Fenilketonüri (PKU) Nedir? Diyetteki Amaç Nedir?
Yazar Burçin Naz Bilgesu • 22 Aralık 2022 • Yorumlar:
Fenilketonüri (PKU) fenilalanin aminoasidini vücutta metabolize eden
enzimin karaciğerde yetersiz olması sebebi ile oluşan bir hastalıktır.
Fenilalanin proteinli gıdalarda bol miktarda bulunup proteinin yapıtaşı
kabul edilir.
DİYETTEKİ AMAÇ NEDİR?
Fenilketonüri diyetinde amaç, vücutta biriken fenilalanin seviyesini belli
aralıkta tutmaktır. Bunun için uygulanacak diyet, düşük proteinli
gıdalardan oluşur. Ancak böyle bir durumda bile protein alımını sıfırlamak
doğru bir yaklaşım olmayıp, fenilalanin esansiyel aminoasit olduğundan
dolayı vücut bu aminoasidi kendi üretemeyip, vücutta doğru çalışması için
fenilalanine ihtiyaç duyar. Fenilketonüri seviyesi kanda ne kadar yüksekse,
diyet o kadar katı olacaktır.
DİYET NASIL OLMALI?
PKU diyeti ömür boyunca uygulanacak tek tip bir diyet olmayıp, kandaki
fenilalanin seviyesi, yaş, hamilelik, ergenlik gibi durumlara bağlı olarak
değişkenlik gösterebilir.
Diyette öncelikle yüksek protein içeren gıdalar yasaklanmalı. Yapay
tatlandırıcılar da yüksek fenilalanin içerdiği için kırmızı listede yerini
almaktadır.
Kırmızı et, tavuk, hindi, balık, yumurta, peynir, süt ve süt ürünleri,
kuruyemişler (badem, ceviz, fındık, fıstık, vs.) ve yüksek protein içerikli
bakliyat ürünleri diyetten tamamen çıkarılmalıdır.
Ekmek, kahvaltılık gevrekler, makarna, pirinç gibi karbonhidratlar diyette
hiç olmamalı, olsa da sınırlı tutulmalı. Değerli yağlar ve saf karbonhidrat
alımına dikkat edilmeli. (şeker, nişasta gibi)
Sebze ve meyveler enerji ihtiyacını karşılamak için doğru seçim olacaktır.
Düşük protein içeren, özel olarak üretilen gıdaların tüketimi var olan enerji
açığını da kapatmaya yardımcı olacaktır. (düşük protein içeren makarna,
ekmek gibi)
Bal, reçel, pekmez, şeker gibi ürünler herhangi bir sağlık sorunu yoksa
verilebilir.
KETEN TOHUMU
Keten, Mısır ve Asya tarafında yetiştirilmiş ve insan metabolizması için
oldukça yararlı bir bitki olarak kabul edilebilir.
Keten tohumu antioksidan, lif ve sağlıklı yağlardan zengin olduğundan,
insanlar için fizyolojik ve metabolik olarak fayda sağlayabilir.
Bu nedenle bu besini fonksiyonel besin olarak tanımlayabiliriz.
Keten Tohumunu Nasıl Kullanabiliriz?
Toz, tablet, yağ gibi bir çok formu bulunan bu besini; her formda
kullanabilir.
Ancak en önemlisi öğütülmüş halde olmasıdır.
Tüm bunların dışında yemeklerin içerisinde, suya karıştırarak ve ya yoğurt
ile birleştirilerek tüketilebilir.
Peki Keten Tohumunun Faydaları Nelerdir?
1. Yüksek miktarda omega 3 içerdiği için Kansere karşı koruyucudur.
2. Tokluk hissi verdiği için kilo vermeye yardımcıdır.
3. Sindirim sistemini düzenleyicidir
4. Kan şekerini dengeler.
5. İçeriğindeki ignan sayesinde önemli bir antioksidandır.
6. Kolesterol ve kalp sağlığını destekler.
Kimler Dikkat Etmeli?
1. Allerjik reaksiyon gösteren
2. Hamilelik durumu olan
3. Emzirme döneminde olan annelerimiz icin sakincali olup,
4. Kolesterol hapı kullananların dikkatli kullanması gerekmektedir.
Keten Tohumu Nasıl Kilo Verdiriyor?
1. Lif içeriği yüksek olduğu için tokluk hissini arttırır ve yeme isteğini bu
sekilde kısıtlar.
2. İnsülin direncine direkt etki ederek, insülin direncinin tipik belirtisi
olan bel cevresi yağlarına etki eder. Bununla birlikte metabolizma
hızını arttırıcı etkisi vardır.
3. Antioksidan değeri oldukça yüksek olduğu için bu süreçte vücudun
verimi artar.