Etkili İletişim
Yazar Uğur Can Evcimen • Psikolog • 17 Haziran 2021 • Yorumlar:
İletişim, herhangi bir kişiyle sözlü veya sözsüz olarak gerçekleştirdiğimiz etkileşim sonucu kurulan ilişki şeklinde tanımlanabilir. İş, arkadaş, aile, sevgili, eş gibi insanın olduğu her yerde bir etkileşim söz konusu ve bu etkileşimde iletişimi beraberinde getirmektedir. Genel olarak etkili iletişim yöntemlerini bilmediğimiz veya bilip de kullanmadığımız için hayatımızda yaygın olarak iletişim hataları meydana gelmekte ve ilişkilerimizde bir sorun oluşturmaktadır. Örneğin ‘Ya Hep Ya Hiç’ mantığında düşünerek hareket edebiliyoruz. Sadece siyah veya beyaz olarak düşünürüz fakat arada farklı renklerinde olabileceğini unuturuz. Veya karşımızdaki kişinin olumlu özelliklerini yok sayarız. Tartışma anında tamamen olumsuzluklara odaklanarak karar veririz ve olumlu özelliklerinin de olduğunu görmeden hareket ederiz. Veya karşımızdaki kişinin olumsuz özelliklerini kendi içimizde büyütürüz ve olumlu özelliklerini işe yaramaz gibi küçültürüz. Hayatımızda yaygın olarak kullandığımız iletişim hatalarına bunun gibi birçok örnek gösterilebilir. Kullandığımız bu iletişim hataları da ilişkilerimizde bir çatışmaya neden olmakta ve sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Etkili iletişimin gerçekleşebilmesi için ilk olarak iyi bir dinleyici olmalıyız. Bunun için yapmamız gereken belli başlı teknikler mevcuttur. Bu tekniklerin ilkinde ‘Silahsızlanma’ yer almaktadır. Bir iletişim kurulduğunda düşünce olarak bize mantıksız alakasız gelse bile, karşı tarafın söylediklerinde bir doğruluk payı bulmaya çalışırız. Bu yaklaşım sonucunda da değerlerine saygı duymuş oluruz ve sağlıklı bir iletişim açığa çıkmış olur. İkinci olarak da empati kurmalıyız. Genellikle iletişimde söylenilen sözlere takılırız fakat karşı tarafın ne düşünerek söylediğini ve hangi duygu içerisinde olduğunu görmezden geliriz. Üçüncü olarak da sorgulama yapmalıyız. İletişimde susmak, soru sormayarak iletişimi sonlandırmaya çalışmak yaygın olarak kullanılan yanlışlardan biridir. Soru sormak etkileşimi arttıracağı için iletişimi devam ettirecektir.
İyi bir dinleyici olmanın altında yatan bu tekniklerin yanı sıra, kendimizi de düzgün bir şekilde karşı tarafa aktarabilmeliyiz. Bunu yapabilmek için ilk olarak hayatımıza ‘Ben Dili’ kavramını yerleştirmeye başlamalıyız. Çatışma yaşadığımız kişilerle konuşurken ‘Sen şunu demiştin, sen böyle yapmıştın’ şeklinde hep sen dili kullanarak karşı tarafa yüklenmeye çalışırız. Bunun yerine kendi düşüncelerimizi ve o an duygu olarak ne hissettiğimizi karşı tarafa aktarmaya başladığımız zaman ben dilini aktif etmiş oluruz. Kendimizi düzgün şekilde ifade ettikten sonra sağlıklı bir iletişim kurmuş olacağız. Son olarak da gurur okşama kavramından bahsedebiliriz. Tartışmalarımızda genellikle karşımızdaki kişinin olumsuz yanları göz önüne geldiği için olumluları görmezden geliriz. Eğer bu tartışma anında bile karşı taraftaki olumluyu yakalayıp, gururunu okşayabilirsek, çatışma ortamının durulması sağlanabilmektedir.
Bahsettiğimiz bu teknikler birden hayatımıza yerleştirebileceğimiz, hemen başarı sağlayabileceğimiz bir durum değildir. Zamanla uygulama yaparak, hatalarımızı görerek ve bunlardan ders çıkararak ilerlediğimiz zaman, bu kavramlar kendiliğinden hayatımıza yerleşmeye başlayacaktır. Eğer ilişkilerimizde sürekli çatışma yaşıyorsak, çabalamamıza rağmen ilerleme kaydedemiyorsak, uzman desteğiyle birlikte bu durumun üstesinden gelmeye çalışmak daha faydalı olacaktır.