Ergenlerde Cinsel Eğitim
Yazar Ergül Fidan • Psikiyatrist • 16 Kasım 2018 • Yorumlar:
Çocukluktan ergenlik dönemine geçişte, çocuğunuz cinselliği merak etmeye başlayacaktır. Eğer anne babalar doğru ve uygun şekilde bu bilgileri ona sağlamazlarsa, ergenler cinsel bilgileri başka kaynaklardan öğrenme eğilimine girebilmektedirler.
Cinsel egitim; çocuklarin cinsellige yönelik pozitif bir bakis açisi gelistirmelerini destekleyerek, cinsel sagliklarini koruyacak bilgi ve yetenekleri kazanmalarini saglar. Ebeveynler çocuklarının cinsel konulardaki ilk eğiticileridir. İnsanlar doğdukları andan itibaren, başta ebeveynleri olmak üzere yakın çevrelerinden cinsellikle ilgili mesajlar almaya başlarlar. Ebeveynler çocuklarıyla konuşma, duygularını paylaşma, sevgi gösterme, onları giydirme ve onlara vücut bölümlerinin isimlerini öğretme gibi davranışlarla çocuklarına cinsellikle ilgili ilk bilgileri ve değer yargılarını aktarmaktadır. Bu konularda çocukları ile iletişim kurmak istemeyen, katı tutum içinde olan ebeveynlerin eksikliğini gençler başka türlü tamamlamaya çalışırlar. Ebeveynler bu durumda onlara sağlıklı bir yaşam sağlama fırsatını kaçırırlar, her türlü istenmeyen durumla karşılaşma olasılıklarını artırırlar.
Uluslararası Aile Planlaması Federasyonu (International Planned Parenthood Federation) Uluslararası İnsan Hakları Yasalarına bağlı olarak gençler için özelleştirilmiş cinsel ve üreme haklarını tanımlamıştır:
1. Kendin olma hakkı – kendi kararını vermede kendini ifade etmede, cinsellikten zevk almada, güvenli olmada, evlenmeyi ya da evlenmemeyi seçmede ve aile planlamasında özgür olma.
2. Bilme hakkı – seks, kontraseptifler, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar/HIV/AIDS ve üreme ve cinsel haklar.
3. Kendini koruma ve başkası tarafından korunma hakkı – istenmeyen gebelik, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar/HIV/AIDS ve cinsel istismar
4. Sağlık hizmetlerine sahip olma – sır saklayan, karşılanabilen, iyi kalitede ve saygıyla sunulan
5. Katılma hakkı – gençler için planlanan programların planlanma, toplantı ve seminerlere katılma gibi her düzeyde çalışmalara katılma
Yaş gruplarına göre cinsel bilgilendirme içerikleri farklıdır.
Altı yaş grubunda resimli kitaplardan yararlanma, merak ettikleri konularda soru sormaya yüreklendirme yöntemi kullanılabilir. 10-14 yaş yakınlarının farklı boyutları, cinsel ilişkiyi geciktirmenin önemi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve gebelikten korunma anlatılmalıdır. İlerleyen yaşlarda, 15-17 yaş grubunda eş sayısını sınırlandırma, istenmeyen sonuçlardan korunmada kondom kullanımının önemi ve karar verme becerisi kazandırma, cinsel baskılara karşı koyma– hayır deme becerilerinin önemi vurgulanmalıdır. Cinsel kimlik gelişimi, bunu etkileyen etmenler ve gelişimine ilişkin sağlıklı yaklaşımlar konularında bilgilendirme yapılmalıdır. Bu bilgilerin 12-17 yaşlarında verilmesi uygundur. Verilen bilgiler ile ergen kendi cinsel kimliğini anlamalı, cinsel kimliklere ilişkin davranış tiplerinin farkında olmalı, kendisini bu açıdan tanıyabilmeli ve buna uygun rolü benimsemelidir.