Erken Boşalma: Nedenler ve Tedavi

Erkeklerde en sık görülen cinsel sorunların başında gelir. En genel anlamı ile cinsel ilişkide erkeğin kontrolü dışında boşalmasına erken boşalma denir. Bazen cinsel ilişkiye başlamadan önce bile boşalma olabilmektedir. Bazen birleşmenin ilk birkaç hareketinde veya ilk saniyelerinde boşalma olabilmektedir. Erkeklerin bir kısmında erken boşalma her ilişkide problem olabilirken bazılarında ise zaman zaman problem olabilir.

Buna göre erken boşalma cinsel ilişki sırasında erkeğin vajinaya girmeden, giriş sırasında veya girdikten hemen sonra boşalması olarak tanımlanabilir. Erkeğin boşalmasını istemli olarak denetlemesi ve kontrol etmesi bozulmuştur. Erken boşalması olamayan bir erkeğin boşalma refleksi üzerinde kontrolü ve denetimi vardır. Erken boşalma sorunu olan erkekler boşalmalarını istemli olarak kontrol edemezler. Boşalma zamanını belirleme şansları yoktur. İsteseler de istemeseler de uyarılma düzeyine ulaşır ulaşmaz hızla, istemsiz ve kontrolsüz bir biçimde boşalırlar.

Genç erkeklerde daha yaygındır. İlerleyen yaşla birlikte yavaşlama eğilimi olduğundan daha yaşlı gruplarda daha seyrek olarak görülür. Tanı kriterlerine göre erken boşalma, sürekli olarak ya da yineleyici bir biçimde çok az bir cinsel uyarılma ile ve kişinin istemesinden önce; vajinaya girme öncesinde, girer girmez ya da girdikten kısa süre sonra boşalmanın olmasıdır. Tanı öncelikle birleşmede boşalmanın çabuk gerçekleştiği konusunda hasta ya da eşi tarafından yapılan bildirimlere göre konur.

Değerlendirmede cinsel aktivitenin sıklığı, cinsel eşin ya da ortamın yeni olması yaş ve cinsel deneyim hesaba katılmalıdır. Erken boşalma tanısının konulabilmesi için erkeğin en az altı ay düzenli ve aktif cinsel yaşamının olması gerekir. 

En iyi tanım cinsel ilişkinin çoğunda erkeğin ne zaman boşalacağı üzerinde gönüllü bilinçli kontrolünün olmamasıdır.

Erken boşalma klinikte karşımıza yaşam boyu olan tip, durumsal faktörlere bağlı olan tip, psikolojik faktörlere bağlı olan tip, ya da psikolojik ve tıbbi faktörlerin birleşiminden kaynaklanan kombine faktörlere bağlı olan tip olarak çıkabilir. Yaşam boyu görülen olguların büyük bir çoğunluğunun psikolojik faktörlerden kaynaklandığı kabul edilmektedir.

Durumsal (duruma bağlı) olan tipinde belirli şartlara bağlı yada belirli bir partner ile birlikte iken erken boşalmanın istem dışı ve devamlı olarak oluşmasına karşın başka koşullarda ya da başka bir partnerle birlikte iken erken boşalma meydana gelmez. Duruma bağlı erken boşalma klinikte ender olarak görülür.

En sık ortaya çıkan şekli genelleşmiş, yaşam boyu ve psikolojik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan tipidir. Yaşamın sonraki dönemlerinde başlayan edinsel tip erken boşalmada, organik nedenlere özel bir itina gösterilmelidir.

Erkekler genellikle boşalmalarını birleşme girişiminde bulundukları zamana oranla masturbasyon sırasında daha fazla kontrol edebildiklerini bildirirler.

Boşalma kontrolünde erkeklerin en çok üzerinde durdukları, "Ne kadar süre yeterince iyidir?" meselesidir. Burada erkeğin kontrol ile ilgili sübjektif  duyguları ve eşin orgazma ulaşması için gerekli olan koital bağlantı süresi gibi bir çok faktör işin içine girer. Oysa erken boşalmada temel örüntü erkeğin boşalmasını istediği zamanı denetleyip denetleyememesidir.

