Gebelikte Covid-19 Hakkında Genel Bilgiler

SARS-CoV-2 olarak isimlendirilen yeni tip bir virüsün yol açtığı COVİD-19 enfeksiyonu,2019 yılı aralık ayında ilk olarak Çin 'in Hubei eyaleti WUHAN şehrinde görüldükten sonra hızla yayılarak dünya çapında bir salgına yani pandemiye dönüşmüştür.

Yeni bir enfeksiyon olması nedeniyle gebelerdeki seyri konusunda kısıtlı bilgi olmakla birlikte elimizdeki verilere göre gebelerde artmış bir duyarlılık bildirilmemiştir.Ancak gebelerde bağışıklık sisteminin daha zayıf olması , dolaşım ve solunum sistemindeki fizyolojik değişiklikler nedeniyle diğer viral enfeksiyonlarda da olduğu gibi daha şiddetli enfeksiyon gelişimine yol açabilir.Ancak şuana kadarki verilere göre gebe kadınların COVİD-19 bulaşımına daha duyarlı oldukları veya COVİD-19 enfeksiyonu geçiren gebelerin daha şiddetli akciğer sorunu yaşadıklarına dair bir kanıt yoktur.

Virüs en çok damlacık yoluyla yani hasta veya hasta olmadığı halde virüsü taşıyan asemptomatik dediğimiz bireylerden öksürme hapşırma öpme vb temasla bulaştığı gibi, virüsün bulaştığı (kontamine) yüzeylerden el yolu ile ağız ,burun ,göz mukozasından da vücuda girebilir.Dolayısıyla  korunmada yakın temastan kaçınmak, 2 metre sosyal mesafeyi korumak, koruyucu maske kullanmak, el hijyenine dikkat etmek vb genel kurallar gebeler için de geçerlidir.Kuluçka (inkübasyon) süresi yani virüs vücuda  girdikten hastalığın klinik belirtilerinin ortaya çıkmasına kadar geçen süre ortalama 5 (2-14) gündür.

        Hastalığın en yaygın belirtileri ateş, öksürük ve /veya solunum sıkıntısıdır.Daha az sıklıkla görülmekle  birlikte ; koku ve  tat alma bozuklukları,boğaz ağrısı, baş ağrısı,bulantı, kusma, ishal de görülebilmektedir. Ateşle birlikte  üşüme, titreme kas eklem ve baş ağrıları da tabloya eşlik eder.

        Hastaların %80 i  hafif bulgularla atlatır, akciğer tutulumunun yüksek olduğu ağır vakalar ortalama %15, solunum yetmezliği ve çoklu organ tutulumunun olduğu kritik  olgular yaklaşık %5 ve mortalite(ölüm ) oranı %2,3-5 arasındadır.Bu oranlar kesin olmayıp  virüsün olası alt tipleri , mutasyon hızı ve etkilenen popülasyonunun özelliklerine  bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.

       Tanı üst ve/veya alt solunum yollarından alınan  sekresyon örneklerinin analizi ile konulur.(PCR yöntemi)İlk test negatif çıkan şüpheli olgularda test bir gün sonra tekrarlanır.Tanıda kan testleri ve Akciğer BT (Bilgisayarlı tomografi)den de yararlanılır.Gebe bir hastada akciğer röntgeni veya BT çekilmesi gerektiğinde  karın bölgesi kurşun örtü ile korunarak ,hastayada gerekli aydınlatıcı bilgi verilip onamı alınarak çekilmelidir.ARD(Amerikan Radyoloji Derneği) verilerine göre tek bir göğüs röntgeni ve tek bir göğüs BT ile fetüse geçen radyasyon miktarı  kabul edilebilir sınırlar içindedir.

      Gebelikte COVİD-19 yönetimi: erken hasta izolasyonu, etkin enfeksiyon kontrol önlemleri, uygun ilaç tedavisi, oksijen tedavisi,fazla sıvı yüklemesinden kaçınılması,,ilerleyici solunum yetmezliği durumunda solunum desteği, fetal monitorizasyon,bireysel doğum zamanlaması ve  şekli  ve  tüm bunları  sağlayacak  multidisipliner  ekip yaklaşımını gerektirir.

     Özetle  gebe olmak  ağır seyirli COVİD-19  için fazladan risk yaratmaz.Kesin COVİD-19 tanısı almış gebelerde  Sağlık  Bakanlığı tarafından  önerilen tedavi şeması  uygulanır.

Hepinize  sadece COVİD-19  değil tüm risklerden uzak sağlıklı , huzurlu bir gebelik dilerim..