Gece Yeme Sendromu
Yazar Canan Aksoy • Diyetisyen • 21 Ağustos 2020 • Yorumlar:
Açlık ve uyku arasındaki ilișki, homeostatik (dengeleyici) ve sirkadiyen ritimlerin (vücut saati) kontrolü ile düzenlenir. İnsanlarda yeme ve uykunun sirkadiyen ritimleri, genellikle birbirleriyle uyum içerisindedir. Gece yeme sendromu yaşayan bireylerde, ikisi arasında ritim bozulmuş durumdadır. Gece yeme sendromunda, yeme ve uykunun biyolojik ritimleri ayrılmıștır. Enerji alımında gecikme meydana gelir, bunun sonucunda bu bireylerin sabah yemeleri baskılanırken, akșam ve gece yemeleri artar. Yeme ve uyku ritmi arasında 2 ile 6 saatlik bir gecikme söz konusudur. Ancak uyku döngüsü bozulmamıștır. Uyku dönemi sırasında olan anormal yeme davranıșı, farklı nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Gece yeme sendromu sabahları anoreksi, akșam hiperfaji ve uykudan uyanma sonrası nokturnal yemek yemelerin, insomniaya eșlik ettiği bir yeme bozukluğudur. Son zamanlarda gece yeme sendromu yiyeceklerin yenmesinde sirkadiyen gecikme șeklinde kavramsallaștırılmıștır.
Günlük kalorinin yaklaşık %50 si akşam yemeğinden sonra atıştırmalar ile alınır.
Gece yeme sendromu sırasında beslenme tedavisinde hedef, öncelikli olarak gün içindeki beslenme programını dengelemektir. Çünkü, bu durum kilo alımına neden olabilir.
Pirinç, patates, börek ya da tatlı gibi basit şeker içeren karbonhidratlardan uzak durulmalı, bunun yerine tam tahıllı ekmekler, kepekli makarna ya da bulgur tercih edilmelidir. Basit karbonhidratlar kan şekerini hızlı yükseltip hızlı düşürdüğünden erken acıkmaya neden olur, kompleks karbonhidratlar ile tokluk dengesi daha uzun sürecektir.
Akşam yemeğini düzene koyulmalı, yatmadan iki-üç saat öncesine denk gelecek şekilde mutlaka bir ara öğün yapılmalıdır. Tüm gece boyunca kan şekerinin dengelenmesi için bu ara öğün protein ve karbonhidrattan oluşan dengeli bir ara öğün olmalıdır.
Yeme isteği devam ederse, atıştırma olarak domates-salatalık ya da mevsim yeşillikleri yenilebilir. Çiğ sebzeler kalorisi yok denecek kadar az olduğu ve doygunluk hissini sağladıkların için günün herhangi bir saat diliminde yenilebilir.