Ergenlik Dönemi ve Psikolojik Sorunları
Yazar M. Berk Karaoğlu • Psikolog • 27 Temmuz 2018 • Yorumlar:
Ergenlik dönemi, 11-12 yaşlarından 20 li yaşların başlangıcına kadar süren hızlı fiziksel, zihinsel ve sosyal-duygusal değişimlerin olduğu bir geçiş dönemidir. Bu dönem kişinin hayata bakış açısının belli olduğu, bedensel ve ruhsal gelişiminin hızla ilerlediği bir dönemdir. Bu dönem üç alt evreye ayrılmaktadır.
1-İlk Dönem: Kızlarda ortalama 11-13, erkeklerde ise 13-15 yaş aralığındadır. Fizyolojik değişikliklerin en hızlı ve belirgin olduğu dönemdir. Bu dönemde boy hızlı bir şekilde uzar ve cinsiyet özellikleri belirginleşmeye başlar ( Kızlarda göğüslerin belirginleşmeye başlaması, erkekler de ise ses tonunun kalınlaşması ve yüz çevresinde tüylenme)
2- Orta Dönem (15-17 yaş): Yoğun olarak utangaçtırlar, küçük kusurları büyütürler ve kendilerine kızarlar. Benmerkezcidirler ve çevrenin beğenisini kazanma ihtiyaçları ön plandadır. Arkadaşlar aileye göre daha ön plandadır. Hayranlık ve tutkunlukları vardır (Rol Model). Bu dönemde sık sık kaygı ve umutsuzluğa kapılırlar. Çabuk sinirlenirler ve saldırgan davranışlar sergileyebilirler.
3- Son Dönem (17- 20 yaş): Bu dönemde davranışlarındaki çelişkiler ve tutarsızlıklar zamanla azalır ve daha istikrarlı ilişkiler kurmaya başlarlar. Sorunlarla başa çıkmada daha gerçekçi ve amaca yönelik çözümler üretirler. Dış görünüşleri ve kıyafetleri ile alakalı zıtlaşmalar ortadan kalkar.
Ergenlik dönemi hızlı gelişen bir geçiş dönemi olduğundan bu dönemde birbirine zıt görünen duygular da bir arada yaşanır. Ergenlik aynı anda hem mutluluk hem hüzün dönemidir. Bu yüzden ergenlik dönemindeki gençlerin duygularında istikrarsızlık vardır. Buna bağlı olarak ergenlik dönemi birçok ruhsal ve davranışsal problemi de beraberinde getirebilir.
Başlıca Problemler ve Tedaviler;
Ergen terapilerinde genelde yönlendirici taraf ailelerdir. Buna bağlı olarak terapi sürecinde çocuklarla beraber aile bireyleriyle birlikte de görüşmeler yapılmaktadır. Fakat ergenlik döneminin en zor kısımlarından biride bu süreci aileye anlatmaktır. Bazen çocuktan ziyade aile görüşmeleri sadece anne- baba olarak uygulanmaktadır. Böyle durumlarda amaç aileleri ergenlik dönemi hakkında bilgilendirerek süreci iki taraf içinde kolaylaştırmaktır.
Terapi sürecinde ilk adım çocukların ergenlik sürecine adapte olmalarını sağlamaktır. Bunu sağlayabilmek için öncelikle onlara birey olduklarını hissettirerek güçlü iletişimler kurmamız gerekmektedir. En etkili yollardan biride onlara birey olma yolunda iyi bir rol model olmaktır. Terapistin yaşının genç olması modelleme konusunda avantaj sağlamaktadır.
- Sınav Kaygısı (EMDR, Bilişsel Davranışçı Tedavi, Gevşeme Egzersizleri)
- Depresyon
- Aile içi anlaşmazlıklar
- Sosyal Fobi
- Özgüven Problemi
- İntihar
- Şiddet ve Saldırganlık
- Okul başarısında düşme
- Madde kullanımı (sigara, alkol, vs)
- Yeme bozuklukları (Anoreksia nervoza, Bulimia)