Ergenlik

Ergenlik Dönemi, fiziksel ve duygusal süreçlerin yol açtığı hormonlarında farklılaşması ile tamamlanan cinsel ve psikososyal olgunlaşma ile başlar. Birey bu dönemde bağımsızlığını ve sosyal üretkenliğini kazanır. Ayrıca duygusal geçişlerin inişli çıkışlı olduğu bir dönemdir. Büyüme ve gelişme hızla devam eder. Başlangıç, bitiş ve sürecin seyri çocuktan çocuğa değişkenlik gösterebilir. Önemli olan ergenin bu süreci mutlu ve sağlıklı geçirmesidir.

Bu dönemde yeni şeyler deneme olumlu/ olumsuz geçmişten gelen alışkanlıkların yenilerle değiştirilmesi, duygusal birikim ve ya duygu boşluklarında etkisiyle farklı direnişler, yoğun duygu patlamaları, aşırı öfke aşırı duygusallık vb. dikkat çekmeye veya ebeveyni cezalandırmaya yönelik başkaldırılar, ben bir bireyim ve böyleyim, beni böyle kabul edeceksiniz dirençleri, inatlaşma, yalnız kalma isteği, içe kapanma, birey olarak kabul görmeye yönelik arkadaş beklentilerini koşulsuz şartsız yerine getirme, doğru ya da yanlışı ayırt etmeme, önemsememe, bedeninde dikkat çekici değişimler yaratma (saç, giyim vb.)

Beğenilme, takdir görme, kabul görme, deneme-yanılma, kendini beğenmeme, kimlik arayışı,

Toplumsal duruş belirleme gibi davranışlar tüm bu dönemin yaşanan örnekleridir.

Bu dönemde kurulan doğru iletişim ile her ergene temas etmenin bir yolu vardır. En temel koşul ergen ile ebeveyni arasındaki GÜVEN ve KOŞULSUZ SEVGİ bağının sağlamlılığıdır. Bu ilişkinin temelleri çocukluk yıllarından itibaren atılmaya başlar. Bu ilişkinin temelleri çocukluk yıllarından itibaren atılmaya başlar. Bu dönemde de bize gerekli olan ebeveynin ergene dürüst yaklaşımları ve ergenin ebeveyne olan inancının devamlılığıdır.

Ergenliğe kadar olan süreçte belli yaşantılarla gelen duygusal doyum ve boşluk durumları kişiden kişiye değiştiği için her ergenin bu dönemi farklıdır. Bu yaşantılar ergenin anlaşılmasını dönemin yoğun stresli ya da rahat geçirilmesini belirleyen değişkenlerdendir. İletişimde izlenecek yollar ve sergilenecek tutumlar da sürecin atlatılmasını etkiler.

Ergen ile yaşanılan olaylarda ergenin davranışının doğruluğu, yanlışlılığı, sonucu ya da çevrenin etkisi gibi faktörler düşünülerek yargısal çıkarımlar yapılmamalıdır. Ceza, inatlaşma, kısıtlama, güvensizlik, sevgisizlik, değersizlik hisleri, anlaşılmama, aşağılanma ergeni zıtlaşmaya ve daha zor durumlara yol açabilmektedir. Dolayısıyla ergenin  direnç ve inat ile BEN duruşunu segileme eğilimi artacak ve ergenin dünyasına temas etmek daha da zorlaşacaktır. 

Önemli olan ergeni anlamak için farklı açılardan düşünmek, bu mümkün olmuyorsa üçüncü bir göz olan uzmandan yardım almak ve sağlıklı bir iletişim ile bu dönemi olumsuzlaştıran yaşantıların nedenlerini bularak sorunlara çözüm olmaktır. 

ERGENLİK DÖNEMİNDE EBEVEYNE ÖNERİLER

1. Sabırlı ve Anlayışlı Olun: Ergenlik dönemi, hormonsal olarak ve duygusal olarak değişikliklerin fazlalaştığı bir dönemdir. Ergenler, bu dönemde inişli çıkışlı davranışlar sergileyebilir. Onlara karşı sabırlı ve anlayışlı olarak güvenilir bir ortam yaratın.

2. Açık İletişim Kurun: Ergenlerle konuşurken açık ve yargılamadan iletişim kurmak kendilerini sizinle açmasını ve duygularını sizinle paylaşmasını sağlar.

3. Sınırlar Belirleyin: Ergenler bu dönemde özgürlük kavramına karşı dikkatleri ve ihtiyaçları artar, ancak özgürlüğü verirken bunun getirdiği sorumlulukları da göze alması gerekir ve bu iki kavramın dengelenmesi önemlidir. Ebeveynlerin net ve tutarlı sınırlar koyması, hem onların güvenirliliklerini artırır hem de sorumluluk alma duygularını geliştirir.

4. Bağımsızlıklarına Saygı Gösterin: Ergenler bağımsızlıklarına düşkünlerdir, kendi kararlarını verme ihtiyacı içinde olan ergenlere, ortak şekilde belirlediğiniz alanlarda özgürlük tanıyın. Bu, onların ben yani birey olma sürecine katkı sağlar.

5. Örnek Olun: Ergenler, davranışlarınızı ebeveynlerini ya da arkadaşlarını gözlemleyerek öğrenirler. Empati, sorumluluk ve iletişim gibi becerilerde onlara rol model olarak katkıda bulunabilirsiniz.

6.  Destekleyici Bir Tavır Sergileyin: Başarılarını desteklediğiniz gibi yaptığı hataları da destekleyin. Eleştiriden uzak durun, yapıcı bir şekilde feedback verebilirsiniz.    

7.  Arkadaş Çevrelerini Tanıyın: Ergenler için yakın arkadaş oldukça önemlidir. Arkadaş çevresini herhangi bir müdahalede bulunmadan tanıyın. Sonrasında kimlerle vakit geçirdiklerini öğrenebilir bu konuda konuşabilir ve müdahale kısmını birlikte düşünebilirsiniz.

8. Zor Zamanlarda Yardım Arayın: Karşılaştığınız ciddi sorunlar (örneğin, depresyon, okul sorunları, bağımlılıklar) karşısında uzmandan yardım alın. 

Bu dönemde, ebeveynlerin anlayışlı, sabırlı ve destekleyici şekilde ergen ile iletişimde olması ileride sağlıklı bir yetişkin olmasını sağlayacaktır.