Gebelikte Beslenme

Hayatımızın her döneminde önemli olan beslenme hamilelik döneminde de çok önemlidir. Annenin beslenme durumu ve sağlığı sadece annenin değil doğum yapacağı bebeğinin de sağlık durumunu etkilemektedir. Doğru beslenme ile uygun miktarda kilo almak hem gebelik döneminin ve doğumun daha rahat geçmesini sağlayacaktır. Esasında ilk dikkat edilmesi gereken konu gebelik planlayan anne adayının ideal kilosuna ulaştıktan sonra gebe kalması ve bu dönemde sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanmış olmasıdır. Gebelikte halk arasında yaygın bir inanış olan ‘iki kişilik beslenme’ yanılgısı ne yazık ki gebelikte fazla kilo alımlarına sebebiyet verebilmektedir. Bir gebenin hamile olmayan bir insandan yaklaşık olarak günde 300 kalori fazla alması yeterlidir.

Gebeliğin ilk 3 aylık döneminde beslenme

Bulantıların sık olduğu gebeliğin ilk döneminde mümkün oldukça yağsız, baharatsız,kokusuz yiyecekler tüketilmelidir. Leblebi , grissini, yeşil elma,sade soda bu dönemdeki bulantıların azalmasına yardımcı olacaktır. Bu dönemde gebenin kendisini aşırı yemek yemeye zorlaması ve istemediği besinleri almak için yoğun çaba sarfetmesi önerilmez. Hazır paketli ve raf ömrü uzun gıdalardan ve asitli içeceklerden de gebeliğin tüm dönemleri boyunca uzak durmak gereklidir. Ayrıca gebeliğin ilk 3 aylık döneminde bebeğin sinir sistemi gelişimi için gerekli olan Folik asit vitamin günde 400mcg miktarında alınmalı ve folik asitten zengin olan besinlerden( taze yeşil sebzeler , yer fıstığı, fındık, karnıbahar, kepekli ekmek) mümkün oldukça tüketmeye çalışılmalıdır.

Gebelikte sıvı tüketimi
Hamilelikte en önemli konulardan birisi de yeterli sıvı tüketimidir. Özellikle bol su tüketimi idrar yolu enfeksiyonu , oligohidramnios (bebeğin amnion sıvısının normalden az oluşu), erken doğum eylemi , solunum yolu enfeksiyonları , kabızlık , ,ishal gibi pek çok durumda koruyucu veya tedavi edici olabilir. Günde en az 3 litre sıvı tüketmeye önem verilmelidir. Bu sıvılar su, süt, ayran, soda gibi içeceklerden oluşmalıdır. Asitli, gazlı içeceklerden ve alkolden gebelikte mutlaka uzak durulmalıdır.Kafein içeriğinden dolayı kahve alımı en fazla 1 fincan ile sınırlı tutulmalıdır (maksimum 200 mg kafein) Gebelikte bitki çayları konusunda da dikkatli olunmalıdır. Bitkilerin, bebek gelişimi üzerine etkileri konusunda çok az veri mevcuttur. Adaçayı yaprağı gibi bazı bitki çaylarından fazla miktarda tüketmek kasılmalara neden olabilir.

Gebelikte Omega-3 kullanımı

Omega 3 denilen madde bir çoklu doymamış yağ asitidir ve insan vücudunda üretilemezler, mutlaka dışarıdan alınmaları gerekir. Sadece hamileler değil tüm insanlar için gerekli maddelerdir. Omega 3'ün genel olarak bebek üzerindeki etkileri fetusun beyin, göz ve sinir sistemi üzerinedir. Annede ise preeklampsi (gebelik zehirlenmesi-yüksek tansiyon), doğum sonrası depresyon ve erken doğum gibi durumaları önlediğine dair çalışmalar vardır. Omega 3 daha çok balıklarda, yeşil sebzelerde, cevizde, ayçiçeğinde bulunur. Fetus omega 3 ihtiyacını annenin aldığı besinlerden karşılar. Haftada 2 gün balık ve hergün az miktarda ceviz tüketmek omega 3 kaynağı olduğu için bebek açısından da faydalıdır. Anne adayları Omega 3 ü özellikle doğal kaynaklardan bolca almaya çalışmalı ancak doğal kaynaklardan yeterince faydalanamadıklarını düşünüyorlarsa hekimlerinin önerdiği şekilde ve dozda Omega 3 takviyesi almalarıdır.

Gebelikte Kalsiyum Tüketimi

Kalsiyum, bebeğin kemik ve dişlerinin gelişimi için gerekli bir mineraldir. Gebelikte kalsiyum açısından zengin besinler olan peynir, süt , yoğurt , kefir ve yumurta mutlaka tüketilmelidir. Bazı bulaşıcı hastalıklardan korunabilmek için tüketilen peynirin ve sütün hijyenik ve iyi pastörize olmasına dikkat edilmelidir.

Gebelikte Demir Takviyesi

Gebelikte artan demir ihtiyacı nedeniyle özellikle 4 .aydan sonra demir desteğine özen gösterilmelidir. ileri derece anemik olan kişilerde demir takviyesine gebeliğin erken dönemlerinde de başlanabilir.Ancak bu durumda zaten ilk aylarda sık olarak görülen bulantı,kusma ve mide şikayetlerinde artış olabileceğinden tedaviye başlangıç süresi bir kaç hafta ertelenebilir.

Gebelerde demir eksikliği halsizlik , bitkinlik ,nefes darlığı ,uyku hali ve çarpıntı gibi şikayetler oluşturabileceği gibi gebelikle ilgili olarak da erken doğum ,bebeğin rahim içinde gelişememesi,ölü doğum ve düşükler gibi komplikasyonlara da zemin hazırlar. Ayrıca C vitamininden zengin meyve ve sebzeler de barsaklardan demir emilimini arttıracaklardır. Demir ilaçlarıvücutta daha iyi etki gösterebilmesi için kalsiyum içeren gıdalarla eş zamanlı alınmamalıdır.

Gebelik asla sınırsız yemek değildir, kaliteli ve dengeli beslenme hem rahat bir gebelik süreci hem de sağlıklı bir doğum sağlar. Gebeliğin 3. ayından itibaren, dengeli ve disiplinli beslenmeye mutlaka düzenli egzersiz programı eklenmelidir. Haftada en az 2 gün birer saat yürüme, yüzme, gebeliğe özel yoga, pilates yapılabilir. Ancak tehlikeli sporlar, ağırlık içeren egzersizler, bisiklet, paten gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır.