önemlidir.
Sonuç
Endometrial polipler genellikle iyi huylu ve tedavi edilebilir durumlardır. Ancak özellikle menopoz sonrası dönemde malignite riski nedeniyle dikkatli değerlendirme ve tedavi gerektirir. Erken tanı ve uygun tedavi, hastaların yaşam kalitesini artırabilir ve potansiyel komplikasyonları önleyebilir.