Erken boşalması olan erkekler eşin orgazma ulaşamayacağı endişesinden dolayı performans yetersizliği endişesi taşırlar ve bu nedenlerle tedavi olmak istediklerini bildirirler. Erkekler tarafından sıklıkla dile getirilen pratik boşalmanın vajinaya giriş sürecinin hemen başında ya da bir ile beş dakika arasında tamamlandığı yönündedir.

Kesin olan şudur ki erken boşalma çok sayıda kadın ve erkek için önemli düzeyde sıkıntıya neden olup çiftin ilişkisinin etkileyebilir. Bayan partner bu duruma bir anlam veremeyip eşini duyarsızlıkla itham edebilir. Erken boşalması olan erkekler sanıldığı gibi duyarsız ve düşüncesiz değildir. Tam tersine bu durumlarından dolayı çok utanır, üzülür ve içlerine kapanırlar. Erkek utanç, korku, küçük düşme ve yetersizlik hissine kapılabilir. Cinsellik giderek haz veren bir aktivite olmaktan uzaklaşmaya başlar. Bu arada karşı kıyıda da bazı olumsuz duygular yaşanmaya başlanır. Eşin aklı karışır, suçu kendinde arayarak kendini sorumlu hisseder. İlerleyen sürelerde hayal kırıklığına paralel olarak kızgınlık, kırgınlık, önem verilmediğini düşünme ve hayatında bir şeylerin eksik olduğu duygusunu yaşayabilir.

Olguların büyük çoğunluğunda alelacele yaşanmış erken cinsel deneyimler ör. otomobilde, ebeveynlerin evinde yakalanma korkusu ile yapılan deneyimler veya ilk cinsel ilişkiyi genelevde yaşama gibi öyküler saptanır. Böyle olumsuz koşullar erken boşalmayı teşvik etme özelliği taşır. Sonuç olarak denetimsiz boşalma erkeğin cinsel yaşamının ilk dönemlerinde yerleşen ve değişikliğe karşı dirençli bir alışkanlık örüntüsü olarak görülebilir.

Boşalma kontrolü öğrenilmiş bir süreç olarakta tanımlanabilir. Bu süreçte erkeğin boşalmasını denetleyebilmesi için orgazma giden cinsel uyarılmanın yükselen düzeylerinin farkında olması anahtar noktadır. Dikkat dağılması, eşin tatmin olması konusunda aşırı endişe duyma nedeni ile orgazmdan hemen önceki uyarılma düzeyinin ayrımına varamayan erkekler boşalmalarını da denetlemeyi öğrenemezler. Bu durumda cinsel duyu bilincinin bulunmaması ya da zayıf olması söz konusudur.

Nedensel mekanizma ne olursa olsun erken boşalma olgularının çoğu cinsel terapiye mükemmel yanıt verir. Bu bizi psikolojik nedenlerin erken boşalmada önemli rol oynadığı bilgisine götürür.

Sonradan gelişmiş denetimsiz boşalmanın tıbbi faktörlerle ilişkili olma olasılığı yüksektir. Ancak seyrek cinsel birleşme, yeni bir partner ile birlikte olma, cinselliğe odaklanmış anksiyete ve evlilik ilişkisinde yaşanan sorunlar da erken boşalmaya neden olabilmektedir.

İdrar yolunda ya da omurilikte meydana gelen ve yaşam boyu denetimsiz boşalma ile sonuçlanan çok az sayıda doğuştan bozukluk vardır. En sık karşılaşılanı spina bifidadır. Çok seyrek olarak karşılaşılan böyle olgularda başka nörolojik bozulma durumları da beklenmelidir.

