Fibromiyalji
Yazar Yasemin Soytürk • Fizyoterapist • 10 Mayıs 2019 • Yorumlar:
Fibromiyalji kronik kas iskelet sistemini ilgilendiren yaygın ağrı ile kaslarda katılık yumuşak dokuda hassasiyet, uykusuzluk, halsizlik, genel yorgunluk ile karakterize sık görülen bir sağlık sorunudur. Fibromiyaljide ağrılar genelde boyun, bel, omuz, pelvik bölge ve bacaklarda olur. Fakat vücudun her bölgesinde de ağrı olabilir.
Fibromiyaljinin toplumda görülme sıklığı %5 civarındadır. Kadınlarda erkeklerden 3 kat daha sık görülür. Ülkemizde 1,5 milyon insanda fibromiyalji olduğu tahmin edilmektedir.
Fibromiyalji kimlerde sık görülür?
Fibromiyalji genelde kadınlarda görüldüğünü söylemiştik. Yaş aralığı 25-50 yaş arasında sıklığı artar. Fibromiyalji rahatsızlığı olan kişilerin genel karakteri hassas ve titiz yapılı olmalarıdır. Çocukluk döneminde geçirilen psikolojik stres ileri yaşlarda fibromiyaljiyi tetikleyebilir. Genetik yatkınlık ispat edilmese de 1. Derece akrabalarda fibromiyalji görülme sıklığı artmaktadır. Fibromiyalji sıklığı eğitim ve gelir düzeyi arttıkça artmaktadır. Pek çok hastalıkta olduğu gibi fibromiyaljide de stres hastalığı ortaya çıkmasında esas rolü oynar. Bu nedenle ev hayatında, iş hayatında mutsuz olan kişilerde görülme sıklığı da paralel artış gösterir.
Fibromiyalji belirtileri nelerdir?
En temel belirtisi ağrıdır. Bu ağrı en sık boyun, bel, omuz olmakla birlikte vücudun her bölgesinde olabilmektedir
Hassas noktalar 2. Sık belirtidir. Basmakla çok hassas olan vücudun her yerinde olabilen ağrılı noktalar vardır.
Yorgunluk sabah kalktığında başlar ve gün boyu devam eder.
Uyku problemleri gece uykuya dalamama ve ağrılardan dolayı sık uyanma şeklinde olup kalitesiz bir uykuya sebep olur.
Depresyon uzun süren bu ağrılar sonucu veya fibromiyaljinin başlamasına sebep olan etken olarak ortaya çıkabilir.
El ve ayaklarda uyuşma karıncalanma şeklinde parastezi belirtileri olabilir
Hafızada zayıflama ve konsantrasyon güçlüğü fibromiyalji belirtileri arasındadır.
Mood değişimi, göğüs ağrısı, huzursuz bacak sendromu, ağrılı adet dönemi, iritabla mesane sendromu, baş dönmesi, kulak çınlaması, anksiyete, iritable barsak, baş ağrısı ve yüz ağrısı gibi nadir belirtilerde eşlik edebilir. Yüz ağrısı genelde çene ekleminde lokalizedir. Stres durumunda belirtiler yoğunlaşır.
Fibromiyalji teşhisi nasıl yapılır?
Fibromiyalji tanısı için yapılan laboratuvar testi mevcut değildir. Fibromiyalji teşhisinde hasta şikayetleri ve yapılan muayenede hassas nokta tespiti gerekir. Yapılan laboratuvar testleri bu belirtilere sebep olabilecek hipotiroidi, çeşitli romatizmal hastalıklar gibi hastalıkları ekarte etmek için gerekir.
Fibromiyalji tanısında vücutta yaygın olan ve en az 3 aydır devam eden ağrılar ve muayene sırasında basmakla ortalama 14-15 adet hassas nokta tespiti gerekir.
Fibromiyalji sebepleri
Fibromiyaljinin gerçek sebebi bilinmemektedir. Fakat yapılan yeni araştırmalar beyindeki seratonin ve substance P gibi mediatörlerin disregülasyonuna bağlı olarak ortaya çıktığı yönündedir. Seratonin ve substance P beyinde ağrı, anksiyete, stres ve depresyon ile ilişkili nörotransmitterlerdir.
Fibromiyalji sebebi tam bilinmemekle birlikte travma, enfeksiyon sonrası, duygusal stres, otoimmün hastalık sonrası başlayabilir.
Fibromiyalji tedavisi nasıldır?
Modern tıpta fibromiyalji hastalarına tedavi yaklaşımı semptomatiktir. Fibromiyalji semptomlarını gidermeye yönelik ağrı kesici ve antidepresanlar kullanılan ilaçlardır.
Diğer yapılması gerekenler hayat tarzı olarak spor alışkanlığı kazanmak önemli. Bu spor kaslar için streching egzersizleri kas katılığını düzelterek ağrıları azaltmaya yardımcı olacaktır.
Kas ağrılar, tetik noktalar ve bu ağrılara bağlı posturel bozukluklarda manuel terapi, Nöral terapi, kuru iğneleme ilaç tedavisi dışında uygulanan tedavi yöntemlerindendir.
Fibromiyalji tedavisinde ağrılı noktalara PRP uygulanması diğer tedavi seçenekleri arasındadır.
Ozon tedavisi fibromiyalji hastalarında ilaç tedavisi dışında bir tedavi seçeneğidir.