GAPS Diyeti
Yazar Aslıhan Şahiner • Diyetisyen • 30 Kasım 2022 • Yorumlar:
-
Gaps diyeti amacı?
-
GAPS diyeti hasarlı,iltihaplı bağırsak dokusunu iyileştirmek için uygulanan özel bir diyettir.
-
Hasarlı bağırsak dokusundan sızan toksinler ve ağır metaller, beyin ve diğer organları olumsuz etkiler.
-
Tedavide, zararlı toksinler üreten yiyecekler ve işlenmiş gıdalar diyetten çıkarılır.
-
Bağırsak sağlığını destekleyen gıdalar ve probiyotikler diyetin vazgeçilmezidir.
-
Bu diyet, sızıntılı bağırsak duvarı iyileşmesine yardımcı olmaktadır.
-
Gaps diyeti ilkeleri?
-
Gaps diyeti; giriş diyeti, tam diyet ve tam diyetten çıkış olarak 3 bölüm içerir.
-
Gaps diyetinde; aminoasitlerin, besleyici yağların, vitamin ve minerallerin günlük alımı önemlidir.Diyette et ve balık gibi kaliteli protein kaynakları bulunmalıdır.
-
Bağırsak sendromu yaşandığından, laktozsuz süt tüketilmelidir. Yoğurt, ekşi krema ve doğal peynirler gibi fermente süt ürünleri laktoz içermez ve tüketime uygundur.
-
GAPS diyeti uygulayan hastaların alerjiye çok uygun yapıları olduğundan süt ve uygun fermente edilmemiş süt ürünleri tüketmemelidir.
-
Yumurta; vitamin, mineral, temel aminoasit ve yağ asidi gibiGAPS hastalarının eksikliğini çektiği çok sayıda besin öğesini sağlar. İyi bir magnezyum ve çinko kaynağı olup, sinir sistemi için gerekli B12 vitamininden de zengindir.
-
Diyette enginar, brokoli,kabak, patlıcan, ıspanak, karnabahar, lahana gibi nişastasız sebzelerin tüketimi uygundur.
-
Hastalarda ishal şikayeti olduğundan, iyileşene kadar; sebzeler kabuksuz, çekirdeksiz ve iyice haşlanarak tüketilmelidir.
-
Hastada ishal şikayeti varsa, meyve tüketimi uygun değildir. İshal geçmeye başladıkça meyveler haşlanmış olarak, tamamen bitince de normal olarak tüketilebilir.
-
Fındık, ceviz, badem, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, kaju gibi yağlı tohumlar kavrulmamış-tuzlanmamış şekilde uygun porsiyonda tüketilebilir.
-
Kuru fasulye, lima fasulyesi, mercimek ve bezelye haricindeki tüm baklagiller, GAPS hastaları için aşırı nişastalıdır ve uzak durulması gerekir.
-
Kuru fasulye, mercimek ve bezelyeyi 12 saat suda bekletip, pişirmeden önceki suyundan iyice arındırmak önemlidir. Bu besinler ishal durumu tamamen geçtikten sonra tüketilmelidir.
-
Doğal olan ve olabildiğince az işlem görmüş bal tüketilebilir.
-
Taze sıkılmış meyve- sebze suları tüketilebilir.
-
Musluk suları klor içeriğinden dolayı tercih edilmemelidir, su iyice filtrelenmiş olmalıdır.
-
Kuzu, dana/sığır, kümes hayvanı etlerinin yağları, bağışıklık sistemini güçlendirici, sinir sistemini koruyucu etkiye sahiptir. Pişirme aşamasında sıvı yağlar ve tereyağkullanılabilir. Soğuk sızma zeytinyağını ise çiğ hali ile tüketmekte fayda var.
-
Gaps diyetinde, glüten içerikli tahıllar ve tahıl ürünlerini diyetten çıkarmak yararlı olmaktadır.
-
Patates, yer elması, yabani havuç gibi nişastalı sebzeler ve soya fasulyesi, maş fasulyesi, nohut, fasulye filizi, bakla gibi nişastalı bakliyatlardiyetten çıkarılır.
-
Gaps hastalarında şeker, bağışıklık sistemini olumsuz etkilediğinden diyetten çıkarılmalıdır.
-
GAPS Diyetinde yalnızca fermente edilmiş süt ürünlerine izin verilir. Yoğurt ve kefirin evde yapılması ve en az 24 saat boyunca fermente edilmesi gerekir.
-
GAPS diyetinde, yalnızca iyi fermente edilmiş süt ürünlerine izin verilir ve dikkatli bir şekilde, adım adım tüketilmelidir.
-
Süt ürünlerine başlamadan önce duyarlılık testi yapılmalıdır.
-
Doğal ve yeterince fermente olma koşuluyla bütün peynirler GAPS Diyetine uygundur.
-
GAPS hastalarını fermente edilmiş süt ürünlerini tüketebilir.
-
Peynir altı suyu daha az süt ürünü proteini içerir ve genellikle iyi tolere edilir. Peynir altı suyu bağırsakta iyileşme sürecini başlatacaktır.
-
Hazır ve işlenmiş gıdalar; yüksek miktarda un, şeker, gluten, renklendirici ve koruyucu içerdikleri için uzak durulmasında fayda vardır.