Gecikmiş Konuşma

Gecikmiş konuşma, çocuğun yaşıtları ile uyumlu konuşma becerilerini gösterememesi olarak tanımlanmaktadır . Çocuğun konuşması kendi yaşından beklenenden çok geri ya da konuşma gelişimi açısından daha yavaş bir gelişme gösteriyorsa o konuşma gecikmiş konuşma olarak adlandırılır. Bu, bir bakıma çocuğun bebeklik çağında geçirmesi gereken konuşma gelişim aşamalarından birinde duraklayıp kalması ya da o aşamalardan birine geri dönüş yapma halidir. 24 ay ile 36 ay arasında ise çocukların iki üç kelimelik cümleler kurması, basit ve temel soruları algılayıp tepki vermesi beklenir. Eğer çocuğunuz 2 ile 3 yaş aralığında halen kısa cümleler kurmaktan kaçınıyorsa o zaman gecikmiş konuşma durumundan şüphelenilmelidir.

Gecikmiş konuşma durumu 24 ay ve üzeri çocukların yaşıtlarına oranla geri kalmış konuşma becerisi olarak tanımlanır. Çocuğun yaşı ile doğru orantılı konuşma becerisinin oluşmaması halinde “gelişimsel dil gecikmesi” ya da “konuşma bozukluğu” söz konusu olabilir.Gelişime bağlı bir takım gerilikler gecikmiş konuşmaya sebep olabilir.
• Çocuğun zamanından önce doğumu, büyüme geriliği yaşaması ya da yaşına uygun gelişim göstermemiş olması da gecikmiş konuşma sorunu yaratabilir.
• Aile içinde birden farklı dil konuşuluyor olması nedeniyle çocuk ana dil seçemeyebilir ve bu surumda konuşmanın gecikmesine neden olabilir.
• Eğer çocuğun duyu organlarında sorun varsa, işitme kaybı, işitmede sorun yaşanıyorsa da çocukta gecikmiş konuşma sorununa rastlanabilir.
• Dil bağı, yarık damak-dudak gibi ağız içi problemleri de gecikmiş konuşma sorununun temelini oluşturur.
• Otizm, mental reterdasyon gibi hastalıklar da bu soruna sebebiyet verir.
• Eğer ebeveyn, çocuğun üzerine titriyor, sürekli lafını bölüyor, konuşmasına fırsat vermiyorsa bu da çocukta konuşma geriliği yaşanmasına neden olur.

Gecikmiş Konuşmaya Nasıl Müdahale Edilir?

Konuşmasında gecikme gözlenen çocuklar işitme ile ilgili herhangi bir problemin gözden kaçırılmaması amacıyla mutlaka bir işitme testinden geçirilmelidir. Bununla birlikte, bu çocukların zeka düzeyi ve diğer alanlarda ki (kaba motor, ince motor, psiko-sosyal gelişim gibi) doğumdan itibaren gelişimi ve aile bireylerinde benzer bir gecikmiş konuşma öyküsü olup olmadığı da değerlendirilmelidir.Anne-babaların dil ve konuşma problemlerini erken dönemde tespit edip bir uzmana başvurmaları, çocuğun gereksinimlerini belirleyip bu yönde bir müdahale yapılması açısından son derece önemlidir. Çocuk psikologları, dil ve konuşma terapistleri ile çocuk psikiyatristleri ve nörologlar gelişimi birlikte izlerler. İhtiyaca göre, dil ve konuşma becerilerini destekleyecek terapi yöntemlerinden yararlanılır.Gecikmiş konuşmanın sağaltımı neden olan etmenlere bozukluğun türüne ve derecesine bağlı olarak değişir. Bozukluğun nedeninin ortadan kaldırmak ,veya etkisini azaltmak için aile ile birlikte gerekli önlemlerin alınması önemli bir sağaltım ilkesidir. Sağaltımda amaç çocuğa gelişimsel seviyesine uygun bir konuşma becerisi kazandırmak temel amaçtır.Gecikmiş konuşması olan çocuk öncelikle bireysel sağaltıma alınarak doğru artükülasyon kazandırma ve uygun ve yeterli kelime dağarcığını geliştirme çalışmaları yapılmalıdır. Gecikmiş konuşma vakalarında çocuğun zeka seviyesi dikkati bir şekilde araştırılmalıdır. Bu araştırma , konuşma sağaltımının planı ve tedavinin içeriğini belirlemede önemli bir veridir.