İkincil erken boşalma yaşam boyu görülen erken boşalma tipinden çok daha ender görülür.Ayrıca organik faktörlerle ilişkili olma olasılığı çok daha yüksektir. Sonradan gelişen erken boşalmanın bir nedeni de sertleşme sorunudur. Erkekte sertleşme probleminin varlığında erken boşalma, ereksiyonu kaybetmeden bir an önce vajinaya girme ve boşalma çabasına yanıt olarak gelişir. Bazı omurilik bozuklukları ve cerrahi işlemler boşalma refleksi ile ilgili sinirsel yapıya zarar vererek denetimsiz boşalmaya neden olabilir. Bu nedenle sonradan gelişmiş denetimsiz boşalma şikayeti ile gelen erkekte eğer olağan dışı psikolojik stres faktörü ya da travma saptanmazsa iyi bir fiziksel muayeneye önem verilmelidir. Kısacası sonradan gelişmiş erken boşalmada bir organik sertleşme bozukluğu ya da altta yatan bir nörolojik bozukluk olasılığını değerlendirmek için özen gösterilmelidir.

Dünyaca ünlü cinsel terapist H.S .Kaplan “ Denetimsiz boşalma, erkeğin gönüllü boşalmayı kontrol edemeyip istediğinden önce doruk noktaya çıkıp boşalmasıdır. Normal bir erkek önce heyecanlanır sonra bu heyecanın keyfini yaşar (plato) ve ardından boşalır. Buradaki sorun orgazm refleksinin bir bileşeni olan boşalmanın kendisi ile ilgili bir sorun değildir. Bu bir orgazm bozukluğudur. Normal koşullarda uyarıldıktan sonra yaşanması gereken ve çifttin bir süre ilişkide kalması dönemi olan plato erken boşalanlarda mevcut değildir. Yani gönüllü uzatma veya erteleme noktası mevcut değildir” demektedir.

Normal boşalmada yüksek uyarılma düzeyinde bile erkek boşalmasını denetleyerek kontrol edebilir. Boşalma refleksi üzerinde istemli bir denetim vardır. Erken boşalmanın tanısında boşalmanın gerçekten erken mi geldiğine yoksa bayan partnerin yavaş reaksiyonuna bağlı olarak erkenmiş gibi mi algılandığına dikkat edilmelidir. Erken boşalma tanısı yalnızca boşalma süreci erkek tarafından yeterli derecede kontrol edilemez bulunduğunda veya erkeğin boşalma sürecini kontrol edemediği için partnerde orgazm yaşanmadığında konmalıdır. Cinsel terapist erken boşalma tanısını koymadan önce yaş, cinsel birleşme sıklığı, partner özellikleri ön sevişme süresi ve ortamın uygunluğu gibi etkenleri göz önüne almalıdır. Çünkü ilk kez cinsel ilişkiye giren erkeklerde erken boşalma sık görülür. Çoğu genç erkek daha sonraları boşalma süresi üzerinde bir kontrol geliştirebilir.

Erken boşalması olan erkekler erken boşalırım düşüncesi ile ön sevişmeden

kaçınırlar bunun sonucunda da partnerlerinde cinsel ilgi ve istek azalması yada

orgazm bozuklukları ortaya çıkabilir.

ERKEN BOŞALMADA NEDENLER

• Cinsel uyumsuzluk.
• Bilinç altında yatan cinsellikle ilgili olumsuz düşünceler.
• Partnere aşırı bağımlılık.
• Kastrasyon anksiyetesi.
• Gebe bırakma korkusu.
• Günah işleme veya suçluluk duygusu.
• Hastalık kapma korkusu.
• Cinsel açıdan baskılanmış bir yetiştirilme tarzı.
• Cinsel mitler.
• Penise verilen aşırı önem.
• Organik sebepler.
• Cinsel uyarım eksikliği.
• Cinsel yaşamla ilgili gerçekçi olmayan bilgiler ve beklentiler.
• Ergenlik döneminde ayıp günah yasak ve zararlı gibi duygular ve yakalanma korkusu ile yapılan mastürbasyon .
• Uygunsuz ortamlarda alelacele yapılan cinsel ilişkiler.
• Partner tarafından reddedilme.

