Gebelikte Sitomegalovirüs (CMV) Enfeksiyonu
Yazar Serap Yaltı • Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı • 31 Mart 2021 • Yorumlar:
Pek çok kişi hiçbir belirti vermeksizin bu enfeksiyonu geçirir ve hastalık sekel bırakmadan iyileşir. 40 yaş üstünde yetişkinlerin neredeyse yarısı hastalığı geçirmiştir. Virüs ile karşılaşan kişinin vücudunda virüs kalır ve suskundur. Bu sebeple enfeksiyon birincil enfeksiyon ve sekonder enfeksiyon olarak 2 grupta incelenir. İlk kez karşılaşmak daha ciddi iken , direnç düşüklüğü nedeniyle suskun kalan virüsün alevlenmesi ile oluşan sekonder enfeksiyon daha az zararlıdır.
Hastalık çoğu zaman belirti vermese de bazı kişilerde virüs ile karşılaşıldıktan 2-3 hafta sonra halsizlik, ateş, lenf bezi şişmesi ile seyredebilir. Hastalık etkeni herpes grubu bir virüs olup, vücut salgıları idrar, ter, semen , kan , emzirme ile bulaşır. Hayvanlardan , sulardan, yiyeceklerden geçmez. Yakın temas ile de bulaşıcıdır.
Gelişmiş ülkelerde geri kalmış ülkelere nazaran daha sık görülür. Anne karnındaki bebek, çocuk yuvalarında çalışan kişiler, immun sistemi zayıf kişiler daha fazla enfeksiyona açıktırlar. Teşhisi zor olabilir, zira belirti olmaksızın geçirme ihtimali vardır. Etkene karşı oluşan antikorlar tüm yaşam boyunca kişinin vücudunda kalır. Kan testi yapılarak hastalık etkeni araştırılır, test negatif çıksa dahi 2 hafta sonra tekrar bakılmalıdır. Virüs boğaz kültürü , idrar vs gibi salgılarda da üretilebilir ancak bu pahalı bir yöntemdir. Gebelikte enfeksiyon tespit edilenlerde fetüsü test edecek fazla bir seçenek yoktur. Amniosentez yapılır ve sıvıda virüs aranır. Fetüste gelişme geriliği, beyin dokularında genişleme, amnion sıvısında azalma fetüsün etkilendiği yönünde kuşku duyulmasını sağlar. Bebek doğduğunda bebeğin tükürük, kan ve idrarında virüs aranır. Sağlıklı bir gebe hastalıktan etkilenmez ancak fetüs risktedir. Anne adayından fetüse geçiş oranı % 30-50 civarındadır. Annedeki birincil enfeksiyondan sonra enfekte olan fetüslerin % 10 doğumsal CMV enfeksiyonu ile doğar.Tüm dünyada doğumsal CMV enfeksiyon oranı % 0,2-2 arasındadır. Anne adayında CMV enfeksiyonu ikincil ise doğumsal CMV riski % 1 civarındadır. Ve bunların da sadece % 1- 10 unuda doğumda bulgu vardır. % 15 i doğumda hiçbir semptom vermez, ancak uzun vadede sağırlık ve öğrenme güçlüğü ortaya çıkar.
CMV doğum anında salgılarla bebeğe bulaştı ise bu genel olarak çok önemli bir duruma neden olmaz.
Gebelerin hijyene çok dikkat etmesi gerekir. El yıkamak ve sabun çok önemlidir. Tükürükle bulaşan yiyecek hastalığı bulaştırır. Bu nedenle yiyeceklerin paylaşılması , aynı çatal , kaşık vs kulanılması sakıncalıdır. Gebelik kontrollerinde bu hastalık etkeni kan testi yapılarak araştırılmalıdır. Özellikle ateş, lenf bezlerinde şişme, halsizlik şikayeti olan anne adayları bı hastalık konusunda uyanık olmalıdır. Tekrar altını çizmek gerekirse özellikle anne adayının bu hastalığı ilk kez geçirdiği anda gebe olması fetüse olan risk açısından önem taşımaktadır.
Hastalık etkenine karşı aşı yoktur.