Enürezis (İdrar Kaçırma)
Yazar Nurdan Işık • 23 Ocak 2023 • Yorumlar:
İstemsiz olarak ya da isteyerek, yatağa ya da giysilere yineleyen çiş kaçırma olarak tanımlanabilen bir dışa atım bozukluğu olan enüreziste çocuğun kronolojik yaşının en az 5 olma kriteri vardır. 5 yaşından daha küçük çocuklar bu kapsamda değerlendirilmez. Çiş kaçırma davranışı en az ardışık 3 ay boyunca, haftada en az 2 kez tekrarlıyor olup hayatını sürdürmeyle ilgili işlevselliğinin düşmesi durumunda (okul, iş, toplumsal alan) klinik açıdan müdahale edilmesi gereken noktayı belirler. Çiş kaçırmaya sebep olabilecek herhangi bir ilaç, madde ya da sağlık sorunu olmamalıdır.
Gece kaçırması, gündüz kaçırması, bebeklikten itibaren kaçırma ve sonradan ortaya çıkan çiş kaçırmalar şeklinde farklı türleri bulunur. Genetik olarak etken faktörü bulunsa da ebeveyn tutumu
kaynaklı da görülebilecek bir bozukluktur. Çocuğun kendi bağlamı içerisinde değerlendirilmesi
gereken ve birden fazla kaynağı olabilen bir durumdur. Kaygılı olma, stres yoğunluğu, travma geçmişi, tuvalet eğitiminin nasıl verildiği, gerilemeye sebep olabilecek faktörler( yeni bir kardeşin doğumu), ailede model alabileceği birinin olması, çocuğun elinde bulunan güç(her dediğini yaptıran), sınırlara uymakta zorlanma(istediğimde istediğim yere çişimi yapabilirim), cinsel uyarılmanın fazla olması, ruhsal gerginliğin bedensel yolla dışa vurumu(zor sınavlar sonrası tuvalete gideriz) gibi kaynakları görülebilmektedir.
İdrar yaparken acı hissetme, aniden sıkışma, gece 3/gündüz 8 kereden fazla kaçırma ya da
kesik kesik idrar daha tıbbi bir durumun olabileceğini düşündüren maddelerdir.
Ebeveynler bu durumu önemseyen bir konumda olmalılardır çünkü çocuğun okul hayatını, arkadaş ilişkilerini dolayısıyla da hayatını etkileyen bir durumdur. Bir süre sonra çocuk için utanç ve stres kaynağı haline gelebilir. Bezi bırakmak, gece çişe kaldırmaları bırakmak, geç saatlerde sıvı alımını azaltmak, çocuğun elindeki gücü dengelemek, çocuğun stres kaynağına ulaşıp o alana müdahale etmek, çocuğu gören ve anlayan bir tutum sergilemek önemlidir. 5 yaş öncesi süreçte enürezisin önlenmesi adına çocuk çiş kaçırdığında “hmm sanırım çişini tutamadın ya da çocuk bunu inadına yaptığında hmm galiba çişini nereye yapacağını karıştırdın, buraya yapılmaması gerektiğini biliyordun değil mi, bunu seninle konuşmuştuk bunu tuvalete yapman gerek” şeklinde çocuğu kapsayan, şefkatli ve net tepkiler verilebilir.