Fobiler İle Nasıl Başa Çıkılır?
Yazar Oğuzhan Balkan • 8 Mayıs 2023 • Yorumlar:
Fobiler, kişinin belirli bir nesne, durum, aktivite veya hayvan gibi bir şeye karşı aşırı ve sürekli bir korku ve kaygı duymasıdır. Bu korku ve kaygı kişinin günlük yaşamını önemli ölçüde etkileyebilir. İş hayatını, kişilerarası ilişkileri ve bunun gibi durumlarda işlevselliğini önemli düzeyde olumsuz yönde etkileyebilir. Fobisi olan insanlar, fobi ile ilgili olan herhangi bir durum veya nesne ile karşı karşıya kaldıklarında yoğun bir kaygı veya panik hissedebilirler. Bu nedenle, fobisi olan insanlar bazen korktukları nesneye karşı kaçınma davranışları sergilerler. Örneğin, bir yükseklik fobisi olan biri, yükseklikten kaçınmak için merdiven veya asansör kullanmak yerine yürümeyi tercih edebilir.
Bu fobilerin oluşumunda ve gelişiminde ise birçok faktör vardır fakat başlıca; genetik faktörler, aile geçmişi, travmatik deneyimler veya zorlu yaşam koşulları gibi faktörlerin etkili olduğu söylenebilir.
Peki fobilerimiz ile nasıl başa çıkabiliriz? Öncelikli olarak korktuğumuz veya kaygı duyduğumuz nesneye karşı normal olarak kaçma veya kaçınma davranışı sergileriz. Bu kaçma ve kaçınma davranışları korktuğumuz ya da kaygı duyduğumuz nesneyle yüzleşmemizi engellediği için kısa vadede bizleri rahatlatır. Fakat uzun vadede bu durumun devam etmesini yani korktuğumuz ve kaygı duyduğumuz nesneden sürekli olarak kaçmamızı ve kaçınmamızı sağlar. O halde ilk olarak korktuğumuz nesneden kaçmamak ilk adım olacaktır. Eğer korktuğumuz nesneden kaçmadığımız takdirde dolaylı olarak da onunla yüzleşmiş olacağız. Kaçmadığımızda, kaçınmadığımızda ya da yüzleştiğimizde kaygı duyarız bu normaldir. Daha sonra bu kaygı ve korkuya karşı toleransımız artar yani bu olumsuz olarak değerlendirdiğimiz duyguları taşıma kapasitemiz artmış olur. Yani özetle fobi olarak nitelendirdiğimiz nesneye karşı öncelikle ondan kaçmamak veya kaçınmamak gerekir ve bu nesne ile yüzleşmek ya da diğer bir deyiş ile maruz kalmak yapmamız gereken ilk tutum olacaktır.