Fıtık (Herni)
Yazar Namık Yılmaz • Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı, Genel Cerrah • 16 Haziran 2016 • Yorumlar:
Karın duvarı ve kasık fıtıkları genellikle karın içi doku ve organların,
duvardaki zayıf bir noktadan karın boşluğu dışına çıkması şeklinde
tanımlanmaktadır.
Fıtık kasıklardan kaynaklı ise kasık fıtığı (inguinal herni), göbekten
kaynaklı ise göbek fıtığı (umblikal herni), kesi yani ameliyat yerinden
kaynaklı ise kesi yeri fıtığı (insizyonel herni) adını alır. En sık bu üç fıtık
çeşidi görülür. Ayrıca karın boşluğundan çıkan başkaca fıtık çeşitleri
anatomik bölgelere göre isimlendirlir. Örneğin mide fıtığı (hiyatus hernisi),
karın üst orta kısım fıtığı (epigastrik herni) vb.
Fıtıkta,karın içi, organlarının karın dışına çıkmaları için,karın duvarını
oluşturan destek dokularının belirli bir bölgesinde gevşeme zorunludur.
Karın dışına çıkan bu organlar fıtığın içeriğini meydana getirir. Bu organlar
en sık omentum (iç yağı) ve ince barsaktır. Fıtık içeriği zaman zaman karın
içine girip çıkabilir.
Fıtğın toplumda görülme sıklığı ortalama %5-10 aralığındadır. Erkeklerde
daha fazla görülür. Sürekli ağır yük kaldırma, inatçı ve devamlı öksürük,
ıkınma, kabızlık, prostat büyümesi, gebelikler, ameliyatlar fıtık sebepleri
arasındadır.
En sık şikayet kasıkta bir şişlik olmasıdır. Şişlik, öksürmekle, ıkınmakla,
yürümekle, ağır yük kaldırmakla artar, dinlenmekle içeri girer. İçeri girmez
ise fıtık sıkışmış demektir, acil girişim gerekebilir.
Fıtık kesesi içnde omentum denilen iç yağı,ince veya kalın barsak
sıkışabilir. Sıkışma ilerledikçe sıkışan organın kan akımı bozulur, barsak
tıkanması tablosu oluşabilir.
Fıtık teşhis edildikten sonra mümkün olan kısa sürede ameliyat edilmelidir.
Ameliyat lokal veya genel anestezi ile uygulanabilir. Ameliyat açık yada
laparoskopik (kapalı) olarak uygulanabilir. Lokal ameliyat fıtığın yeri,
büyüklüğü, hastanın diğer şartları uygun olduğunda ancak açık ameliyat
şeklinde uygulanabilir. Laparoskopik onarımlarda çok daha az kesi ile
oldukça başarılı düzeyde uygulanabilmektedir. Onarım için genellikle yama
(mesh) kullanılır. Çeşitli sentetik ve biyolojik meshler kullanılmaktadır.
Nadiren yamasız onarımlar yapılmaktadır.
Bu ameliyatlar genellikle hastanede yatmayı gerektirmeyen ya da ertesi
gün taburculuk yapılan ameliyatlardır.