Gebelikte Sağlıklı Beslenme

Dünya Sağlık Örgütüne göre “ Sağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, bedence, ruhça ve sosyal yönden tam iyilik halidir”. Sağlıklı yaşam tarzı hayatımızın her evresinde önemli olduğu gibi hamilelik sürecinde de çok önemlidir. Hamilelik döneminden önce ve hamilelik sürecindeki davranışlarımız gibi beslenme şeklimizde doğacak olan bebeğin gelişiminde çok etkilidir. Ülkemizde her yıl yaklaşık 154 bin bebek düşük doğum ağırlığı ile doğmaktadır. Düşük doğum ağırlığının en önemli nedenlerinden biri, hamile kadınlarda görülen beslenme bozukluklarıdır. Bu yazımızdaki amaç gebelik öncesi ve hamilelik sürecinde sağlıklı beslenme için dikkat edeceğimiz noktalara değinmektir. Gebelik öncesi dönemde dikkat etmemiz gereken noktalar gebeliktekiler kadar önemlidir.

Gebelikten önce dikkat edilmesi gereken hususlar:

• Sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmak.

• İdeal Vücut Ağırlığına sahip olmak.

• Stres ve üzüntüden uzak kalmak.

• Bebeğin beyin ve omurilik gelişimi için mutlaka folik asit takviyesi alınmalıdır.

• Düzenli egzersiz yapılmalıdır.

• Süt ve süt ürünleri tüketilmelidir.

• Bir uzman gözetimi altında demir eksikliği varsa mutlaka takviye alınmalıdır.

Hamilelikte bulunduğumuz ortamların, okuduğumuz kitapların, dinlediğimiz müziklerin bebek gelişi üzerinde etkisi çok fazladır. Bunun yanında yediğimiz besinlerin bebeğin ileriki hayatında hem ahlak hem de gelişiminde çok önemlidir. Hamilelikten önce ve hamilelikte bir uzman gözetimi altında beslenme durumu takip edilmelidir. Hamilelik sürecinde vücutta bazı fizyolojik olaylarda değişiklikler olur. Hemoglobin düşer, BMH(Vücut Metabolizma Hızı) artar. Prolaktin, Progesteron, Plasental laktojenik, Kortizol gibi insülin karşıtı hormonların vücutta seviyesi ve insülin ihtiyacı artar. Bundan dolayı hamilelikte gestasyonel diyabet için şeker yüklemesi testi 24-28. haftalarda yapılmalıdır. 

Hamilelikte Sağlıklı Beslenme:

• Öncelikle iki canlısın diye iki kat yemek yeme düşüncesinden vazgeçmeliyiz. Bir beslenme uzmanı tarafında bireysel olarak hazırlanan beslenme planına uygun porsiyonlar tüketmeliyiz.

• Her ayda yaklaşık 1.5kg vücut ağırlığı kazanımı, toplamda 11,5-16kg vücut ağırlık artışı kontrol edilmelidir. 

• Gebeliğin ilk üç ayından sonra kesinlikle zayıflama diyetleri uygulanmamalıdır.!!!

• Süt ve süt ürünleri günlük 3-4 porsiyon tüketilmelidir.

• Her gün bir tane haşlanmış yumurta tüketilmelidir.

• Öğünler azar azar, sık sık olmalıdır.

• Ara öğünlerde yağlı ve enerjisi çok yüksek yiyecekler tüketmek yerine yeterli miktarda fındık, ceviz, badem, meyve, süt ve süt ürünleri tüketilmelidir. 

• Yemeklerde kullanacağımız yağları zeytinyağı tercih etmeliyiz.

• Çay, kahve tüketimi sınırlandırılmalıdır.(Kafein miktarı <200mg/gün) Asitli içecekler, enerji içecekleri kesinlikle tüketilmemelidir.

• Sigara ve alkol kesinlikle kullanılmamalı.

• Günde 8-10 bardak su tüketilmelidir.

• Fazla ağırlık artışını önlemek için şekerli, unlu, yağlı besinler az tüketilmeli

• Kızartma, kavurma, yerine haşlama, fırında pişirme tercih edilmeli

• Sebze, meyve kurubaklagil ve tahıllar iyice yıkanmalı 

• Sakkarin(yapay tatlandırıcı) plansentaya geçer ve fetal klirensin yavaş olması nedeniyle fetal dokularda kalabileceğinden önerilmemektedir. 

Unutmayalım yaşamımızın her dönemi gibi hamilelikte çok önemli bir süreçtir. Bu süreç için sağlıklı bir birey olmak ve sağlıklı birer bireyler yetiştirmek için uzman kişilerden yardım almak gerekir. Her zaman dediğimiz gibi sağlıklı beslenme şeklimiz bizim yaşam tarzımız olmalıdır.