Fıtık Nedir?
Yazar Levent Bakışgan • Genel Cerrah • 20 Ekim 2021 • Yorumlar:
Fıtık; iç organlardan birinin karnın zayıf olan bir bölgesinden dışarı çıkmasıdır. Sıklıkla karın bölgesinde görülür en sık kasıkta görülürler. Kasık fıtığı erkeklerde kadınlara göre 25 kat daha fazla görülür. Karın fıtıkları üç ana başlık altında incelenebilir, Kasık fıtıkları, göbek fıtığı ve ameliyat yeri fıtığı olarak. Fıtık kendini ağrı ve cilt altında şişlik olarak belli eder. Karın içi basıncın artmasına sebep olan şeyler, kuvvetli öksürük, ıkınma, ağır kaldırma, yaşla karın bölgesi kaslarının zayıflaması ile fıtık oluşabilir. Kısaca fıtıkları 3 ana başlıkta inceleyelim. - kasık fıtığı: erkeklerde spermatik kordonun embriyolojik hayatta karından skrotuma doğru inmesi yani göç yolunda doğal olarak zayıflık oluşur ve erkeklerde kasık fıtığı bu sebeple 25 kat fazla görülür. Kadınlardada uterusun asıcı bağlarından ligamentum rotundumun geçtiği internal ringte kasık fıtığı oluşabilir. Kasık fıtıkları ayrıca direkt ve indirekt olarak alt iki gruba tekrar ayrılır. İndirekt herni spermatik kordonun içinden geçen fıtık olup, direkt herni kordonun arka kısmındaki gasyanın zayıflığı sonucu oluşan fıtıktır. Bunların yanı sıra femoral fıtık, spiegel herni denen daha nadir görülen kasık fıtıkları tipleride mevcuttur. Fıtık ne tipte olursa olsun tedavisi cerrahidir. Ameliyat açık yada kapalı olarak yapılabilir. -göbek fıtığı: göbek kordonunun çıktığı yer doğumdan kısa bir süre sonra kapanır ancak bu bölge karnın diğer yerlerine göre daha zayıf olduğu için daha önce söylediğim sebepler yani zorlanma, ağır kaldırma vs. ile buradan fıtık oluşabilir. Gebelikte karın içi basıncı arttırdığı için gebelikte göbek fıtıkları oluşabilir. Yenidoğanlarda para bağlama gibi basit yöntemlerle bu sorun giderilebilirken yetişkinlerde tedavisi cerrahidir. -ameliyat yeri fıtıkları: daha önceki ameliyat yerinin tam altında alt dikişlerin yani karın zarı fasya dediğimiz tabakanın açılması ile oluşur. Ameliyat yerinin tam altında şişlik ve ağrı ile kendini belli eder ve hızla büyüyebilir. Tedavisi yine cerrahidir. Tüm bunların dışında lomber disk hernisi yani bel fıtığı ve servikal disk hernisi yani boyun fıtığı da diğer fıtık tipleri olup bu konular beyin cerrahisi uzmanlarının ilgi alanında için burada ayrıntılı bahsetmedim. Karın fıtıkları tedavisi geciktirilmemelidir. Ameliyattan kaçınmak bazı önemli sorunlara yol açabilir. Bunların başında boğulmuş fıtık gelir. Boğulmuş fıtık ne demektir? Fıtıklar fıtık kesesi içinde olur ve fıtık kanalı karın zarından geçerken dar bir boyun oluşturur. Bu dar boyunda bazen barsaklar sıkışabilir ve nejroz gelişebilir. Bu durumda çok şiddetli karın ağrısı, kusma da tabloya eşlik edebilir. Ameliyat esnasında bu sıkışan barsak eğer nekroza uğramışsa eksizyonu yani çıkarılması gerekir. Basit bir fıtık artık bağırsak ameliyatına dönüşmüş olur. Bunun dışında gecikmiş fıtıklar erkeklerde eğer skrotuma yani torbalara iniyorsa burada testis fonksiyonlarını olumsuz etkileyip belkide kısırlığa bile yol açabilir. Bu yüzden fıtık hastalarına gecikmeden bir hekime başvurmalarını ve ameliyattan çekinmemelerini öneririm.