Eyvah Uyuyamıyorum: Stres Kaynaklı Uyku Problemleri İle Nasıl Baş edebiliriz?
Yazar Ezgi Didem Ayaltı • Psikolog • 9 Kasım 2022 • Yorumlar:
Pandemi döneminin bizde yarattığı en büyük problemlerden biri de uyku sorunu. İngiltere'nin bağımsız araştırma şirketi olan IPSOS, 2254 kişiye yaptığı anket sonucunda pandemi döneminde insanların %63’ünün stres kaynaklı uyku problemi olduğunu saptamıştır. Alttan yatan sebepler araştırıldığında kimilerinde işsiz kalma korkusu, kimlerinde boşlukta hissetme kimilerinde ise enfekte olma korkusu olduğu ve bunun yarattığı stresin uyku bozukluğuna yol açtığı belirlenmiştir.
Pandemi döneminde tehlike altında olduğunu düşünen beyin, tepki veremeyeceği uyku ve dinlenme modunda olmayı reddediyor. Bir bakıma bizi korumaya almak istiyor. Dolayısıyla kişiler artmış stres seviyesi ile birlikte ya normalden daha az uyku uyuyor; ya uykuya dalmakta güçlük çekiyor ya da nicel olarak uyumuş olsa bile yorgun ve bitkin uyanıyor.
Normalde, tehlikeli yaşam olayı devam etse bile zamanla stresimizin azalmaya geçmesini ve uykumuzun normalleşmesini bekleriz. Ancak uyku döngünüzün bozulmuş olması ve bunun alışkanlık haline gelmesi söz konusu olduğu için, uykuyu sağlıklı hale getirmek için hayatımızda bazı değişiklikler yapmamız gerekmekte.
İşte bunlardan bazıları:
1. Uyuma ve uyanma saatlerinizi sabitleyin:
Ilk önce belirlediğiniz saatlerde uyanarak işe başlayabilirsiniz. En az 1 hafta boyunca belirli saatlerde kalkarsanız, yatma saatiniz yavaş yavaş erkene çekilmiş olacaktır. Belirlediğiniz saatlerde yatakta durmayı unutmayın.
2. Haber sitelerinde geçirdiğiniz zamanı azaltın:
Stres seviyenizi ve kaygınızı arttıracak her türlü haber uykunuza da negatif etki edecektir.
3. Yatak odanızdan elektronik aletleri uzaklaştırın:
Yatmadan 1 saat once her türlü elektromanyetik ışık yayan monitör, tv, telefon, tablet gibi araçlardan arınmalısınız. Çok kısa sürede uyku kalitenizin arttığını fark edeceksiniz.
4. Gün ışığı ile uyanın:
Sirkadyen ritminiz gün ışığı ile uyanıp, karanlıkta daha fazla melatonin salgılatıp uyumanıza fayda sağlar. Bu nedenle sabah uyanır uyanmaz perdeleri açıp gün ışığına maruz kalmak sizi daha dinç şekilde güne hazırlayacağı gibi, gece karanlıkta yatmak da daha kolay uykuya dalmanızı sağlayacaktır.
5. Yatmadan 4-6 saat önce egzersiz yapın:
Sağlıklı bir uyku için vücut ısısının düşmesi şart. Yaptığınız egzersiz vücut ısınızı kolayca yükseltse de, bir o kadar kolay da düşürecektir. Vücut ısınız düştüğü zaman da kolaylıkla uykuya dalabilirsiniz