ERKEN BOŞALMADA TEDAVİ

Boşalmayı geciktirmek amacı ile çeşitli ilaçlar denenmiştir. Uyuşturucu kremler, spreyler bunların başında gelmektedir. Bunlar ancak penisin üzerindeki sinir uçlarını uyuşturur ve fazla bir işe yaramaz. Erken boşalma otonom sinir sistemini ilgilendiren bir durumdur. Bu tür ilaçlar lokal uyuşturucu etkisi yaptığı için penisin duyarlılığını azaltarak temastan duyulan cinsel hazzı azaltır. Aynı etkiyi kadın partner üzerinde de gösterir.

Son zamanlarda depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar erken boşalma tedavisinde de kullanılmaya başlanmıştır. Bu ilaçlar azda olsa fayda sağlamalarına karşın ömür boyu ilaç kullanımı ilaç tedavisini pek cazip kılmamaktadır. Boşalmayı kontrol edebilme nihayetinde bir öğrenme sürecidir. 

Tedavide nedenler önemlidir. Nedenlere göre tedavi yolu izlenirken sürdürücü ve tetikletici faktörlere de önem verilmelidir. Diğer taraftan sağaltımda erken boşalmanın eşle ilgili yönü, psikolojik ve biyolojik yönünün olabileceği akılda tutulmalıdır.

Sorun bir tıbbi nedenden kaynaklanıyorsa söz konusu durumda danışanın uygun tedaviyi alması sağlanmalıdır. Böyle durumlarda tıbbi tedavinin yanı sıra uygulanan cinsel terapi tedavide optimal başarıyı sağlar. Klinikte tıbbi nedenden kaynaklı vakalara seyrek olarak raslanır. Vakaların büyük bir çoğunluğu psikolojik nedenlere bağlıdır.

Vakaların cinsel işlev bozuklukları konusunda iyi bir eğitim görmüş cinsel terapist tarafından tedavi edilmesi durumunda, denetimsiz boşalmanın tedavisi çok yüksek oranda başarı sağlar. Eğer çift olarak tedaviye katılım sağlanırsa tedavi başarısı en yüksek seviyeye ulaşır.

Eken boşalmada cinsel terapinin özü adım adım ilerleyen özenli bir yaklaşımla kişinin boşalma olmaksızın daha yüksek ve daha uzun süreli cinsel uyarılma dönemlerine yavaş yavaş alıştırılmasıdır. Kadın eş ilk başlarda eli ile ve daha sonra da kontrollü içe boşalma esnasında erkeğin uyarılmasına katılır. Burada temel örüntü uyarılmanın ardından boşalmanın kaçınılmaz olduğu noktaya gelinmeden ara verilerek cinsel duyumların alınmasını kapsar. Bu döngü her ev ödevi seansı ile bir çok kez yinelenir. Tedavide erkek uzayan aralara ve boşalma olmaksızın artan cinsel duyumların şiddetine alışmayı öğrenir. Ayrıca orgazmı geciktirmek için ara verme ve hareket örüntülerini değiştirme tekniklerini kullanmayı da öğrenir. Böylece alışılmış ve koşullanmış olan boşalma davranışı yeniden yapılandırılır. Tedavi süreci inanarak ve kararlılıkla izlenirse başarı oranı o nispette artar.

Erken boşalma sorunu yaşayan erkekler cinsel terapi ile erken boşalma korkusundan sıyrılıp sevişmenin verdiği haza odaklandıklarında ve cinselliklerini doğal olarak yaşadıklarında erken boşalma sorunundan da kurtulmaktadırlar. 

Erken boşalma tedavisi süresince uygulanan bir dizi ev ödevleri seanslarının amacı duygulara ve özellikle de duyumlara odaklanmaktır. Bu sayede boşalma öncesi cinsel duyumlar tekrar tekrar yaşatılıp ardından uzatılmış olarak yaşatılarak erkeğin dikkati yarılma düzeyindeki duyumların algılanması noktasında toplanır. Böylece erkek yüksek uyarım duyumlarını hissedip boşalmasını da kontrol atına alabilir.

Erken boşalmada cinsel terapinin nihai amacı kişinin erken boşalma endişesinden sıyrılıp cinsel yaşamını doğal hali ile yaşamasını sağlamaktır.