Endoskopi Nedir?

Üst sindirim sistemi endoskopisi uzun ve esnek bir tüpün ucunda küçük bir kamerayla üst sindirim sisteminizi görsel olarak incelemek için kullanılan bir işlemdir. Sindirim sistemi hastalıklarında uzman hekim tarafından yemek borusu, mide ve ince bağırsağın başlangıcını (duodenum) etkileyen durumları teşhis etmek ve bazen tedavi etmek için bir endoskopi kullanır.

Üst endoskopi için tıbbi terim, özofagogastroduodenoskopidir. Yemek borusu, mide ve ince bağırsağın (duodenum) başlangıcı dahil, sindirim sisteminizin üst kısmını etkileyen durumları teşhis etmek ve bazen tedavi etmek için endoskopi kullanılır.

Doktorunuzun, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, yutma zorluğu ve mide-bağırsak kanaması gibi sindirim sistemi belirtileri ve semptomlarına hangi hastalığın neden olduğunu belirlemesine yardımcı olabilir.
Doktorunuz, anemi, kanama, enfeksiyon, ishal veya sindirim sisteminin kanserleri gibi hastalıkları ve durumları tespit etmek için doku örnekleri (biyopsi) toplamak amacıyla endoskopi kullanabilir.
Doktorunuz, sindirim sisteminizdeki dar bir yemek borusunu genişletmek, polipleri çıkarmak veya yabancı bir cismi çıkarmak gibi sorunları gidermek için endoskoptan özel aletler geçirebilir.
Bir endoskopi bazen ultrason gibi başka işlemlerle de birleştirilir. Yemek borunuzun veya midenizin duvarının özel görüntülerini oluşturmak için endoskopa bir ultrason probu bağlanabilir. Endoskopik ultrason ayrıca doktorunuzun pankreasınız gibi ulaşılması zor organların görüntülerini oluşturmasına yardımcı olabilir.
Endoskopların çoğu, doktorların Barrett özofagusu gibi kanser öncesi hastalıkları daha iyi tespit etmelerine yardımcı olmak için özel ışık kullanan dar bantlı görüntüleme adı verilen teknolojiye sahiptir.

Nadir görülen komplikasyonlar şunlardır:
Kanama: İşlemin test edilmesi (biyopsi) için bir doku parçasının çıkarılmasını veya bir sindirim sistemi problemini tedavi etmeyi gerektirmesi durumunda, bir endoskopi sonrası kanama komplikasyon riskiniz artar. Nadir durumlarda, böyle bir kanama kan transfüzyonu gerektirebilir.
Enfeksiyon: Endoskopilerin çoğu muayene ve biyopsiden ibarettir ve enfeksiyon riski düşüktür. Endoskopinizin bir parçası olarak ek işlemler yapıldığında enfeksiyon riski artar. Enfeksiyonların çoğu basittir ve antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Enfeksiyon riskiniz yüksekse doktorunuz işleminizden önce size koruyucu antibiyotikler verebilir.
Gastrointestinal sistemin delinmesi: Yemek borunuzdaki veya üst sindirim sisteminizin başka bir bölümündeki bir yırtık hastaneye yatış ve bazen  onarmak için ameliyat gerektirebilir. Bu komplikasyon riski çok düşüktür, ancak yemek borunuzu genişletmek için dilatasyon gibi ek işlemler yapılması halinde artar.
Sedasyon reaksiyonu:Üst endoskopinizden önce, muhtemelen prosedürü tolere edebilmeniz için size sedasyon verilecektir. Sedasyon tipi değişir ve alerjik reaksiyonlar mümkündür fakat nadirdir. Ciddi reaksiyon riskini azaltmak için işlem sırasında yakından izleneceksiniz.
Doktorunuzun işlemden önce bazı ilaçların kesilmesi gibi endoskopiye hazırlanma talimatlarını dikkatlice takip ederek komplikasyon riskinizi azaltabilirsiniz.
Bir komplikasyonu gösterebilecek işaret ve semptomlar:
-Ateş
-Göğüs ağrısı
-Nefes darlığı
-Kanlı, siyah veya çok koyu renkli gayta
-Yutma zorluğu
-Şiddetli veya inatçı karın ağrısı
-Kusma, özellikle kusma kanlıysa veya kahve telvesi gibi görünüyorsa
Bu belirti veya semptomlardan herhangi birini yaşarsanız derhal doktorunuzu arayın veya acil servise gidin.

