Gebelikte Sabah Bulantısı ve Kusma

Özellikle gebeliğin ilk aylarında çok görülen sabah bulantıları sizi rahatsız etmeye başladıysa gebelik boyunca size yardımcı olacak birkaç noktadan bahsedeceğim.

Gebeliğin başından itibaren başlayan sık idrara çıkma, göğüslerdeki hassasiyet ve diğer semptomlarla kolayca baş edebiliyorsunuz. Taa ki sabah bulantıları başlayana kadar. Bu durum ilk aylarda başlayıp süregelen haftalarda da görülebilir.

SABAH BULANTILARI NE ZAMAN BAŞLAR?

Her 4 gebeden 3’ü sabah bulantılarını yaşar. Eğer sizde bu %75’lik gruba dahilseniz bu konuda size diyeceklerim var. Bulantılar genelde sabah olur ancak günün ilerleyen saatlerinde de bunu yaşayabilirsiniz. Genelde sabah bulantıları ve kusmalar 6. haftadan itibaren başlar. Kokulara karşı oluşan aşırı hassasiyetle beraber sabah bulantıları birçok gebenin bazı yiyeceklerden ve kokulardan uzak durmasına sebep olur.

Gebelerin büyük bir çoğunluğunda sabah bulantıları 12. ya da 14. haftaya kadar devam eder. Küçük bir kısım bu bulantıları ilerleyen aylarda da yaşayabilir. Bu bulantılar sadece sizi rahatsız eder. Bebeğinize herhangi bir zararı yoktur.

SABAH BULANTILARININ SEMPTOMLARI

• Bu rahatsız edici bulantı hissi araba ya da deniz tutmasına benzer.

• Bulantılar genelde sabah olur ancak bazı gebelerde gün içinde farklı zamanlarda da ortaya çıkar.

• Çeşitli kokulara ve yiyeceklere karşı duyulan hassasiyet bulantılara sebep olabilir.

• Aşırı açlık sonrası bulantılar görülebilir.

• Yemek sonrası bulantılar yaşanır.

• Bulantılar sıklaştığında ve şiddetlendiğinde kusmaya sebep olur.

• Size iyi gelen yiyecekleri tercih edin. Sürekli onları yemeniz gerekse bile sizi rahatsız eden ve bulantılarınıza sebep olan besinlerden uzak durun. Baharatlı, yağlı ve aromalı yiyecekler sizi rahatsız edebilir. Sizi rahatlatan ve bulantınızı tetiklemeyecek sağlıklı yiyecekler bulun ve bu durum geçene kadar bunlarla beslenin. Örneğin; muz, tost, pilav ve elma püresi kolay sindirebileceğiniz ve sizi rahatsız etmeyecek yiyeceklerdir. Eğer yiyebiliyorsanız tatlı yiyecekleri tercih edin. Örneğin brokoli ve tavuk yerine şeftali ve yoğurt tercih edin. İştah açıcı yiyecekleri beslenmenize ekleyin. Eksik beslendiğinizi düşünerek endişe etmeyin. Bulantılar kesildiğinde dengeli ve yeterli beslenmek için zamanınız olacak. Yeşil sebzeler sizi rahatsız ediyorsa şimdilik yerine meyveleri koyun.

• Kahvaltınızı geç saatlere bırakmayın. Sabah boş bir mideyle uyandığınızda kahvaltınızı kısa bir sürede yapmazsanız bulantılar başlayabilir. Bunun sebebi sabah uyandığınızda eğer kahvaltı yapmadıysanız sindirim sisteminiz midedeki asiti sindirmek için bir şey bulamaz ve mide duvarını sindirmeye çalışır ve bu da bulantıya sebep olur. Bu nedenle baş ucunuza uyanır uyanmaz yiyebileceğiniz sağlıklı atıştırmalıklar (kraker, ceviz, badem, fındık gibi) koyun ve uyandığınızda bunlardan yiyin. Gece tuvalete kalktığınızda bunlardan bir iki tane ağzınıza atabilirsiniz. Sabah çok aç uyanmanızı engelleyecektir.  

• Yatmadan önce hafif bir atıştırmalık (peynir, süt, kuru meyve, ve tahıllı bir maffin gibi proteini yüksek ve karbonhidratlı) yiyebilirsiniz. Uyandığınızda aynı şekilde çok aç olmayacaksınız ve bulantınız hafiflemiş olacak.

• Sık sık yiyin. Daha önce de birçok yazımda bahsettiğim gibi az miktarda çok öğün yiyin. Böylece aç kalmamış olacaksınız. Az miktarda yemek yemek sindiriminizi kolaylaştıracak ve mide yanması ve bulantıyı engellemiş olacak. Evden çıkarken yanınıza yine mutlaka sağlıklı atıştırmalıklar alın. Kuruyemiş ya da kuru meyveler ya da sağlıklı krakerler gibi.

• Sağlıklı beslenin. Bir gebenin beslenmesinde yüksek protein ve karbonhidrat mutlaka olmalı. Protein ve karbonhidrat bebeği beslerken sizi de gün içinde bulantıdan koruyacaktır. İşlenmiş gıdalardan ve fast fooddan uzak durun. Bunların sindirimi zor olur ve bulantıya sebep olurlar. 

• Sizi rahatlatan yiyeceği bulun ve onunla beslenin. Bulantılarınıza sebep olan yiyeceklerden uzak durun. 

• Bol sıvı tüketin. Eğer çok fazla kusuyorsanız katı gıdadan çok sıvı tüketin. Kusma sizi susuz bırakır. Buda zararlı bir durumdur. Yemek yerken su içemiyorsanız öğün aralarında bol su için.  Sıvı tüketmekte zorlanıyorsanız sulu yiyecekler yiyin. Karpuz, salatalık ve turunçgiller gibi bol sulu meyveler tercih edin.

• Sizi rahatsız edecek tüm kokulardan uzak durun. Hamilelikte ortaya çıkan koku hassasiyeti mide bulantısı ve dolaylı olarak kusmaya sebep olur. Kolonya, sucuk, yumurta gibi ağır kokular sizi rahatsız edebilir. Ayrıca bazı gebeler bazı yiyeceklerin (çiğ tavuk gibi) görüntüsünden de rahatsız olur. Sizi rahatsız eden tüm koku ve görüntülerden uzak durun.

• Gebelik boyunca aldığınız vitaminleri ihmal etmeyin. Yemekle birlikte almaya çalışın. Midenize zarar vermeyecek çiğnenebilir ya da toz olarak kullanılanlarından alın. Haplar bu dönemde sizi biraz zorlayabilir. Çok fazla kusuyorsanız doktorunuz daha fazla B6 daha az demir içeren bir vitamin verebilir.

• Beslenmenize zencefili dahil edin. Daha önceki çalışmalarda zencefilin kusmayı rahatlattığı görülmüştür. Yiyeceklerinize ve içeceklerinize ekleyebilirsiniz. Kokusu sizi rahatsız edebilecek olsa bile kendinize uygun hale getirip tüketmeye çalışın.

• Bazı gebelerde limon rahatlatıcı bir etki yapar. Suyunuza, salatanıza ve yemeklerinize ekleyin. Limonlu şekerler sizi rahatlatıyorsa bulantınız olduğunda alabilirsiniz.

• Stresten uzak durun ve bolca dinlenin. Her ikisi de mide bulantısını en aza indirir.  Stresten uzak kalmak için meditasyon ve yoga deneyebilirsiniz.

• Ani ve hızlı hareketler mide bulantısını tetikler. O nedenle yavaş hareket edin. Yataktan yavaşça kalkın. Uyandığınızda hemen ayağa kalkmayın. Birkaç dakika yatakta durun. Hemen dışarı çıkmayın. Eğer evde çocuk var ise bu çok mümkün gözükmüyor ama onlardan erken kalkıp kendinize gelmek için zaman ayırabilirsiniz.

• Ağız hijyeninize dikkat edin. Her yemekten sonra ve kustuysanız kusma sonrası mutlaka dişlerinizi fırçalayın ve gargara yapın. Eğer diş macununa karşı hassasiyetiniz varsa alternatifler için diş hekiminize danışın. Diş fırçalamak sadece sizi rahatlatmaz aynı zamanda ağzınızda oluşan bakterilerin dişlerinize zarar vermesini engeller.

• Eğer sabah bulantılarınız ciddi boyutlara ulaştıysa doktorunuzla görüşüp uygun bir tedavi talep edebilirsiniz. Doktorunuz sizin ve bebeğinizin sağlığını tehlikeye atmayacak güvenli bir ilaç tedavisi başlayabilir. Mutlaka sizi çok zorlayan bu durumu doktorunuzla görüşün.

SABAH BULANTILARI İÇİN YAPILABİLECEK TEDAVİLER NELERDİR?

Normalde bulantıların geçmesi zamana bağlıdır. Ancak yine de bu sıkıntıyı hafifletecek bazı önlemler alabilirsiniz.

Sağlıklı günler dilerim