Etiket Okuma Neden Önemli?
Yazar Ece Karabacak • Diyetisyen • 27 Mayıs 2021 • Yorumlar:
Sağlıklı beslenme bilinçlenme ile başlamaktadır. Doğru olan seçimleri yapmak için bireyin ihtiyacı olan bilgiler aslında elinin altındadır. En basitinden özellikle paketli ürünlerin besin etiketleri okunarak bilinçlenme başlayabilir.
Paketlerin porsiyonları da bazen bireyleri yanlış yönlendirebilmektedir. Örneğin paketin üzerinde büyük harflerle “60 kalori” yazarken arkasında “1 porsiyonu 60 kaloridir, bu paket 2 porsiyon içermektedir” olarak not düşülmektedir. Bundan dolayı da hem porsiyon miktarı hem de besin etiketi okuma alışkanlığı bireyler için önem arz etmektedir.
Ürün etiketlerini ve paketlerin üzerlerini okuyor muyuz?
Bireyler burada yazan bilgileri göz önünde bulundurarak günlük gereksinimlerini belirleyebilmektedir. Etiketlerde genellikle 100 gramında bulunan miktarlar bulunmaktadır. Fakat bazı ürünler paket gramajında bulunan karbonhidrat, protein ve yağ miktarlarını da verebilmektedir. 100 gramı verildiği durumlarda bireyin paket miktarına göre hesaplayıp bakması gerekmektedir.
Kişilerin ihtiyacı olduğu bilgiye göre etiketi incelemesi daha anlamlı olacaktır. Örneğin zayıflama sürecinde olan bir kişinin etikette ilk bakması gereken yağ miktarları ve özellikle doymuş yağ miktarı olmalıdır. Bunun yanı sıra karbonhidrat ve şeker oranlarına bakması da faydalı olacaktır. Bazı ürünlerde içine konulan şeker de karbonhidratla beraber yazılmaktadır. Bu gibi ürünlerde dikkatli seçim yapmak önemlidir.
Diyabetli olan kişilerin de aynı şekilde karbonhidrat, şeker ve lif miktarlarına dikkat etmesi gerekmektedir. Özellikle lif miktarı yüksek şeker oranı düşük olan ürünleri ya da diyabetik ürünleri tüketmesi kişi için daha faydalı olacaktır.
Laktoz intoleransı ya da gluten enteropatisi bulunan kişiler hastalıklarına uygun ürün tüketmeli ve etiket okumayı daha fazla önemsemelidirler. Çoğu ürünün üstünde “laktozsuz” ibaresi bulunurken gluten içermeyen ürünlerde etiket okumak neredeyse şarttır. Çünkü birçok paketli ürün glüten içermekte ve bunlar etiket bölümünde yazılmaktadır. Güncel olarak piyasalarda “glutensiz” ürünler de yerlerini yeni yeni almaya başlamıştır.
Doğal veya organik ürünler nasıl anlaşılır?
Ülkemizde organik ürün tam olarak anlaşılmamaktadır. Çoğu marketin organik reyonu bulunmakta fakat olan ürünlerin gerçekten organik olup olmadığı bilinmemektedir. Organik olan ürünler T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından denetlenmekte olup organik ürünlerin üzerinde “Organik Tarım” ibaresi bulunmalıdır.
Bunların dışında paketlerin üzerinde en çok dikkat çeken bir diğer konu ise “şekersiz ya da şeker ilavesi yoktur” gibi yazılardır. Bu yazılara güvenilmemeli ve etiketi okumak gereklidir. Bazı ürünlerde şeker yerine tatlandırıcı ilavesi yapılmakta olup bu durum bireyler tarafından kontrol edilmelidir.
Son olarak etiket okumanın bir diğer önemli yanı ise son kullanma tarihi (SKT) ya da tavsiye edilen tüketim tarihinin (TETT) kontrolünün yapılmasıdır. Bozuk ya da tarihi geçmiş ürün satın almamak için göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur.
Bilinçlenmek için etiket okuyalım! Yediklerimizin içinde neler var bilelim!