Farkındalığınızı Genişletin

Zaman zaman odaklanma problemleri yaşadığımız anlar olmaktadır. Bu durum geçici süre yaşanır ve çok önemli bir ölçüde olay esnasında sizi etkilemedi ise problem teşkil etmez ve insanın doğası gereği zaman zaman yaşanabilir fakat uzun süreli yaşadığınız genel anlamda rutin hayatımızı etkileyen konsantrasyon kaybı aslında bir işi maksimum kapasitede yapmamızı engeller, yapabileceğimiz işlerin verimini azaltır. (Örn: eğer öğrenciyseniz sınav çalışırken, yetişkin iseniz iş yerinde…) Oysaki bu konuda beceriye sahipsinizdir ve buna rağmen yapamıyor olabilirsiniz.

Böyle bir durum yaşandığında ilk olarak olayın farkına varmak ve öz farkındalık oluşturmak gerekmektedir. Aslında bu çoğu problem için geçerli bir ihtiyaçtır. Şöyle ki hayatta gün içerinde oldukça olayla karşılaşıyor ve bazen bu olaylar büyük problemlere yol açıyor olabilir. Öz farkındalık ise bu durumda role giriyor, dikkat ve ilgiyi daha iyi seçeneklere yönelterek karar almamızı sağlıyor denilebilir.

Problem yaşadığımız konuya yani odaklanma problemine dönecek olursak… Zaman zaman sohbet sırasında karşıdaki kişinin dediklerini unutuyor, araç kullanırken çevrenin farkına varmadan ilerliyor ya da bir şey okurken ilginizin yavaş yavaş kaydığı anlar yaşanıyor ise konsantrasyon (odaklanma) güçlüğüyaşıyor olabilirsiniz.

Burada konsantrasyonu zihinsel bir kas olarak nitelendirmek doğru olacaktır. Aslında nasıl ki spor salonunda kaslarınızı güçlendiriyorsanız zihinsel kasımızı da güçlendirmek mümkündür.

Somut olan kaslarınızı güçlendirmeyi düşündüğünüz ilk ana gidin, burada ilk olarak bu ihtiyacın farkına varıyor ve değişim için bir karar alıyorsunuz, daha sonrasında güçlendirmek istediğiniz alan için çalışmalara başlıyorsunuz. Yani bu karar bir farkındalıkla geliyor, harekete geçiyorsunuz. Konsantrasyonunuzun dağıldığı anlarda da ilk adım yine konsantrasyonunuzun dağıldığını fark etmek ve mümkün olduğunca toparlamaya çalışarak anda kalmak olacaktır. Bu çok basit bir yönerge gibi geliyor olabilir ama bizler büyük çoğunlukla gün sonunda ya da o iş bittiğinde bu durumu fark ederiz ama artık bizim için geçtir. Bu nedenle dağınıklık hissettiğinizde farkına varmak önceliğimiz olmalıdır ki ayrıca bu bizim için dürtükleyici bir işaret olacaktır.

İlk adım olan bu farkındalık genelden özele giden bir süreç yaşamamızı sağlar. Yani bizim hangi konuda problem yaşadığımızı anlamamızı da sağlayacaktır. Çünkü problem duruma bağlı konsantrasyon kaybı, dağınıklık yaşadığınızı fark etmemek, konsantrasyonunuzu toparlamakta veya sürdürmekte zorlanmak ya da hepsi olabilir. Öncelikli olarak temel problemi fark etmek ve problemin alt basamaklarını oluşturarak çözüme gitmek gerekmektedir.

Odaklanma üzerinde gittiğimiz bu yazıda ilk adım tüm problemler için uygulanabilir. Hatta sizlerle belki şöyle yapabiliriz… Yazının ikinci kısmını beklerken isterseniz bu hafta boyunca okuduklarınızı gözden geçirip kendimizi gözlemleyerek (bu konu veya başka problemler için) hangi alt basamaklarda problem yaşadığınızı bulmaya yönelik zihinsel bir süreç yaşayarak konu üzerinde ilk farkındalık oluşturabilirsiniz. Belki daha sonrasında çözüm odaklı bilişsel ve davranışsal müdahaleler uygulanabilir.