Ergenlik Döneminde Gençlerle Nasıl İletişim Kurmalı?

Ergenlik dönemi oldukça hızlı bir değişim ve dönüşüm sürecidir. 0-6 yaş döneminde temeli atılmış olan kişilik, en az o dönemdeki kadar hızlı ikinci bir gelişim evresine girmiştir; Ergenlik. 0-6 döneminde karşılaştığımız anne-baba tutumları kişiliğimizin temellerini atar. Ergenlik döneminde ise 0-6 yaş döneminde ekilmiş olan tohumların büyüyüp serpildiğini ve bir kişilik şeklini aldığını görürüz. Dönemin doğası gereği bu dönemdeki genç, kimlik oluşturma ve arayış içerisindedir ve kendini kanıtlama ihtiyacı içine girer. Ebeveynlerden bağımsız bir kişilik ile birey olmayı deneyimlemeye çalışır. Erken çocukluk deneyimlerine ve ebeveyn tutumlarına bağlı olarak bu bireyleşme ve kimlik oluşturma süreci daha uyumlu ve iletişime açık bir şekilde geçirilebileceği gibi; iletişime kapalı, tepkili bir hal de alabilir.

Bu dönemde gencin kendi kimliğini kanıtlamaya çalışması, fikrinin ve duruşununun altını çizme ihtiyacı ve arkadaş ortamına yönelerek orada farkedilen olmak istemesi oldukça doğal ve sürecin bir parçasıdır.

Ebeveynler ergenlik dönemindeki çocuklar ile iletişim kurmakta zorlandıklarından, onlara ulaşamadıklarından sıkça şikayet ederler ya da genci suçlar, davranışlarını anlamsız bulurlar. Pek çok genç de bu dönemde ebeveynlerinin kendisini anlamadığından bahseder ve onlardan uzaklaşır.

Peki daha sıcak, daha sakin, köprüleri yakmadan sağlam tutacak ya da ergenlik dönemine dek kurulamamış ise köprüleri inşa etmeye yarayacak iletişim yolları nelerdir?

Onun ilgi alanları ile ilgilenin, merak duyun.

İnşaa etmeye çalıştığı kimliğini ilk siz tanıyın. Böylece pek çok yeni sohbet konunuz olacaktır. Onun size bir şeyler öğretmesine izin verin! Keyif aldığı şeyleri, vaktini ayırdığı alanları, etkinlikleri ondan dinleyin.

Suçlayıcı ve eleştirel mesaj vermekten kaçının.

Niyetiniz bu olmasa dahi, sözleriniz ona ne mesaj veriyor buna odaklanın. Devamlı suçlamak, karşı tarafı kendini savunmak zorunda bırakacaktır. Yeni inşaa etmeye başladığı kimliğini yıkılmaktan korumak için size gardını alacaktır. Bunun yerine ona size yanıt verebileceği, kendini anlatabileceği sorular sorun.

Aşağılayıcı ve küçümseyici tavrı bırakın.

Onun becerilerini, kendi başına yapabileceklerini küçümsemek yerine bu alanlarda onu destekleyin. Size ihtiyaç duyduğu zaman geldiğinde, kendisi size yönelecektir.

Doğal davranmaya çalışın.

Ne kendinizi arkadaşları gibi ergen ve onun yaşıtı gibi davranmaya zorlayın ne de aşırı otoriter olmaya.

İletişimde dürüst ve açık olun.

Sorun ne ise geçiştirmeden, adını koyarak onunla konuşun.

Konuşma isteği ondan geldiğinde, ertelemeyin ya da geçiştirmeyin.

Gerçekten onu dinleyin ve ona zaman ayırın. Göz kontağı kurun. Konuşma isteği ondan geldiğinde iletişim daha kolay olacaktır.

Kendine özel bir alanı olmasına izin verin.

Bu alan fiziksel olduğu kadar psikolojik de olmalı. Her şeyi bilmeye çalışmayın. Özel alanına saygı duyun.

Ondan istedikleriniz ve ona tepkilerinizde tutarlı olun.

Tutarsız tepkiler çocuğunuza zarar verir, sizi anlayamaz ve neyle karşılaşacağını bilemediğinden kendini korumak için kendini kapatır.