Fobiler

Korku, dışardan gelecek tehlikelere karşı gösterilen doğal bir tepki olarak açıklanabilir. Fobiler ise doğal tepkilerin günlük yaşamın düzenini bozmasına neden olacak aşırılıklardır. Korku özellikle çocukların çok sık yaşadıkları bir duygudur. Çevresini tanımayan, olacaklar hakkında hiçbir fikri olmayan bebeklerin korku yaşaması son derece doğal bir süreçtir. Korkuların yaş ilerledikçe azalması beklenir. Çocukların zihnen gelişmesi ve çevreyi daha fazla tanıyor olması korkulacak nesne ve durumların ortadan kalkmasını sağlayacaktır. Bu süreç içinde özellikle anne ve babalardan gelen geri bildirimler korkunun öğrenilmesine neden olur. Öğrenilen korku yerini güven duygusuna bırakmakta zorlanacak bir dürtüdür. Özellikle toplumumuzda korkutmak bir eğitim ve disiplin aracı olarak kullanılmaktadır.

Korkunun Somut Nedeni Bulunmayabilir

Çocuk korkuyu kendisi de keşfedebilir. Fobi kavramı korkunun sebebine göre çeşitlendirilmiştir. Normalde korkulmayacak bir nesne veya durumdan sürekli olarak korku duyma hissi fobi olarak açıklanabilir. Korkunun anlamsız olduğunu anlayan çocuk bundan kaçıp kurtulmak ister ancak bu aşamada başarılı olamayabilir. Korku temelli yaşanacak sıkıntılar günlük hayatın gidişatını değiştirecek boyutta olduğu zaman tedavi edilme zorluğu da beraberinde gelecektir. Köpek fobisi olan bir çocuk normal hayatta köpekle karşılaşmadığı sürece sorun yaşamamakta ancak köpekle karşılaştığı durumda titremeye, kalp çarpıntısına ve sonu bayılmaya kadar gidecek olumsuzluklar sergilemektedir. Kimi uzmanlara göre fobi iç çatışmalara karşı hayata geçirilen savunma mekanizmasıdır. En sık görülen fobiler arasında,

* Yükseklik,

* Karanlık,

* Kan,

* Kapalı alan,

* Gök gürültüsü ve

* Farklı hayvanlar sayılabilir.

Çocukların %10’unda ve gençlerin ise en fazla %3’ünde belirgin korku reaksiyonları görülebilir. Fobiler yetişkinlikle beraber ortadan kalkabileceği gibi bir ömür boyu da sürebilir.

Fobilere Eklenen Panik Bozukluklar

Fobiye eklenen panik bozukluklarının ilaç ile tedavi edilmesi gerekmektedir. Asıl tedavi biçimi ise davranış terapileri olacaktır. Özellikle çocuk yaşlarda yaşanan korkularda ailenin ‘’ bebek gibi korkma ‘’ söylemi son derece yanlıştır ve olayın farklı boyutlara geçmesine neden olabilir. Bu söz aynı zamanda bir aşağılama da içermektedir. Çocuğun ne hissettiğini tespit ederek onu anlamaya çalışmak olaya en doğru yaklaşım biçiminin sergilenmesi olacaktır. Fobilerden kurtulmanın en temel yöntemi yeni korkular oluşturulmasının önüne geçmektir.

Ufuk Kılıç

Bu yazının telif hakkı Ufuk Kılıç'a aittir. Kaynak gösterilerek yayınlanabilir. Makaledeki bilgilere dayanarak herhangi bir teşhis ve tedavi uygulanamaz. Ufuk Kılıç ve ekibi olarak içinde bulunduğunuz durumun değerlendirilerek ileri düzeyde faydalanmak istiyorsanız memnuniyetle sorularınıza cevap verebiliriz. İsterseniz doktortakvimi üzerinden online randevu alabilirsiniz.