ENDOSKOPİ ÖNCESİ HAZIRLIK
Doktorunuz size endoskopiye hazırlanmak için özel talimatlar verecektir.
Midenin işlem öncesi boş olduğundan emin olmak için endoskopinizden önce sekiz saate kadar içmeyi ve yemeyi bırakmanız gerekir.
Doktorunuza endoskopinizden önce aldığınız tüm ilaçlar ve takviyeler hakkında bilgi verin. Bazı kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız, doktorunuz endoskopinizden önceki günlerde almayı bırakmanızı önerebilir. Kan sulandırıcılar, endoskopi sırasında belirli işlemler yapılırsa kanama riskinizi artırabilir.
Diyabet, kalp hastalığı veya yüksek tansiyon gibi kronik durumlarınız varsa, doktorunuz size ilaçlarınızla ilgili özel talimatlar verecektir.
Üst endoskopi yapılan  kişilere , onları rahatlatmak ve işlem sırasında daha sakin hale getirmek için ilaçlar verilebilir.

İŞLEM HAZIRLIĞI:

Üst endoskopi işleminizden sedyeye yatmanız istenecektir.kıyafetlerinizi çıkarmanıza gerek yoktur. Üst kısmınıza sadece bir kullanımlık önlük giydirilir. İşlem sırasında rahat etmeniz ve güvenlik için size özel açılan burun kanülü ile oksijen verilir.  Parmak ucunuza kan oksijenizasyonu ve kalp atışlarınızın izlendiği bir monitör bağlanır.

Eliniz üzerinden veya kolunuzdan bir damar yolu açılır. Damar yoluyla verilen bu ilaçlar, endoskopi sırasında rahatlamanıza yardımcı olur.

Doktorunuz ayrıca uzun, esnek tüp (endoskop) yerleştirilmesi öncesi boğazınızı uyuşturmak  amacıyla ağzınızda anestezik sprey uygulayabilir. Ağzınızı açık tutmak için plastik bir ağız koruyucusu takmanız istenebilir.

İŞLEM:

Endoskop nefes almanızı engellemez .İşlem anestezist endoskopist ve endoskopi hemşiresinden oluşan en az 3 kişilik bir ekiple gerçekleştirilir. 

Endoskop yemek borunuzdan aşağıya doğru geçerken ucunda küçük bir kamera olan cihaz görüntüyü video monitöre iletir. Doktorunuz üst sindirim sisteminde anormallikler aramak için bu monitörü izler. Sindirim sisteminde anormallikler bulunursa, doktorunuz daha sonra muayene için görüntüleri kaydedebilir. Fotoğraf çekebilir.  Sindirim sistemi iyi görüntülemek için cihaz içeriye bir miktar hava verir. Bu, endoskopun serbestçe hareket etmesini sağlar ve doktorun daha kolay sindirim sistemi kıvrımları incelemesine izin verir. Verilen hava ve basınç nedeniyle işlem sonrası bir şişkinlik hissedebilirsiniz. Bu durum 15-30 dk içinde geçecektir.

Doktorunuz bir doku örneği toplamak veya bir polip çıkarmak için endoskoptan özel cerrahi aletler geçirecektir. Doktorunuz işlem bitirdiğinde, endoskopu ağzınızdan yavaşça geri çeker. Bir endoskopi  yapılan işleme bağlı olarak 15 ila 30 dakika sürer.

İşlemden sonra anestezi etkisi geçene kadar ayağa kaldırılmayacaksınız. 

Endoskopiden sonra hafif derecede rahatsız edici belirti ve semptomlar yaşayabilirsiniz:

*Şişkinlik ve gaz

*Kramp

*Boğaz ağrısı   gibi…

Tüm bunlar zamanla geçecektir.

Sonuçlar

Endoskopinizin sonuçlarını tespit edilen patolojiye bağlı olarak değişkenlik gösterir.  Örneğin, bir ülser tespit edildiyse, işleminizden hemen sonra bunu öğrenebilirsiniz. Eğer bir doku örneği (biyopsi) alınırsa , test laboratuvarından sonuç almak için birkaç gün beklemeniz gerekebilir. 

Tekrar gerekir mi?

Konulan tanıya ve hastanın yapılan tedaviye yanıtına göre belli aralıklarla endoskopi işlemi tekrarlanır. Birçok kez  endoskopi yaptırmanın hastaya bir zararı yoktur.