Gebelikte Tarama
Yazar M. Metin Altay • Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı • 2 Ekim 2018 • Yorumlar:
Tarama testlerinin yapılma amacı, normale göre daha yüksek risk taşıyanların ayıklanmasıdır. Bu şekilde riskli olarak değerlendirilen gruba daha ayrıntılı değerlendirme ile kesin tanı testleri uygulanabilir.
Tarama testleri belirli konularda, gebeliğin farklı haftalarında uygulanır. Ortaya çıkan risk artışına bağlı olarak kesin tanı konulması gerekebilir. Kesin tanı için girişimsel işlemler (koryon villus biyopsisi, amniyosentez, kordosentez,... gibi) uygulanabilir. Uygulanacak bu işlemler az da olsa (%0.5-1) düşük riski taşırlar.
11-14. GEBELİK HAFTALARI ARASINDA TARAMA: Bu gebelik haftaları arasında anne rahmindeki bebeğin perinatoloji uzmanı tarafından yapılan ultrason ile burun kemiği (NB) varlığı, ense saydamlığı (NT) ölçümü ve ikili tarama (PAPP-A ve beta-hcg) testi ile değerlendirilerek özellikle Down sendromu (Trizomi 21), Trizomi 18 ve Trizomi 13 ile ilgili kombine risk hesaplaması oldukça yüksek duyarlıkla yapılmaktadır.
İKİNCİ ÜÇ AYDA TARAMA: Gebeliğin 16 -18. haftaları arasında yapılması uygundur. Yine ultrasonografik değerlendirme ile birlikte üçlü (alfafetoprotein, estriol, beta-hcg) veya dörtlü (alfafetoprotein, estriol, beta-hcg ve inhibin A) test olarak uygulanır. Bu testte de trizomiler dışında, ek olarak nöral tüp defekti (bebegin belinde, sırtında, kafatasında açıklığa neden olan hastalıkların genel adı) açısından da risk değerlendirmesi yapılmış olur.
GEBELİKTE ŞEKER HASTALIĞI (DİYABET) TARAMASI: ikinci üç ayda (genellikle 24-28. hafta arası) yapılan tarama ve tanı testleri; tercih edilen teste göre ya tek basamaklı 75 gram ya da iki basamaklı olarak 50 gram ve gereklilik halinde 100 gram glukoz içeren sıvının içilmesi ve daha sonra kan örneği değerlendirilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Eğer anne adayında şeker hastalığı riski yüksek ise gebeliğin daha erken döneminde de bu testler yapılabilir. Bu testlerin anne veya bebek açısından ciddi bir etkileri bulunmamaktadır.