Gebelik Diş Çürümelerine Neden Olur Mu?

Gebelikte mide asiditesi ve ağız boşluğu asiditesi artar, bunun yanı sıra kusmalar ile de ağız hijyeni bozulur. Bunlar diş çürümelerini arttırabilir. Gebelikteki hormonal değişiklikler diş etlerini hassas hale getirip, enfeksiyona yol açabilir. Gebelik hormonları kemik ve bağ dokularını etkileyerek diş sallanmalarına yol açabilir.

Temel kural hijyene tam uyarak diş fırçalamayı ihmal etmemek , ağız gargarası kullanmaktır. ( yutmamak şartıyla)

Sabah kusmaları çok yoğunsa ağız karbonatlı su ile çalkalanabilir. Bunun için bir fincan suya 1 çay kaşığı karbonat konur.

Gebelerde balık tüketime ve omega 3 kullanımı nasıl olmalıdır?

Deniz ürünleri balıklar ve kabuklu deniz ürünleri bebeğin gelişimi ve büyümesinde katkısı olan protein, demir , çinko gibi kıymetli besin kaynaklarını içerir. Pekçok balıkta mevcut omega 3 yağ asitleri  ve DHA bebeğin beyin gelişimi için önemlidir. Ancak bazı balıklar köpek balığı, kılıç balığı ve orkinos bol miktarda civa içerirler. Bu tür balıklar sıklıkla tüketildiğinde annenin kanında birikir ve civa bebeğin beyin gelişimini etkileyebilir.

Haftada bölünmüş öğünler olarak toplam 350 gr balık yemek yeterlidir. Aşağıdaki balıklar ve kabuklu deniz ürünleri az civa ve fazlaca omega 3 yağ asiti içerirler ve güvenle yenilebilir.

Hamsi, sardalya, ringa balığı, alabalık, uskumru, karides, tatlı su çipurası, kedi balığı, kömür balığı. Tuna balığı da haftada 150 gr tüketilmek üzere güvenlidir.

Büyük yırtıcı tip balıklardan sakınmak gerekir. Bunlar bol civa içerirler. Pişmemiş veya az pişmiş  balık ürünleri ve kabuklu deniz ürünleri tüketilmemelidir. Bunların tütsülenmiş formları , suşi yenmemelidir. Balık ürünleri 63 derece gibi orta ateşte pişirilmelidir.

Kabuklu deniz ürünleri pişirildiğinde kabuk açılmadı ise yenmesi uygun olmaz.

Bunun yanı sıra  canola, ceviz, ayçiçegi , olgunlaşmamış soya omega 3 yağ asitleri açısından zengin bitkilerdir. Omega 3 ile zenginleştirilmiş yoğurt , süt , yumurta tüketilebilir.

Gebelikte günlük en az 200 mg omega 3 ve 480 mgr DHA alınmalıdır.  Omega 3 için en ideal doz 500-1000 mg dır .Omega 3 ile bebeğin beyin gelişimi, gözleri ve sinir sistemi gelişimine katkı sağlanır.  DHA için  ideal doz ise 500 mg olup  bu erken doğumun önlenmesinde , bebeğin doğum kilosunun artmasında ve doğum sonrası annenin moodunun düzelmesi için faydalı bulunmuştur. Genelde önerilen gebeliğin 3. ayından sonra başlanmasıdır.

Gebelikte neler yememeliyiz?

Gebelikte doğru beslenmenin önemi çok fazladır. Peki hangi besinler anne karnındaki bebeğe  zarar verebilir?

Öncelikle hazır gıdalardan, konserve ürünlerden uzak durmak gerekir.

Çiğ et yememek, çiğ ete çıplak elle dokunmamak gerekir. Zira doğada otların ,çimenlerin üstüne kedi dışkısını bırakır, bunu yiyen otçul hayvanlardan elde edilen ette toxoplasmosis denen parazitler bulunabilir.Et pişirilmeyince insan için enfeksiyon kaynağı olabilir.

Az pişmiş yumurta ve tavuk salmonella denilen bağırsak infeksiyonu yapan mikrobu taşıma riski taşır.

Çiğ sütten yapılan peynirden,pastorize edilmemiş sütten uzak durmak gerekir.Brusella ve listeria adını verdiğimiz bakteriler düşük nedeni olabilir.

Balık içerdiği omega nedeniyle çok kıymetli bir besin olmasına karşın,kirli sulardan ,civası yüksek denizlerden elde edilen balıklar tüketilmemelidir. Ağır metal içerebilen midye,kılıçbalığı, kiremit balığı tüketilmemelidir.

Alkol az miktarda bile doğacak bebekte fetal alkol sendromuna yol açar,tüketilmemelidir.

Çiğ balık ( suşi,sadece marine edilen pişirilmeyen deniz ürünleri) yenilmemelidir.

Tatlandırıcılar ,aşırı kahve , enerji içecekleri kullanılmamalıdır.

İlave katkı maddelerinden dolayı şarküteri ürünleri az miktarda tüketilmelidir.Sakatatlardan mümkün olduğunca uzak durmak gerekir.

Çay içmenin sakıncası olmamakla beraber ,çay demir emilimini azaltır,çok olmamak kaydı ile ve demi az çay içilebilir.

Gebelikte cinsel ilişki sakıncalı mıdır?

Gebelik normal seyrinde ilerliyorsa cinsel ilişkinin sakıncası yoktur. Anne karnında bebeği  zarlar, amnion sıvısı,rahim ağzı tıkacı hem enfeksiyon hemde travmadan  korur.

Ancak  bazı durumlarda cinsel ilişki yasaklanır: Örneğin sebebi bilinmeyen vajinal kanama varlığında, plasentanın rahmin altına yerleşmesi halinde,erken doğum tehlikesi varsa,amnion suyu geliyorsa,vajinal enfeksiyon varlığında ve cinsel yolla bulaşan hastalık varlığında seks yasaklanır.

Erkeğin boşalma sıvısı olan meni  içinde rahimi kasan prostaglandin denilen madde vardır. Erken doğum tehlikesi altında  olan gebelerde bu nedenle ilişki olmamalıdır. Bunun yanısıra gebelerde genital bölgeye  kan akımı  artmış olduğundan orgazm daha güçlü hissedilir ve  rahim kasılmaları artabilir.Eğer kasılma birkaç dakikadan uzun sürüyorsa sorun yaşanabilir.

Gebe kalınca hangi testler yapılmalıdır?

İdeal olan yaklaşım gebe kalmaya karar verilince bazı testlerin önceden yapılmasıdır. Böylece eğer halihazırda sorun varsa bunun  tedavisi yapıldıktan sonra gebe kalınması önerilir. Örneğin ciddi tiroid hastalığı olan bir kadın gebe kaldığında  sorunlar yaşayabilir ancak gerekli tedavi uygulandığında problem yaşanmaz.

Eğer hiçbir test yapılmadan gebe kalınmış ise ilk muayenede  doktor tarafından aşağıdaki testler istenir:

Kan grubu 

RH negatif gebelerde indirekt coombs testi

Kan sayımı

İdrar tahlili,idrar kültürü

Tiroid hormon testleri

Açlık ,tokluk kan şekeri, HbA1C

Hepatit B ,C ve HIV testleri